De Week van Emerce (1)

Vanaf nu kijken we elke vrijdagmiddag terug op belangwekkende nieuwsfeiten van de afgelopen week. Om te beginnen de surseance van betaling voor Recipeweb.

Surseance van betaling was het thema van de afgelopen week. Met name het geval van Recipeweb wekt verbazing: dat bedrijf leek aardig op weg. Volgens het management lag het bedrijf op koers om de Nederlandse vestiging in oktober 2001 break even te laten draaien. Voor het bedrijf als geheel zou dat punt eind 2002 bereikt moeten worden. Waarom slaagde Recipeweb er niet in investeerders te overtuigen van de kansen van hun businessplan?

In maart besteedde Emerce ruimschoots aandacht aan Recipeweb. Op dat verhaal werd door sommigen wat lacherig gereageerd omdat de site van Recipeweb destijds nog niet veel voorstelde. Ook kon men zich niet voorstellen dat het ooit de miljoenen aan riscokapitaal zou kunnen terugverdienen met bannertjes op de site. Die criticasters lijken nu gelijk te krijgen.

Maar de business van Recipeweb zit toch iets handiger in elkaar dan je op het eerste gezicht zou denken. In oktober vertelden Oscar van Dijk en Michiel Colenbrander van Recipeweb ons dat ze hun handel niet alleen zien in het exploiteren van culinaire content, maar vooral ook in het beschikbaar maken van content, in de infrastructuur dus.

Hun verhaal klinkt logisch: zorg dat je alle gegevens van een recept in een goed doordachte database stopt, zodat de gebruiker eindeloos kan selecteren op ingredient, op keuken, op seizoen, op type gerecht en op aantal eters.
Die content kun je op je eigen site exploiteren door middel van advertenties en sponsoring. Onlangs sloot het bedrijf een deal met Braun, dat het &#39 sponsort.
De content kun je ook doorverkopen aan partijen die het van grote aantallen bezoekers moeten hebben en die dus veel content nodig hebben om de bezoeker vast te houden. Recipeweb sloot dergelijke syndicatie-deals met Zonnet, Compuserve en WorldOnline. Compuserve liet vandaag weten tevreden te zijn over de resultaten van de samenwerking.

Naast syndicatie ziet Recipeweb mogelijkheden in het licenseren van de technologie. Een middel dat bijvoorbeeld ook door Bitmagic wordt beproefd. Daarbij verkoop je alleen de infrastructuur, zodat de klant zijn eigen content erin kan stoppen. Echte resultaten hiervan zijn nog niet bekend.
Syndicatie en licensing zijn in theorie beloftevol, want behalve Internetportals zijn ook de omroepen (denk aan de kookprogramma's), de uitgevers (Vrouw Online?), de levensmiddelenfabrikanten en de supermarkten potentiele klanten voor deze diensten. Het aantal afnemers is beperkt, maar wel kapitaalkrachtig. De Europese marktpositie die het bedrijf heeft opgebouwd is daarbij een voordeel, want de afnemers opereren vaak ook Europees. Nadeel is dat dergelijke grote bedrijven nogal afwachtend en traag handelen als het op Internet aankomt. Het kan dus lang duren voordat er substantieel omzet uit deze activiteiten komt.

De inkomsten uit deze modellen zijn voor een deel variabel (het delen van reclame-inkomsten) en voor een deel vast (uit setup fees en maandelijkse fees). In 2002 zou minder dan 50 procent van de inkomsten uit advertenties en sponsoring moeten komen, volgens Recipeweb.

In 2000 bedroeg de omzet van de hele Recipeweb-groep 'enkele tonnen', aldus Colenbrander vandaag in een telefonische toelichting. In 2001 zou dat bij een normale gang van zaken 6 miljoen gulden moeten zijn.
Problemen die Van Dijk en Colenbrander in oktober signaleerden waren: dalende advertentietarieven, matige functionerende adserversystemen waardoor getargete banners nog niet echt goed van de grond komen en moeite om personeel in andere landen aan te trekken.

Al met al is het toch raadselachtig waarom Recipeweb er niet in slaagt om 4 miljoen euro te vinden om het tot najaar 2001 uit te zingen. Dat is toch niet heel veel voor een bedrijf dat al zo ver is. Dat heeft volgens Frank Verschoor van NeSBIC, dat samen met Twinning en oprichter Oscar van Dijk de financiering tot nu toe op zich heeft genomen, te maken met een breed gedeelde vrees onder venture capitalists om nog in dit soort Internetinitiatieven te stappen. Fondsmanagers moeten hun investeringen verantwoorden aan hun aandeelhouders, en ook die zijn zenuwachtig geworden over alles wat met Internet te maken heeft. Er is namelijk geen zicht op goede exit-mogelijkheden nu de beurs zo in beweging is.

Wat zijn nu de mogelijkheden?
De schaal van de onderneming terugbrengen door bijvoorbeeld landenvestigingen te sluiten, is een van de opties. Maar die zet wel het hele model op zijn kop. Punt is namelijk dat de kosten voor het ontwikkelen van het systeem op alle landenvestigingen (inmiddels 6) moet worden afgeschreven, aldus Van Dijk. Dan krijg je 'economies of scale'. Om te overleven moet je wel groot zijn. Heb je geen geld om verder te groeien, dan worden de vaste kosten opeens erg hoog, en de overlevingskansen minder.

Een andere mogelijkheid is om alsnog financiering trachten te regelen. Bij een VC hoef je het niet meer te proberen, dus dan blijven de banken en strategische investeerders zoals Unilever of Ahold over. Maar hoeveel risico willen dat soort partijen nemen?
Tenslotte kan men besluiten om de hele tent te verkopen aan een ander internetbedrijf, uitgever, levensmiddelenfabrikant of retailer. De waardering van het bedrijf is door al deze toestanden waarschijnlijk flink omlaag gegaan, dus eventuele kopers hebben een aardige onderhandelingspositie. Maar ja VNU stapt net uit de publieksmarkt en bij ondernemingen als Albert Heijn verloopt de besluitvorming vrij traag. Anderzijds heeft Unilever aangegeven meer aan Internet te willen gaan doen, dus wellicht zit daar een opening.

In oktober verklaarden Van Dijk en Colenbrander nog dat de turbulente markt in hun voordeel zou zijn bij het zoeken naar nieuwe financiering. Investeerders zouden volgens hun redenering alleen nog in bestaande marktleiders stappen, en niet meer in hele prille bedrijfjes. De markt bepaalt nu anders. En dat zou voor andere Nederlandse internetbedrijven die eveneens in deze periode een nieuwe financieringsronde hadden gepland, ook weleens een groot probleem kunnen worden.

Anton van Elburg