UPC: van Denverse kabelinvesteerder tot mediamagnaat?

UPC wil SBS Broadcasting kopen, gaat Internet via Chello in Australië aanbieden, lanceert met MTV muziekkanalen in Polen en kocht telecomoperators in Noorwegen. Het is een greep uit één week nieuws over een uit de voegen groeiende mediaonderneming. Mediajournalist David de Jong over de 'tripple play'-strategie van UPC.

UPC (United Pan-Europe Communications) is in Nederland verreweg de grootste kabelexploitant met 2,19 miljoen kabelaansluitingen (waarbij de overname van het Rotterdamse kabelnet is meegerekend), en een marktaandeel van meer dan 36% in de kabelsector.

Buiten Nederland is UPC actief met deelnemingen in landen als België, Oostenrijk, Tsjechië, Slowakije, Roemenië, Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Israël, Malta, Noorwegen, Zweden en Polen. Buiten de Benelux is het percentage huishoudens dat via de kabel kijkt overigens zeer klein in vergelijking met Nederland.

UPC is voor 7,0% in handen van Microsoft. 54% van de aandelen zijn in handen van het beursgenoteerde UnitedGlobalCom en de overige aandelen bevinden zich in de aandelenmarkt. UnitedGlobalCom, dat bij de oprichting van UPC 100% bezat, is een Amerikaans bedrijf (gevestigd in Denver) dat in 1989 is opgericht met als doel buiten de Verenigde Staten aankopen te doen voor van 'multi-channel' televisie en telecommunicatie. Microsoft en AT&T's Liberty Media bezitten gezamenlijk 14,5% van UnitedGlobalCom.

Inmiddels profileert UnitedGlobalCom zich als 'belangrijke breedband communicatie provider' in de wereld. Het concern is in handen van een groep mensen die vooral in de Verenigde Staten in hun geld hebben verdiend in de media- en kabelindustrie. De familie Schneider (Gene W. Schneider en zoon Mark L. Schneider) bezitten en besturen een groot deel van het bedrijf. UnitedGlobalCom is naast UPC in Europa/Midden-Oosten, in Azië/Oceanië en Latijns Amerika actief met satelliet-, kabel-, telecom- en tv-ondernemingen.

De strategie van UPC is om door een 'tripple play' hun netwerk te voorzien van diensten en entertainment. De gedachte gaat daarbij uit naar audio/video (middels de kabelnetwerken, het themakanalenbedrijf UPCtv en het aan te kopen SBS Broadcasting SA), telefonie (middels de eigen telecom onderneming Priority Telecom) en data (Internet via het eigen 'Chello'). Daarbij is het de bedoeling dat het aanbod op computers, telefoons, mobiele telefoons en digitale (kabel)ontvangers (tv) wordt gesegmenteerd naar gelang de bereidheid tot betalen.

De afgelopen maanden is UPC bezig om haar portfolio bedrijven uit te breiden. Zo kocht het onlangs een Spaans telecombedrijf en neemt UPC deel aan
consortia ten behoeve van 'local loop frequentiegebruik'.

Op het vlak van Internet en televisie sloot het bedrijf reeds eind januari een overeenkomst met SBS Broadcasting SA over de ontwikkeling van themakanalen en het aanbieden van content op Internet. Nog geen anderhalve maand later heeft UPC te kennen gegeven daar liever de complete controle over te willen voeren. Daarbij zal UPC de beschikking krijgen over deelnemingen in 'general entertainment' (free to air) radio- en tv-stations in Nederland (SBS 6, Net 5 en Noordzee FM), Vlaams-België (VT4), Denemarken, Zweden, Noorwegen, Hongarije, Finland, Griekenland en Slovenië.

UPC kan door de overname direct bij allianties instappen die SBS Broadcasting eerder startte, zoals @Fun (in Nederland met Endemol), VT4.net (Internetprovider/project in Vlaams-België) en SBS New Media (met het Amerikaanse bedrijf ZeniMax).

Overigens is het opmerkelijk dat in Nederland SBS Broadcasting BV samenwerkt met breedbandbedrijf @Home Nederland, dat voor de meerderheid in handen is van het 'concurrerende' kabelbedrijf Essent Kabelcom. SBS stelt dat vooralsnog het 'business as usual' is en dat mogelijke consequenties van de overname pas na de effectuering (omstreeks oktober) bekend zullen worden.

Te verwachten is dat UPC door zal gaan met het aankopen van kabelexploitanten, alsmede de aankoop van 'gelieerde' bedrijven. Vooral 'content' staat daarbij hoog in het vaandel. Met de aankoop van SBS Broadcasting SA (omroep, oftewel 'content repackager') kan UPC zich wellicht ontpoppen tot een bedrijf dat mediabreed zich kan voegen in het rijtje van Europese bedrijven als CLT-Ufa (Bertelsmann/Audiofina), BSkyB (News Corp. deelneming) in het Verenigd Koninkrijk, Canal+/Vivendi uit Frankrijk en Kirch (Premiere World) in Duitsland.

Al deze bedrijven proberen door combinaties te leggen tussen hun core-activiteiten een verticale bedrijfsstructuur door te voeren waarbij zo veel mogelijk in eigendom is. Niet ondenkbaar is dat UPC op termijn bijvoorbeeld – net als BSkyB en Canal+ – zal trachten allianties te sluiten met, en mogelijk zelfs deelnemingen te kopen in voetbalclubs (in verband met de uitzendrechten), productiemaatschappijen (Endemol zou een aantrekkelijk bedrijf kunnen zijn), homeshoppingbedrijven en filmstudio's. Zo neemt UPC voor 10 % deel in een te lanceren abonnee-tv filmkanaal van Walt Disney Corp. en Universal.

Daarbij is het – gezien de voortvarendheid van het van oorsprong Denverse kabelbedrijf – te verwachten dat UPC net zo lang zal doorgaan met acquireren totdat mededingingsautoriteiten zullen stellen dat de macht van UPC te groot is geworden. Internationaal zijn vooral bedrijven die via de satelliet hun aanbod ter beschikking stellen (zoals bijvoorbeeld BSkyB, Premiere World en Canal+) directe concurrenten.

Formeel heeft UPC beleggers altijd gewaarschuwd voor het rekenen op verlies tot uiterlijk 2009. Te verwachten valt dat tegen die tijd UPC (of UnitedGlobalCom) overgenomen zal zijn of samengegaan zal zijn met één van de andere grote mondiale spelers zoals Microsoft, News Corp. of AOL/Time Warner. Mogelijk dat na de verwachte beursgang van Internetbedrijf Chello ook andere onderdelen als Priority Telecom (indien gegroeid), maar ook op termijn de content/tv-tak ter financiering van andere projecten naar de beurs zullen gaan.

Relevante cijfers UPC:

Totaal aantal abonnees:
Circa 6.000.000, waarvan 1,5 miljoen in Nederland (stand 31 december 1999)

Omzet (eerste 9 maanden 1999)
NLG 608.558.000
Verlies (eerste 9 maanden 1999)
NLG 676.738.000

SBS:
Netto omzet (1999) US$ 412.557.000
Netto verlies (1999) US$ 42.834.000

UPC
UPC Nederland
UnitedGlobalCom
Chello
SBS 6
Net 5
SBSNet (@Fun)
VT4
VT4net
Noordzee FM