Deel dit artikel
-

De dood van de uitgever

De publicatie van Kings recente boek op internet is beangstigend voor de traditionele uitgever. "My friends, we have a chance to become Big Publishing's worst nightmare.", aldus een samenzweerderige King. Het complot met King zou voor de consument echter wel eens kunnen uitpakken als een monsterverbond.

De publicatie van Stephen Kings recente boek op Internet is beangstigend voor de traditionele uitgever. Het complot met King zou voor de consument echter wel eens kunnen uitpakken als een monsterverbond.

Het nieuwste boek van Stephen King is alleen verkrijgbaar via zijn website. Op www.stephenking.com kunnen lezers vanaf 24 juli het eerste deel van The Plant downloaden. Daar betalen ze een dollar voor. Bij voldoende succes zal de schrijver nog drie delen publiceren waar eveneens telkens een dollar voor betaald moet worden. Een simpele rekensom leert dat het aardig lucratief is voor King. Hij zou in de wereld van drukkers, uitgevers en boekhandelaren slechts 10 tot 15 procent op de boekenprijs aan royalty's ontvangen. Bij een gemiddelde prijs van 40 gulden is dat dus vier tot zes gulden. In cyberspace pakt King zo'n tien gulden.

Nadat Kings voornemen bekend werd, barstte de paniek uit in de uitgeefwereld. We worden buitenspel gezet! Daar lijkt het inderdaad op. Het internet neemt de distributiefunctie van de uitgever over. Hij zou nog een rol kunnen spelen als filter van het informatieaanbod, maar daar kan het Internet ook een eind aan maken. De consument kan zelf een rol gaan spelen in het scheiden van hoogwaardige informatie van rommel.

Neem bijvoorbeeld het Amerikaanse Epinions.com . Als ik ge�nteresseerd ben in John Grishams The Firm kan ik daar op Epinion.com zeven recensies over lezen. Allemaal afkomstig van amateurs. Gebruikers van de site kunnen vervolgens aangeven of ze het een goede recensie vinden. Zo ontstaat een rangorde van beste recensies. Ook geeft iedere 'Epinionator' een beschrijving van zichzelf, zodat je kunt beoordelen of de recensent dezelfde dingen in het leven op prijs stelt.

Operatie cut-out-the-middleman lijkt dus geslaagd.

Maar is Kings actie wel zo voordelig voor de consument? Op het eerste gezicht lijkt dat het geval. Voor een tientje in plaats van veertig piek kan er weer lekker gesidderd worden. Er kleven natuurlijk praktische bezwaren aan. Men kruipt niet zo snel met de computer of een stapeltje A4tjes onder de wol. Een boek leest nog altijd prettiger dan een computerscherm.

Er zijn echter ook principi�le bezwaren verbonden aan het achter slot en grendel plaatsen van informatie. Openbaar gemaakte informatie is gratis. Als ik het wil kopi�ren of in het geval van een toneelstuk wil opvoeren, zal ik daar op grond van de Auteurswet tot zeventig jaar na de dood van de auteur een vergoeding voor moeten betalen. Maar het lezen van het boek, het kijken naar het toneelstuk of het kopi�ren van een boek waarvan de schrijver langer dan zeventig jaar dood is, is vrij.

Ook zou ik in de analoge wereld gratis door het boek van King kunnen bladeren of eruit kunnen citeren. Al deze handelingen zijn gratis. Ze vallen niet onder het auteursrecht, dus ik ben niemand een vergoeding verschuldigd. Nu King zijn boek echter op slot heeft gezet, krijg ik pas toegang nadat ik heb betaald. Ik betaal dus ook voor al die handelingen die in de analoge wereld gratis zijn. Het publieke domein wordt daardoor langzaam opgeslokt.

King hierover: "Look at it this way: you couldn't go into a bookstore and say, 'I bought a copy of The Street Lawyer in here yesterday, so give me four more for free today.' Get it?" Dat begrijp ik wel, maar ik begrijp niet dat ik mijn portemonnee moet trekken als ik alleen maar een citaat uit The Plant wil gebruiken. Het auteursrecht houdt ook rekening met de gerechtvaardigde belangen van het publiek, zoals vrije nieuwsgaring, vrijheid van meningsuiting en spreiding van kennis en cultuur. King houdt alleen rekening met zichzelf. Get it?

Deel dit bericht

6 Reacties

Robert van Geenhuizen

Dank voor weer een column. Ik denk niet dat dit echt een revoltionair actie van king is. Een fysiek boek, zal altijd blijven bestaan. Ik vind het fijn om de winkel in te gaan en om daar even op de achterkant van een boek te kijken van een boek waar het over gaat. Als ik het interessant vind, blader ik even in het boek en lees ik een stukje op een willekeurige bladzij. Daarnaast ruik je het boek ook , dat is ook waarde voor mij.Ik ben er daarnaast ook van overtuigd dat er wel een markt is voor de e-books. Dit weet ik zeker. E-books kennen op hun beurt ook weer gemakken die je bij het oude boek niet vindt. In een e-book reader(of hoe zo'n ding ook mag heten) kun je bijzonder veel boeken stoppen. Leuk voor als je een langere tijd weg gaat bijvoorbeeld. Het wordt helemaal interessant als je bij het boek geluid, korte filmpjes of animaties gaat toevoegen. Niet teveel, anders verpest je de factor die het boek juist zo leuk maakt, dat je bij het lezen in je gedachten de tekst visualiseert. Mensen leven in een fysieke omgeving dus hecht men ook meer waarde aan een fysiek product. De fysieke eigenschap van het product kan niet vervangen worden in het virtuele. Het is een waarde die altijd zal blijven en waar men altijd meer waarde aan zal hechten. Dit heeft niets met gewenning te maken. Daarnaast kennen de fysieke winkels en de fysieke producten nog een pluswaarde, namelijk experience shopping. Bij het kopen van een product spelen niet alleen de kwaliteit en de prijs van het product een rol maar ook de experience van het ‘zoekproces’ is een factor die het product een meerwaarde meegeeft. Winkelen kan plezierig zijn, en is dit is het dus meestal ook. Deze ‘zoekkosten’ zijn subjectief en verschillen van persoon tot persoon, maar zijn wel deels meetbaar. De zoekkosten zijn subjectief omdat bijvoorbeeld een flesje cola op een hete zomerdag meer waarde heeft dan op een koude winterdag. In de zomer wordt dit flesje beter gewaardeerd op het strand dan in de schap van een supermarkt.Bij boeken is de shopping experience in een fysieke omgeving dan ook meer waard dan in een virtuele omgeving. Maar daarnaast heeft internet ook zo zijn voordelen, producten zijn goedkoper, vaak is het makkelijker, en het biedt mogelijk, relatief, meer comfort. Dit zijn overigens de hoofdredenen voor het aanschaffen van een product op internet.In de toekomst is het dus logisch dat er fysieke producten blijven bestaan om hun meerwaarde door de fysieke eigenschappen, om mogelijk de hogere kwaliteit en de shoppingexperience. Daarnaast zal een gedeelte, dit kan ten nadele zijn van de fysieke producten markt of het kan een markt erbij zijn, virtueel verkocht worden. Ook zullen er fysieke producten via internet verkocht worden, maar ook in de winkel zelf, ook hier geldt dat de internet markt ten nadele kan zijn van de winkelverkoop maar ook een markt erbij kan zijn. Het multichannelstore concept is op dit toekomstige beeld gebaseerd. Elke toekomstige mogelijk van de verkoop van de muziek, boeken , is mogelijk binnen een multichannelstore concept. De geschiedenis leert ons dat het onwaarschijnlijk zal zijn dat in de toekomst alle muziekproducten virtueel verkocht zullen worden. E-mail zal nooit de telefoon vervangen, een e-book zal nooit het normale boek vervangen, de film zal nooit het boek vervangen(bij een boek gebruik jeje fantasie om de tekst te visualiseren), een giropasje of een chipknip zal nooit helemaal het fysieke geld vervangen enz.. Als de vorm van het product een eigenschap bezit die uniek is, dus niet een eigenschap die alleen maar verbetert is(dus niet een pluswaarde van een eigenschap van de ‘oude’/andere vorm van het product) en een algemeen positief ervaarde meerwaarde geeft aan het product, zal het product nooit door een vroegere vorm van een bepaald product vervangen worden. Zo heeft de fysieke eigenschap van het boek, een meerwaarde die het uiteindelijke product meer echt maakt, meer realistischer. Een unieke eigenschap die niet in het virtuele vervangen kan worden. Voor mij is er dus geen discussie meer mogelijk, het e-book zal blijven bestaan en groeien, maar het grootste gedeelte van de boekenverkoop zal fysiek zijn. Er zal dus een aardige markt zijn voor e-books in combinatie met bijvoorbeeld andere customer relationship technieken, maar dit is alleen door de universele werking van internet. Relatief is en zal het een kleine markt blijven. Robert van Geenhuizen 

Job Franken

Bedoelt de heer Alberdingk Thijm met zijn laatste zin te zeggen dat Stephen King een manier heeft gevonden om zijn boek na het downloaden op een dusdanige manier te beveiligen dat de content alleen toegankelijk is voor diegenen die ervoor betalen??Dat zou betekenen dat hij niet alleen een geniaal schrijver is, maar ook een geniale beveiligingsexpert. Misschien een leuk thema voor een spannend boek over de ondergang van Big Publishing. Fictie vooralsnog, dat wel.

Peter Verkooijen

Stephen King heeft met operatie cut-out-the-middleman een inventief antwoord op de dilemma's van internet en auteursrecht gevonden. Ik ben er helemaal voor en begrijp dan ook niets van Alberdingk Thijm's 'principiële bezwaren'. Het is een stokpaardje dat hij in Emerce eerder heeft bereden. Zodra het om intellectueel eigendom gaat krijgt Alberdingk Thijm ineens last van marxistische oprispingen. "Alle eigendom is diefstal," beweert hij dan. Dat op het internet het gevaar zou dreigen dat informatie achter slot en grendel verdwijnt is een nogal onwaarschijnlijke en gezochte stelling – digitale informatie is moeilijk te beveiligen en makkelijk te kopiëren. Voorbeelden van zogenaamd vrije 'openbaar gemaakte informatie' in de echte wereld moeten de stelling aannemelijk maken, maar een boek lezen of een toneelstuk kijken is ook pas vrij nadat iemand het boek heeft gekocht of nadat je entree voor het theater hebt betaald. En helaas voor Alberdingk Thijm, niet iedere schrijver is zeventig jaar dood. Stephen King's aanpak bedreigt volgens Alberdingk Thijm niets minder dan de 'vrijheid van meningsuiting en spreiding van kennis en cultuur'. Maar wat wil hij dan? Hoe moet auteursrecht op het internet eruit zien? Hoe kunnen schrijvers, programmeurs, designers, muzikanten enzovoort leven van hun werk zonder de boel op slot te gooien?

Jo Driessen

Ik ben geen expert, maar volgens mij haalt Peter Verkooijen hier twee dingen door elkaar: het eigendomsrecht en het intellectueel eigendomsrecht. Twee verschillende zaken. Op grond van het eigendomsrecht van de bioscoop kan een kaartje worden gevraagd voor de voorstelling; op grond van het auteursrecht kan een vergoeding worden gevraagd voor het verveelvoudigen en openbaar maken van de film. Als ik Alberdingk Thym goed begrijp, vindt hij dat het auteursrecht ook rekening houdt met publieke belangen, niet enkel private belangen. Dus als je het auteursrecht als een eigendomsrecht gaat behandelen, met enkele private belangen, verdwijnen de belangen van het publiek.

Jan Trimbach

In februari is een student aan de KUB afgestudeerd met een scriptie met de welluidende titel "www.boekwinkel.nl"Deze scriptie gaat juist over dit onderwerp. Deze scriptie is te downloaden opstuwww.kub.nl/~s4945691/

Andre van Brussel

Het is toch mooi: door ICT kunnen tussenschakels overgeslagen worden (Davenport: disintermediation). Het duurt alleen langer dan je denkt, want wat Internet al een paar jaar geleden voor de reisbranche zou kunnen zijn wordt nu pas zeer recent werkelijkheid: KLM die de touroperators durft te passeren, enz. Ik doe de voorspelling dat de boekenmarkt nog wel een paar jaartjes nodig heeft om structurele navolging te krijgen van die paar incidenten. De technologie is er immers al een flink aantal jaren: rocketbooks, e-books, etc. En een andere ijzeren vuistregel is dat elke nieuwe ontwikkeling er zelden voor heeft gezorgd dat het al bestaande overbodig wordt, ofwel het komt erbij en krijgt uiteindelijk een plaats. Dus of dit nu voor de boekenmarkt is of voor videotheken (die de bioscoop wel effe zou verdringen destijds) of homeshopping (tegenwoording e-tailing genoemd), het maakt allemaal niets uit. Zelfs de LP (langspeelplaat) en de Telex bestaan nog in de moderne westerse economie, en deze twee worden vaak de uitzonderingen op de regel genoemd.En ook in startrek is er nog behoefte om fysiek bij elkaar te zijn, terwijl men een holodek en video-conferencing mogelijkheden heeft die het ECHTE tot een paar procent benaderen.

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond