Mashup maken

De laatste jaren geven internetbedrijven aan de lopende band zogeheten api’s vrij. Ze stellen derden in staat de kernfuncties van hun zelfontwikkelde webdiensten te integreren in externe sites: de mashups. Maar hoe gebruik je deze api’s?

1. Gratis nieuw specialisme in huis Op een presenteerblaadje en veelal gratis krijgen gebruikers van api’s (application programming interface) een nieuwe dienst voor hun site aangereikt. Het simpelste voorbeeld zijn de landkaarten van Google Maps en Microsofts Live Maps, die iedereen gratis in zijn eigen site kan verwerken. Dit soort nieuwe diensten activeer je zoals je een stekker in het stopcontact steekt.

Het voorbehoud is dat de stekker nog in elkaar moet worden gezet. De api-eigenaar heeft de werking en onderliggende techniek in de regel goed gedocumenteerd. Vaak zijn er ook verscheidene actieve gebruikersgroepen, al dan niet voorzien van bijbehorende weblogs. Het voordeel van een api is dat de originele maker het product meestal al uitvoerig heeft getest op stabiliteit en veiligheid en dat de api al veel gebruikers heeft. Kortom, het werkt.

2. Uitbreiden kan, maar waarom?

Volgens de referentiesite Programmableweb.com zijn er bijna 400 publieke api’s beschikbaar. De site somt ze allemaal op, onderverdeeld in aparte rubrieken en met verwijzingen naar de bron.

Iedereen die dat wil kan zich aansluiten bij deze technische bruggetjes naar de kernfunctie van een ander. Daarmee krijgt de api-leverancier, zo luidt de redenering, meer bezoekers. Voordat je met een api in de weer gaat, dien je je eerst af te vragen waar je deze voor wilt gebruiken. Zoek je een nieuwe kernfunctie voor een site of is de site gediend bij een nieuwe functie waar een derde meer expertise in heeft?

3. Waarmee uitbreiden?

Er zijn tal van categorieën om de basis- of nevenfuncties van een site, of het interne bedrijfsnetwerk, mee uit te breiden. Het Amerikaanse softwarebedrijf Salesforce.com biedt besloten, betaalde diensten voor crm- en p&o-doeleinden, alsmede financieel beheer en marketingactiviteiten en -analyse.

De publieke, veelal gratis api’s worden het meest gebruikt voor: landkaarten, (blog)zoeken, beheer van Google- en Yahoo-tekstadvertentiesystemen, in relevante contexten het weergeven van foto’s en het faciliteren van webwinkeldiensten (betalen, dataopslag, logistiek). Bepaal vooraf met welke functie je een nieuwe of bestaande site wil voorzien.

4. Beter goed gejat, dan slecht bedacht

Advertentiesite Marktplaats.nl publiceert zelf geen publieke api. Deze is enkel beschikbaar voor geselecteerde partners, zoals RDC-autodealers en Dimo-makelaars. Zij kunnen vanuit hun eigen bedrijfssystemen in bulk gedetailleerde advertenties op de handelssite zetten.

Marktplaats/eBay heeft echter wél een publieke proeftuin, Marktkijker.nl, waar het met nieuwe diensten experimenteert. Nadat een gebruiker van de zoekmachine een zoekwoord heeft opgegeven, kan hij een plattegrond van Nederland (Google Maps) opvragen waarop de relevante advertenties geplot worden. Eventueel wordt daar ook het lokale nieuws bijgezet (via de rss-feed van Blikopnieuws.nl).

Verscheidene advertentie- en mediabedrijven gebruiken op hun beurt de S3-dienst van Amazon.com om de opslag van advertenties en mediabestanden te verzorgen. En mediabureaus gebruiken de Google AdWords-api om advertentiecampagnes vanuit hun eigen software te beheren. Bol.com heeft geen api.

5. Aan de slag

Zodra vaststaat met welke type dienst je aan de slag wilt, ga je naar de site van de api-uitgever. Daar is algemene, beschrijvende en juist zeer technische informatie te vinden over de beschikbare dienst, maar ook het aanmeldformulier. Schrijf je in voor de api en bewaar de registratiemail goed.

Een registratie is nodig, omdat de uitgevende partij wil weten waar zijn technologie wordt gebruikt, en voor welk doel. Eventueel wordt deze informatie gebruikt om melding te maken van abusievelijke of opzettelijke wanpraktijken (zoals overbelasting van de api) en om facturen te versturen. Google AdWords’ api, bijvoorbeeld, kost een kwartje voor duizend aanvragen op het advertentiesysteem. Bekijk of er voor de gekozen api een financiële vergoeding gevraagd wordt.

6. Lees, vraag en praat

Nu ervoor gekozen is een api te gebruiken en te vermengen met de eigen dienstverlening (mashup, vermenging) dient het eigenlijke programmeerwerk te beginnen. De stekker moet passend worden gemaakt voor het stopcontact. Lees op de uitgevende site welke basistechniek vereist is (soap rest, rss, etc.).

De technische blauwdrukken worden ook wel ‘schema’s’ genoemd. Lees deze goed. Het schema vertelt in welke standaarden je data moet aanleveren voor verwerking en retourzending. Professionele uitgevers van api’s hebben uitvoerige documentatie, voorbeeldcode en uitgebreide helpdesks (al dan niet gekoppeld aan een discussieforum of mailgroep). Abonneer je ook op het technisch blog van het bedrijf om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen.

7. Tenen in het water

Het is raadzaam om eerst een apart (sub)domein in te richten waarop je naar hartelust kunt experimenteren met de gebruikte api. Het aparte domein kan afgeschermd worden voor pottekijkers en bovendien is het systeem dan zodanig in te richten dat eventuele programmeerfouten geen consequenties hebben voor het functioneren van de hoofdsite.

8. Het doek eraf

Als de afdeling Techniek tevreden is over het technisch resultaat, kan het doek omlaag – de nieuwe dienst kan aan het publiek worden getoond. Het is niet onverstandig de nieuwe dienst eerst voor een klein, relevant testpubliek open te stellen.

Vraag hen de dienst actief te gebruiken en vooral naar fouten en onduidelijkheden te zoeken. Vraag actief om feedback. Herhaal dit proces eventueel meerdere malen en breidt de testgroep gestaag uit. Pas als het systeem volgens de kenners stabiel is, kan de nieuwe dienst publiekelijk online.

9. Mashups uit de staafmixer

Mocht je niet één, maar meerdere api’s willen gebruiken, dan is het wellicht een idee daar het specialisme van derden bij te halen. Yahoo Pipes, Dappit.com en Ning.com claimen dat ze op eenvoudige manier nieuwe webdiensten kunnen maken. En met OpenKapow.com kun je van je eigen website een api maken.

10. Praten en luisteren

Kondig de nieuwe dienst duidelijk aan als deze online gaat en vraag ook het grote publiek om reacties. Stel daar een apart contactformulier of e-mailadres voor in. Houd technici vrij om eventueel acuut in te spelen op wrange onvolkomenheden. Meld de vernieuwingen en aanpassingen maar ook de fouten aan de gebruikers.Wees transparant daarin. Houd scherp in de gaten of de dienst voldoet aan de verwachtingen waarmee je van start ging. Terloopse aanpassingen zijn niet vreemd als de gebruiker erom vraagt.

Weblinks

en.wikipedia.org/wiki/api
openide.netbeans.org/tutorial/apidesign.html
www.programmableweb.com/apis
code.google.com
www.nederkaart.nl