Deel dit artikel
-

2018: een gure wind uit Brussel

2018 was het jaar waarin Europa definitief zijn greep op de internetbranche verstevigde. Uit Brussel begon met name voor grote internetbedrijven een gure wind te waaien en de EU heeft voor het komende jaar nog meer weinig populaire maatregelen in petto.

De eurocommissaris voor Concurrentiebeleid Margrethe Vestager ontpopte zich dit jaar als de schrik van techreuzen als Apple, Google en Facebook. Ze stond niet voor niets model voor de hoofdpersoon uit de tv-serie Borgen, de internationale hit over het Deense Binnenhof, waar ze haar loopbaan begon. Zelfs haar voorganger Neelie Kroes typeerde haar belastingnaheffing plus rente voor Apple – het bedrijf moest in 2017 een recordbedrag van 13 miljard euro alsnog aan Ierland terugbetalen – als een ‘aanval op de fiscale soevereiniteit van de lidstaten’.

Door toedoen van Vestager kreeg Google afgelopen zomer een recordboete van 4,34 miljard euro opgelegd. Verstager en haar team vonden dat het internetbedrijf met het mobiele besturingssysteem Android zijn machtspositie had misbruikt. Fabrikanten die Android gratis wilden gebruiken, waren verplicht om de zoekmachine van Google vooraf te installeren. Ook mochten fabrikanten geen aangepaste versies van Android installeren als deze niet door Google waren goedgekeurd.

‘We hebben hier te maken met gedrag en drijfveren die zo oud zijn als Adam en Eva,’ vertelde de als ‘ijskoningin’ omschreven domineesdochter eerder dit jaar aan de Volkskrant. ‘Het gaat om hebzucht, macht, angst en een combinatie van die drie. Bedrijven worden geleid door mensen, dus je ziet die beweegredenen steeds terugkeren. Markten veranderen, technologie verandert, maar geniepige deals in achterkamertjes en het uitsluiten van concurrenten blijven altijd bestaan.’

Google, dat hoger beroep heeft ingesteld tegen het besluit, is nog niet van Vestager af. Uit een vragenlijst die rondgaat onder lokaal georiënteerde zoekmachines blijkt dat Brussel mogelijk een vierde monopolieonderzoek naar Google wil opstarten. De interesse werd gewekt door een klacht van Yelp, een MKB-zoekmachine annex recensiesite. Er loopt in Europa nog een onderzoek naar oneerlijke praktijken rond AdSense.

En er dreigen meer donkere wolken voor de Googles van deze wereld. Een overweldigende meerderheid van 439 Europarlementariërs stemde een dezer dagen in Straatsburg voor een internetbelasting. Daarmee moet een einde komen aan de praktijk dat techreuzen miljarden aan inkomsten boeken, maar erg weinig winstbelasting afdragen. Alleen grote internationale bedrijven worden erdoor geraakt: de digitaks gaat gelden voor bedrijven met een wereldwijde omzet vanaf 750 miljoen euro en een omzet in de EU vanaf 40 miljoen.

Het voorstel moet overigens nog langs de Europese Commissie en de Raad van Ministers en niet alle landen zien de voorstellen zitten. Frankrijk voert daarom op eigen houtje per 1 januari een digitax in. Ter compensatie van koopkrachtregelingen die door de Gele Hesjes zijn afgedwongen.

Niet alle voorstellen van de EU worden met enthousiasme ontvangen. Het Europees Parlement stemde in september in met een omstreden uploaffilter. Door de maatregel moeten internetbedrijven als Google, Twitter en Facebook materiaal dat door gebruikers wordt aangeboden controleren op auteursrechten. Hoe dat in de praktijk moet gaan werken is nog onduidelijk. Tegenstanders als het Nederlandse Bits of Freedom waarschuwen dat de maatregelen platforms dwingen tot risicomijdend gedrag.

Ook het eveneens omstreden Artikel 11 is in principe aangenomen. Daarmee kunnen uitgevers bedrijven geld vragen voor het gebruik van teksten en foto’s. Google heeft al gewaarschuwd dat dit het einde zou kunnen betekenen van Google Nieuws, de zoekmachine voor krantenartikelen. Een definitief akkoord, waarover nog stevig onderhandeld moet worden, komt er niet eerder dan in mei 2019.

In december trad tot slot de Geoblocking Verordening voor webwinkels in werking. Die houdt in dat klanten uit andere EU-landen de mogelijkheid moeten hebben om artikelen onder dezelfde voorwaarden als lokale klanten aan te schaffen. Retailers worden evenwel niet verplicht om producten of diensten in andere landen te leveren.

Deel dit bericht

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond