“Eerst verspreiden, dan drukken”

In den vreemde een verse Telegraaf, El Pais, Die Welt of La Stampa uit de automaat trekken, dat kan met de elektronische krantenkiosk van het Haagse bedrijf PEPC. Directeur Raoul Maphar en marketing directeur Joris van Dijk hopen dit jaar achthonderd automaten weg te zetten.

Hoe kwamen jullie op dit idee?

"Eigenlijk vanuit de vraag waarom je met al die moderne middelen vandaag de dag in een vreemd land niet gewoon je favoriete krant kunt krijgen. Grote kranten als USA Today en Wall Street Journal worden wel lokaal gedrukt, maar moeten dan nog worden verspreid. Wij hebben de distributieketen als het ware omgekeerd. Eerst verspreiden, dan drukken."

Waarom doen uitgevers dat dan zelf niet?

"Omdat je een onafhankelijke partij nodig hebt die de distributie voor zijn rekening neemt. Voor één of twee titels is zo'n automaat niet rendabel."

Wat kost zo'n verse krant?

"Evenveel als je normaal voor een krant in den vreemde betaalt. Voor De Telegraaf in de VS moet je bijvoorbeeld zo'n vier dollar neertellen."

Beheren jullie de apparatuur zelf?

"Nee, de automaten worden gekocht of geleased. Per verkochte krant moet ook nog een percentage worden afgedragen, maar voor het overige mag men de opbrengsten zelf houden. De kosten zijn met een paar verkochte kranten per dag heel goed terug te verdienen. Voor ons is er trouwens een derde geldstroom die bestaat uit het vertonen van reclamefilmpjes op het beeldscherm van de automaat."

Is de automaat door jullie zelf ontwikkeld?

"Ja, dat doen we in Heemstede. We maken zoveel mogelijk gebruik van bestaande onderdelen. Wel hebben we een eigen systeem ontwikkeld om de krant vast te nieten."

Waren uitgevers meteen geïnteresseerd?

"In het begin hebben we ze wel moeten overtuigen, maar inmiddels doen zo'n zestig titels mee. In Nederland hebben we De Telegraaf en het Nederlands Dagblad, maar uitgever PCM hebben we nog niet kunnen overtuigen. Onder de redactie bestaat er nogal wat weerstand tegen. Voor alle duidelijkheid: we komen niet aan de inhoud en ook niet aan de vormgeving van de kranten. Kranten hoeven ook helemaal geen extra investeringen te plegen, ze hoeven de krant alleen in het pdf-formaat te sturen."

Het Amerikaanse NewsPaperDirect zorgt ook voor de losse verkoop van het Nederlands Dagblad in het buitenland.

"Het verschil is dat onze krant uit een automaat komt, terwijl NewsPaperDirect de digitale inhoud van de krant naar een printer in een hotel stuurt, die hem dan nog naar de kamer van de gast moet brengen. Bij ons haalt de klant de krant zelf uit de automaat. Hij kan dan ook uit een groot aantal titels kiezen."

Is de zakenreiziger wel in een papieren krant geïnteresseerd? Hij kan ook de elektronische versie op internet lezen.

"Dat horen we wel vaker. Maar echt comfortabel is dat natuurlijk niet. Wij werken met de herkenbaarheid van de vormgeving van de originele krant en dat wordt op prijs gesteld. Japanse zakenlieden lezen hun krant het liefst op papier."

Wanneer willen de investeerders van PEPC resultaten zien?

"We hebben geld van Nederlandse informals en die hebben ons ruim de tijd gegeven om het concept uit te werken. We zijn tweeëenhalf jaar geleden al met dit project begonnen en pas onlangs zijn de eerste automaten geleverd."

Wat wordt de volgende stap?

"Uiteraard willen we graag in kleur drukken, maar dat is nu nog te duur. We denken er ook over om het concept uit te breiden. Stel dat je van de Verenigde Staten naar Amsterdam vliegt, dan zou je voor het instappen kunnen aangeven welke kranten ze voor je moeten uitprinten."