EU voor beperkt softwarepatent

Het Europees Parlement heeft met beperkingen het patent op software goedgekeurd. Het compromisvoorstel kreeg een ruime meerderheid van de stemmen.

De strijd over de toekenning van patenten lijkt hiermee een voorlopig einde te hebben bereikt. Waarschijnlijk zullen er nog wel rechtszaken volgen over de uitleg van de huidige regels, waarmee de grenzen opnieuw afgebakend zullen worden.

Het Europees Parlement stemde met 361 stemmen voor, 157 tegen en 28 blanco stemmen voor een compromisvoorstel van het Britse raadslid Arlene McCarthy. Over de oorspronkelijke plannen, waarbij patenten op software binnen de EU toegestaan zouden worden, ontstond veel commotie. Het zou de positie van grote softwarebedrijven versterken, kleinere bedrijven zouden belemmerd worden in hun streven om nieuwe producten te ontwikkelen. Ook zou patentering software minder geschikt maken voor ontwikkeling binnen open-source. Een stevige lobby van softwarebedrijven en open-source voorstanders hebben druk uitgeoefend op het Europees Parlement om de regels aan te passen.

De open-source ontwikkelaars werd tegemoet gekomen door te stellen dat octrooien "niet ten koste mogen gaan" van de mate waarin verschillende programma's met elkaar kunnen samenwerken en gegevens kunnen uitwisselen. Het gebruik van geoctrooieerde techniek "met een belangrijk doel" wordt niet beschouwd als inbreuk op het octrooi. Het gebruik moet dan "niet onredelijk in strijd zijn met de normale exploitatie van het octrooirecht", ook moeten "de legitieme belangen van de octrooihouder niet op onredelijke wijze worden geschaad".

Het Europees Parlement definieerde software als "een in computers geïmplementeerde uitvinding". Die uitvinding moet "een technische kenmerk hebben", dat als een van de voorwaarden geldt voor de geldigheid van een octrooi-aanvraag. Hier is verder gepreciseerd dat de uitvinding "niet geacht wordt een technische bijdrage te leveren louter op grond van het feit dat daarbij gebruik wordt gemaakt van een computer, een netwerk of andere programmeerbare apparatuur". Een octrooiaanspraak op een computerprogramma is om die reden niet mogelijk.

Ook is er een zogenoemde 'grace period' ingesteld voor het aanvragen van het octrooi. Bekendmaken van de technologische vinding in een periode van zes maanden voor het aanvragen van het octrooi is volgens het voorstel geen bezwaar. Deze verandering is aangenomen om middelgrote en kleine ondernemingen tegemoet te komen. Zij maken de vinding openbaar om te bekijken of er op de markt ook vraag naar is en vragen dan pas het kostbare octrooi aan.

Het wetsvoorstel gaat nu naar de Europese ministerraad. Het kan nog enkele jaren duren voordat het wetsvoorstel in landelijke wetgeving wordt omgezet.