Column: Snelkookpan voor innovatie moet overstromen

Waarom schrikken nog te veel MKB-ers van innovatie? En waarom maken niet meer ondernemers tijd en capaciteit vrij voor innovatie als ze zien dat anderen er aantoonbaar succes mee boeken? Murk Peutz, regiodirecteur Zuid Syntens, gaat in deze column in op deze vragen.

Onlangs werd met steun van de provincie Limburg en het ministerie van Economische Zaken door Syntens een Design Pressure Cooker+ georganiseerd voor veertien ondernemers in Limburg. Een expertiseteam, bestaand uit een marketeer, (industrieel) vormgever en innovatieadviseur van Syntens, werkte in een dag een concept uit voor de deelnemers.

De resultaten waren verbluffend. Een aantal gaat direct proberen octrooi aan te vragen, maar de meeste ondernemers pronkten al met de schetsen, variërend van een trap die voor alle leeftijden (van peuter tot senior) geschikt is en een nieuw weersbestendige scooter voor ouderen die slecht ter been zijn tot een corporate identityvoorstel voor industriële producten en een nieuw systeem voor steigerbouw dat aan de nieuwe arbo wetgeving voldoet. Over een jaar moeten deze nieuwe producten al beschikbaar zijn voor de markt. Een mooiere uitwerking van de kreet kassa + kunde = kassa is niet denkbaar.

Nog een mooi voorbeeld: Koninklijke Mosa had enkele jaren geleden geen toekomst meer met de productie van badtegels. Voor een paar eurocenten worden de standaardtegels thans in een land als Bulgarije gemaakt. Mosa was bereid te innoveren. Met veel gevoel voor design (!) werden grotere, mooiere en complexere tegels gemaakt. Inmiddels is er ook ledverlichting in verwerkt zodat de badkamer een pronkkamer kan worden in elk huis. De gevolgen: aantrekkende markten, hogere omzetten met betere marges, want de producten vinden gretig aftrek in het hogere segment van onze samenleving. Kortom innovatie loont, zelfs de maakindustrie heeft in ons land nog toekomst!

Ondanks deze succesverhalen stagneert de drang en behoefte om te innoveren in het MKB. Bedrijven moeten nog altijd worden verleid hierover na te denken. En (te) weinig MKB-ers maken gebruik van een (industriële) vormgever om te zorgen voor toegevoegde waarde van hun diensten. De creatieve industrie heeft veel potentie, maar de oogst blijft nog mager. Loek Hermans, voorzitter MKB-Nederland, maakt zich daar terecht ook zorgen over. Wat is hiervan de oorzaak?

Ondernemers zijn geneigd vooral te sturen op risicomijdend gedrag (kostenbeheersing en efficiënter werken) en minder op het creëren van nieuwe markten en product en diensten. Innoveren is essentieel voor het waarborgen van de continuïteit van een onderneming, maar er zijn ook risico’s aan verbonden.

Innoveren moet vooral ook ondernemend en lucratief worden gepercipieerd. Er is dus nog veel missionariswerk te verrichten. De overheid kan daar voorwaardenscheppend een bijdrage aan leveren, maar ook voor branches en andere koepelorganisaties ligt een schone taak weggelegd. Innovatie moet vooral vertaald worden in een andere houding en gedrag bij de ondernemer. Er moeten meer snelkookpannen komen om bedrijven versneld in beweging te krijgen.

Syntens, innovatienetwerk voor ondernemers, geeft onafhankelijk, deskundig en kosteloos advies aan het MKB. De activiteiten van Syntens worden mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Economische Zaken

Stellingen (suggesties)

1. Er moeten meer stimuleringsregelingen komen voor het MKB anders stokt de innovatie en dat is fnuikend voor de groei van onze economie?
2. MKB heeft angst voor de creatieve Industrie en mist daardoor kansen voor succesvolle innovaties?
3. Creatieve industrie heeft blijkbaar een imagoprobleem omdat het MKB nauwelijks gebruik maakt van de deskundigheid uit deze sector, ondanks de aantoonbare meerwaarde van creativiteit.
4. De kost gaat voor de baat uit, behalve voor design in het MKB?