Deel dit artikel
-

Frackers: “De fout die we nu maken, gaan we betalen over drie jaar”

Deze week verscheen het boek Op zoek naar de heilige graal van Michiel Frackers (33). Het is een soort jongensboek geworden waarin Frackers zijn avonturen met collega's, investeerders en bazen bij Planet Internet en Bitmagic beschrijft. Een kort interview.

Francisco van Jole baarde opzien met de publicatie zijn herinneringen aan jullie gezamenlijke bedrijf Bitmagic, waarin jij er bepaald niet goed vanaf kwam. Was je geprikkeld om hem te antwoorden?
Frackers: "Nee, dan had ik dit boek eerder niet geschreven. Juist omdat hij het al heeft gedaan. Ik heb ook niet meer dan drie pagina's over Francisco geschreven. Het is niet zo'n relevant figuur in mijn carrière. Uiteindelijk heeft hij maar zeven maanden bij Bitmagic gewerkt."

Uit het boek blijkt dat er eigenlijk al veel signalen op rood stonden in de beginfase van Bitmagic. Adverteerders waren sceptisch, en investeerders vroegen zich af of er wel een markt voor zo'n nieuw product was. Waarom toch begonnen?
"Ik wilde met Bitmagic vanuit Nederland een klein technologiebedrijf internationaal uitbouwen. Volgens het CPB komt 25% van de economische groei in Nederland door toepassing van ICT. Nou leeft een bedrijf als CMG van de implementatie van buitenlandse informatietechnologie. Dat had ook Nederlandse technologie kunnen zijn. Waarom is die er niet? Dat heeft te maken met de mentaliteit. De scepsis voor mensen die het wel proberen – daar zijn ondernemers bang voor. En daar heb ik schijt aan. Met Planet wilde ik ook echt vanaf dag 1 de grootste en de beste provider zijn. Met Bitmagic werden we door iedereen uitgelachen! Terwijl ik dan denk: wij proberen tenminste iets om Nederland op de kaart te zetten. Je zult mij nooit horen zeggen dat Bitmagic is mislukt vanwege het financiële klimaat. We zijn mislukt omdat Bitmagic gewoon niet goed genoeg was. Het was ook een informatiemedium, in plaats van een communicatie-tool. En dat terwijl ik nota bene altijd zelf gezegd heb dat het internet draait om communicatie."

Hoe zie je de toekomst van de Nederlandse internetindustrie?
"Het geld dat VC's geïnvesteerd hebben moet er de komende jaren uit gaan komen, maar dat wordt problematisch. Een simpel rekenvoorbeeld. Een investeerder wil 30 procent rendement op jaarbasis hebben. Stel dat hij 100 miljoen investeert in tien bedrijven, dan moet dat na vijf jaar 370 miljoen zijn geworden. Een op de tien investeringen wordt normaal gesproken een succes, een paar verdienen zich terug, en de rest gaat naar de klote. Laten we zeggen dat ze 70 miljoen gewoon terugverdienen. Dan blijft er nog 300 miljoen over. Dan moet dus één hit er dertig keer eruit komen. Maar dat gaat niet gebeuren in Nederland. Dat heet ook weer te maken met de mentaliteit. Een groot probleem in Nederland was dat alles werd nagedaan wat er in Amerika gebeurde. Dan moeten wel de randvoorwaarden dezelfde zijn, maar dat was niet zo. Nederland heeft bijvoorbeeld niet zo'n grote thuismarkt als de VS. Ik probeer juist altijd iets origineels te verzinnen. Verder hadden we hier veel mensen die een sitebouwertje begonnen en dat wilden verkopen aan de eerste de beste beursgenoteerde onderneming die voorbij kwam. Ik vroeg ze weleens: waarom neem je hun niet over? Je kan mij niet wijsmaken dat jij een bedrijf begint en dat je droom is dat je binnen een jaar voor een stel Zweden werkt. Dat geloof ik gewoon niet. Ze deden het dus gewoon voor de poen. Als ze rustig zelf waren doorgegaan, dan hadden veel er nu nog bestaan, daar ben ik van overtuigd.
"Er wordt nu wel gezegd dat het kaf van het koren is gescheiden omdat de bedrijven die zijn overgebleven net op tijd genoeg geld hebben opgehaald om een tijdje voort te kunnen. Die bedrijven zijn enorm gaan snijden en bezuinigen en bloeden nu langzaam dood, of net niet. Zo'n bedrijf was Bitmagic bijna geworden. We hadden bijna een tweede financieringsronde binnen, dan hadden we nog een tijdje bestaan. Maar denk je nou echt dat een investeerder een cent aan ons had kunnen verdienen? We hadden misschien een paar miljoen omzet gemaakt en een paar ton winst, terwijl er in totaal 30 of 40 miljoen zou zijn ingegaan. Ik hoop dat die bedrijven het redden, want we hebben echt succesverhalen nodig. Maar VC's als Nesbic en Gilde komen er over een paar jaar achter dat die klapper er niet is. En dan merken de aandeelhouders in die VC's – de pensioenfondsen onder andere – dat ze beter een zilvervlootrekening hadden kunnen openen want ze kijken alleen maar naar het rendement. Ze komen erachter dat uit de Nederlandse technologiesector geen geld is gekomen. Dus er komt ook geen nieuw geld meer in. De fout die we nu maken, gaan we betalen over drie jaar."

Deel dit bericht

62 Reacties

Ivo Wentholt

Anton: jammer, dit is een gemiste kans. Het hele stuk over de toekomst van de Nederlande Internetindustrie is weinig interessant…waarom niet meer aandacht besteed aan de inhoud van het boek? "Ik vroeg ze weleens: waarom neem je hun niet over? Je kan mij niet wijsmaken dat jij een bedrijf begint en dat je droom is dat je binnen een jaar voor een stel Zweden werkt." Je hebt het zelf gedaan met Planet Internet (KPN) en met BitMagic (VC's). Of je nu partnert, externe financiering zoekt of de boel verkoopt en in loondienst gaat…het liedje eindigt in bijna alle gevallen hetzelfde: de wegen (lees: visies/commerciele overwegingen/strijd om het management) scheiden uiteindelijk, met als gevolg dat jij als ondernemer en jonge hond met ideeen het loodje legt. Ik weet zeker dat elke oprichter van een bedrijf uiteindelijk weemoedig terugkijkt op de beginfase van z'n toko: zolder & koffie & pizza's & lol & gevoel van frontrunning & zelfstandigheid & onafhankelijkheid. Ik ken dat gevoel van Planet, en ik ken het een beetje van BitMagic. Veel van die jonge ondernemers komen er achter dat die periode het echte ondernemersschap voor ze was en dat het fout ging toen ze groot gingen denken. Het gaat fout als je gaat denken dat je anderen nodig hebt om het ook groot te maken. Het gaat dus al fout als je de toekomst van je bedrijf van ground zero afhankelijk maakt van externe partijen, wie dat ook zijn…wat er uiteindelijk misgaat weet je niet, maar het gaat mis. "De scepsis voor mensen die het wel proberen – daar zijn ondernemers bang voor" (vage zin) Dat is dus juist NIET het probleem. Het probleem in Nederland is juist dat men in Nederland TE GROOT wil denken…meteen groot, meteen internationaal (het liefst transatlantisch), meteen investeringen met 6 nullen, meteen veel personeel. Het probleem is dat men in Nederland denkt dat als je kleiner en autonomer denkt je niet goed onderneemt. Ik bedoel…die bedrijfjes zijn er, maar halen de Emerce niet. Ik meen dat menig ondernemer hier het verkeerde voorbeeld volgt. Er is ruimte voor vernieuwing, da's waar. Maar in vredesnaam ondernemers…denk KLEIN. Ivo WentholtID GamingOprichter, CEO, COO, Investor en enig werknemer

Ward Bekker

"Met Bitmagic werden we door iedereen uitgelachen! Terwijl ik dan denk: wij proberen tenminste iets om Nederland op de kaart te zetten." Geen wonder, het was gewoon een heel slecht idee. Iedereen die niet verblind was door hebzucht had dit ook kunnen bedenken toendertijd. "Maar denk je nou echt dat een investeerder een cent aan ons had kunnen verdienen?" Nee, maar daarom werd je ook uitgelachen!

Roel

"Het probleem in Nederland is juist dat men in Nederland TE GROOT wil denken…meteen groot, meteen internationaal…" Ivo ,is dat niet iets dat je zelf ook wilt uitdragen? Op je [geen] website spreek je van "we" en "us" (terwijl je volgens eigen zeggen in je eentje bent) en gebruik je geen Nederlands (vanwege internationale ambities?). Je zult er wel andere reden voor hebben om jezelf zo te presenteren, of niet? Met je bijdrage ben ik het gedeeltelijk eens (door de voorbeelden die je noemt), wat overigens niet wil zeggen dat een samenwerking of overname per definitie slecht is. Wanneer je elkaar kunt versterken en daar staan goede afspraken tegenover, kan dat zelfs een stap voorwaarts betekenen. Dat je daarvoor wat aandeeltjes moet ruilen of afstaan wil nog niet zeggen dat dat het einde is van je eigen ondernemersschap. Het is misschien wel het begin van iets veel mooiers. Met andere woorden, het is gewoon een kwestie van afwegen, keuzes maken en dat is ook ondernemen.

Donders

"Ik bedoel…die bedrijfjes zijn er, maar halen de Emerce niet." Noem eens wat voorbeelden. Dan halen ze Emerce alsnog!

Jasper Jan de Konink

Risciokapitaal is dom kapitaal Het is toch gek dat al die jaren risicokapitaal investeringen niets hebben opgeleverd. Of toch niet misschien? Wat opvalt is dat in de "wilde" internetjaren risicokapitaal met name is gegaan naar "wilde" plannen zonder hoog realiteitsgehalte. Mooi pandje, vlotte babbel, snelle hippe jongens met glinsterende oogjes. Sites die vanaf het begin winst hebben gemaakt, hebben nooit diezelfde interesse opgewekt bij de VC's en Frackers van deze wereld. Want nornaal winst maken is zo saai.Ik weet dat omdat het bedrijf dat ik zelf vijf jaar geleden met mijn broer heb opgericht al vanaf het tweede jaar winstgevend was en dat ook nu nog is. Vergeefse gesprekken van ons met uitgevers en kapitaalverschaffers ten spijt, want die vonden onze sites gewoonweg niet sexy genoeg, alsof winst niet belangrijk was. Maar wellicht was het wel goed dat ze ons niet zagen staan. Je ontwikkelt je tegen de verdrukking in en je zorgt dat je kosten en baten in evenwicht blijven.Wel jammer natuurlijk dat de afgelopen periode dot.com reclamegelden ook weg vielen, dat hebben we zeker ook gevoeld. Maar inmiddels is dat goeddeels opgevangen door reclame uit de financiele wereld en reiswereld, die steeds beter gebruikmaken van het medium. Dat BitMagic dit niet meer meemaakt lijkt me alleen maar goed voor ze, want ze waren zich kapotgeschrokken van de realiteit. Ook op internet moet je hard werken en is goed ondernemerschap een absolute noodzaak. Jasper Jan de KoninkFocus-In

Ivo Wentholt

Roel: er is een groot verschil tussen internationaal gaan als bedrijf (dwz buitenlandse vestigingen zoals BitMagic had) en "slechts" internationale afnemers hebben (zoals ID Gaming). Wat ik doe, is vanuit Nederland buitenlandse klanten bedienen…dat is juist wat ik bedoel: je hoeft niet groot te DOEN om groot te DENKEN. Als je uit mijn woorden begrijpt dat internationale ambities niet goed zijn, heb ik me verkeerd uitgedrukt. Die ambities zijn juist perfect, maar het gaat er om hoe je er mee omgaat. Mij is geleerd dat als je te hard van stapel loopt door te beginnen met je ambities, je het heden nogal vaak vergeet en daarmee je ambities tot je last en je ondergang maakt. Neem bijvoorbeeld (bijna) alle grote Nederlanse bedrijven: na jaren van beginnen met het einde (VNU->online diensten, Philips->GSM/chips, Wegener->muziek/TV, KPN->breedband/Europa) zie je dat men tot inzicht komt dat beide benen weer op de grond moeten en gefocussed moet worden op het hier en nu (lees: de core). Dat heeft niets met investeringsklimaat of economische parameters te maken. Het heeft te maken met verkeerdom denken. Beginnen met het einde is letterlijk het begin van het einde. Volgens mij onderneem je pas goed als je niet eens doorhebt dat je je ambities van een jaar geleden hebt verwezenlijkt. Je ambities moeten altijd en elke dag automatisch met je "meegroeien". En ja, ik ben alleen, en zolang dat gaat hou ik dat zo. Waarom personeel in dienst nemen als er -zeker tegenwoordig- uitstekende freelancers te vinden zijn? Vandaar de "us".

stijn

Toch even een hart onder de riem van Ivo en Jasper jan steken: helemaal met beide heren eens, goed verwoord en getuigend van een gezonde dosis realiteitszin en ondernemerschap. En Frackers: die is volgens mij rijp voor de psychiater. Ik heb zelden iemand meegemaakt die zo'n ongekende drang heeft om altijd maar weer in de schijnwerpers te staan. Ik vraag me af of hij ooit wel eens iets heeft verkocht behalve zichzelf.

Michiel Frackers

Ter verduidelijking: ik heb juist *niets* tegen mensen die bewust hun bedrijf bewust klein houden, organisch willen groeien en geen externe financiering aantrekken. Dat is prima, het grootste deel van de economie draait om de kleinere ondernemingen. Ik heb een probleem met de ondernemers die investeerders aantrekken *zonder* de bijbehorende verantwoordelijkheid te accepteren. Als je bijvoorbeeld 10 miljoen aanneemt van investeerders, betekent het automatisch dat je bedrijf moet willen groeien (of het lukt is een tweede) naar een marktwaarde van enkele honderden miljoenen guldens. Dat gebeurt in een normale markt als je binnen een aantal jaar enkele tientallen miljoen guldens omzet en winstgevend bent. Omdat slechts een gering percentage bedrijven bij een dergelijke opzet succesvol is, moeten de investeerders bij die paar successen hun investeringen enkele tientallen keren terugkrijgen. In Nederland heeft de onderkant van de financiele markt (informal investors) zich enorm gebrand aan startups die het niet hebben gered, zoals BitMagic, zonder dat er de nodige successen tegenover staan. Ik ben bang dat de meerderheid van die investeerders, die juist de cruciale in het begin benodigde paar ton investeren, nooit meer terugkomen. Aan de top van de markt, vrees ik, zal hetzelfde gebeuren als de vc's niet snel een aantal aansprekende successen boeken en alsnog goede rendementen behalen. De aandeelhouders van de vc's zoals de pensioenfondsen, zijn al bezig om hun investeringsstrategieen te herzien. Ik hoop dus dat een aantal van de bedrijven die flinke investeringen hebben verworven (Tridion, Tryllian etc.) wel succesvol hun groeistrategie doorzetten en hele goede rendementen behalen voor hun aandeelhouders. De economische groei in Nederland van de laatste jaren is voor 25% veroorzaakt door de technologie en dat aandeel zal de komende tien jaar alleen maar groeien. Een gezonde Nederlandse technologie bedrijfstak kan een enorme impuls zijn voor de economie.

Jaap van Ganswijk

Ik ben het met Ivo eens. Ik heb ook een eenmanszaak gebaseerd op een WWW-site. Het is een site met informatie over chips en andere electronische componenten. Ik leef er al sinds begin 1997 van (en ik kan beleg kopen voor mijn boterhammen) en verdiende er daarvoor ook al aan, maar ik moest nog wat (programmeer-) klussenafmaken voor mijn baas. Mijn voormalige werkgever en ik kenden Francisco van Jole en Michiel Frackers trouwens en hebben Franciscouitgebreid gewaarschuwd voor de niet-levensvatbaarheid van zijn ideeen en ook voor yuppie Frackers. Al in 1997 was een dochteronderneming van een grote nederlandse uitgever geinteresseerd in het overnemen van mijn bedrijf en heb ik er een keer informeel met de direkteur en zijn staf over gesproken, maar een overname leek me te prematuur. (Verder wilde hij mij er het liefst bijkopen of ten minste voor een paar maanden). Mijn clientele is over het algemeen erg internationaal (dus vooral in de USA) dus ik moet vaak glimlachen wanneer nederlandse ondernemers of de overheid of de belastingdienst het over exportproblemen heeft/hebben.Er waren periodes dat al mijn inkomsten uit het buitenland kwamen. Daarvoor hoef je helemaal geen kantoor in de USA op te zetten of de wereld over te reizen. Ik heb mijn belangrijkste zakenpartners nog nooit gezien en zelfs nooit (telefonisch) gesproken. Uiteraard is het wel erg van belang dat je je via email goed weet uit te drukken (en natuurlijk ook in het engels). Ik kan nog uren doorgaan over alles wat ik de laatste jaren ervaren en geleerd heb…

taco

Zover ik weet is de omzet van Tryllian 0.00 Euro op jaar basis.P.S. Tryllian is knuffeltje van EZ dus daar verdwijnt nog wel wat belastinggeld in. Weinig hoopvol Michiel. En wil je weten hoe het met de rest gaat dan adviseer ik je na de zelfhulp bijeenkomst van terminale bedrijven te gaan.Fight Back 11 december. Ook leuk om te weten waar je pensioengeld blijft. Voor meer info: zie {hier; http://www.tornado-insider.com/events/fb/amsterdam_programme.asp }. Agenda tip: "financing Strategies & Tips"door Frank Kales. Ik kon het niet lezen zonder tranen in mijn ogen te krijgen.

Teun van Essem

Taco, hoezo tranen in je ogen bij het lezen van…. wat las je? De agenda van 11 december? Is Frank Kales opeens een venture capital guru? Niet bij IBM geleerd lijkt me, en ook niet bij Ajax. Waar dan wel? In het Financiele Dagblad voor het bord van de NASDAQ wellicht? Anyway, licht toe, ben benieuwd of ik dan ook tranen in m'n ogen krijg!

nils de witte

Beste Michiel, Zelfs nu, na het debacle van BitMagic is enige nederigheid je vreemd. Badinerend spreken over ?bedrijfjes die bewust klein willen blijven?. Bah, ik ken nauwelijks ondernemers die klein ?willen? blijven. Ze ?willen? (bijna) altijd fors groeien, maar dan wel tot een succesvol bedrijf. Succesvol is het kernwoord hier en niet groot of klein. Ze zijn zich bewust van hun verantwoordelijkheid over hun eigen investeringen en die van anderen en weigeren geld aan te nemen van derden als ze niet voldoende overtuigd zijn van de mogelijkheid om dat dik terug te verdienen. En dan je opmerkingen over Informals Investors! De mannen waar jij het over hebt, dat zijn van die beleggers die dachten snel rijk te worden door mee te surfen op de dotcom hype. Die geloofden graag in sprookjes en hebben dan ook danig hun billen gebrand. Zij zijn echter niet de enige investeerders. De echte investeerders, met verstand van de business, hebben hun geld niet verspeeld aan luchtkastelen en zijn nog net zo actief als voor en tijdens de hype. Het feit dat jij en je vriendjes geen geld meer krijgen betekend nog niet dat de investeerders het laten afweten. Die willen wel, alleen beperken ze zich tot serieuze ondernemers.

taco

Nils helemaal mee eens, Perfect opgeschreven, kan ik me helemaal in vinden. Teun laten we samen eens kijken wat er staat:"If you have customers, solid management, positive cash flow, and an expanding market…" "But if you're missing one or more of those ingredients, how tough is it going to be when you seek the next round…"Kan je, je het voorstellen, na een paar financierings ronde, en een paar miljoen verder en je bent er niet ingeslaagd om een klant te vinden? Is het dan niet verstandiger om te stoppen, na je financiers te gaan en te zeggen sorry ik heb er niets van begrepen het geld is op ik ga wat anders doen, en nooit meer ondernemen. Laten we verder lezen, want dan komt het klap stuk. "When you back is to the wall – you MUST close the round and there's no ground to give – what do you do? "Hier wordt op 11 december de vraag beantwoord wat te doen als je geld nodig hebt en er is voor niemand REDE OM JE GELD TE GEVEN. Ik ben sprakeloos. Het antwoord is natuurlijk: "stoppen voordat er nog meer geld in rook opgaat." Teun ben ik ergens de weg kwijt geraakt, zijn dit de dreamstarters,de gorilla's, de Mannen en Vrouwen die "Deloitte & Touche has selected as one of the Top Ten Rising Stars"Moet ik nou heel hard laggen of huilen.

Chefren Hagens

"Met Bitmagic werden we door iedereen uitgelachen! Terwijl ik dan denk: wij proberen tenminste iets om Nederland op de kaart te zetten." Mooi gezegd Michiel, die e-onbenullige onzin gaat ongetwijfeld ook op voor Francisco al lijkt die wel wakker te zijn geworden. Het gehinnik blijkt je nu nog steeds beter bijgebleven dan de inhoudelijke(!) argumenten die tegen Bitmagic werden geuit. Wat me zeer ernstig aan je stoort is:A) Dat je de mythe in stand wenst te houden dat je Planet Internet hebt opgericht. Dat is irritante onzin, het was ondernemer(!) Maarten van den Biggelaar die daar voor heeft gezorgd. Jij stond eerder voor het onnavolgbaar verpesten van kansen. Terwijl het web met een gierende vaart van start was gegaan vond jij het nodig om 1.000.000 Euro te steken in een prehistorische versie van "Het Net" met compleet eigen browser en serversoftware. Dat mislukte voorspeld(!) faliekant, maar klanten moesten en zouden in een hoek worden gehouden. Ondanks de vertragingen, nog weer een "klantenbinder" van stal gehaald: "Chameon". Goed vergelijkbaar met de incompatible player van Bitmagic vond je het toen nodig om de klanten van Planet Internet op te zadelen met Chameleon, een super-incompatible browser/mail/inbel combinatie waar de klanten niet automatisch via PAP/CHAP de internet-instellingen mee konden ophalen. Alleen al dat laatste heeft jarenlang ondanks zeer zwaar en duur bemande helpdesk voor dagelijkse urenlange opstoppingen in de telefooncentrales van Planet Internet gezorgd. Alles moest er uiteindelijk, zoals voorspeld, toch helemaal uit. Dit toppunt van e-onbenulligheid zorgde voor een verlies van tussen 2.000.000 en 6.000.000 Euro. Gewoon weggegooid geld, klanten werden er voortdurend mee gepest, konden hun mail niet naar andere programma's exporteren, webpagina's niet goed bekijken enzovoorts. (Ik herinner me nog mijn waarschuwende "Chameleon is een ziekte" campagne op de interne planet internet nieuwsgroep in de testtijd, geheel uit zicht van de potentiele klanten. Je reageerde alle heldere en maar al te waar gebleken argumenten overslaande zo pissig dat het je binnen uren door het management verboden werd om ooit nog iets ongecontroleerd publiekelijk te melden.) B) Dat je het waagt te beweren dat Francisco van Jole geen belangrijke rol heeft gespeeld in je leven. Zonder Francisco die uit het Xs4all kamp kwam was er geen dagelijkse Daily Planet geweest en had Planet Internet nauwelijks of geen smoel gehad. Zeker het logo[*] was leuk, schermpjes waren leuk om te zien maar de allerbelangrijkste content, de virtuele pomp die voor de echte hits, geloofwaardigheid en populariteit van Planet Internet zorgde, kwam maar van 1 persoon, Francisco van Jole. Zeg nu maar gewoon helemaal niets meer over internet, ondernemen of "je ervaring", het heeft volstrekt geen inhoudelijke waarde. Oeps, ik zou hier publiekelijk alleen maar inzake e-knip reageren! +++chefren [*] Maarten van den Biggelaar vond de niet voor iedereen gemakkelijk toegankelijke Jaap Drupsteen bereid het nog steeds mooiste wereldbolletje van het web te scheppen.

Peter Lammers

Chefren, je hebt 100% gelijk over Frackers. Verder vind ik het zonde van mijn tijd om ook nog maar 1 seconde tijd aan hem te besteden.

Michiel Frackers

Chefren, helemaal eens, de software, bijdragen van je voormalige zwager Van den Biggelaar en alle anderen staan allemaal beschreven in mijn boek. Groeten, -Michiel

Teun van Essem

Taco, als je het zo stelt begrijp ik wat je bedoelt. Ik denk dat een redacteur van Tornado Insider een iets te lyrische omschrijving heeft bedacht. Als ik naar het panel kijk, vallen een aantal zaken op:Roel de Hoop staat niet met z'n rug tegen de muur, hij is er overheen gevallen (debacle Hot Orange). Maar, 't is een maatje van Jeroen "Tornado Insider" Mol, dus mag waarschijnlijk daarom een stoel verwarmen bij een panel over zo'n onderwerp. Misschien dat zijn collega's Ilja en Sake van PTV hem willen laten scouten op die manier.Tridion heeft voorzover ik weet (nog) geen financiele problemen, dus of Gerhard van der Zwan iets relevant in te brengen heeft weet ik niet. Eileen en Rob ken ik verder niet, maar ik dacht dat Data Distilleries ook niet al te lang geleden een ronde geclosed had. Tja, en Frank Kales; de enige in het rijtje die buiten de Internet wereld ook bekend is. Marviq stond natuurlijk niet zo best in de schijnwerpers in het stuk van Roy op het Veld in het FD; ze zullen dus wel met een derde ronde bezig zijn. Maar voorzover ik weet hebben die het hele rijtje (klanten, management, markt) behalve (vooralsnog) positieve cash flow. Dus wellicht heeft Frank nog het meest relevants te melden. Lachen of huilen is niet de juiste emotie denk ik; Marviq, Tridion en DD zijn in ieder geval een 3-tal bedrijven die wat kunnen; als het qua cash niet zo loopt als gepland, is niet de vraag of je moet stoppen maar of je inderdaad op een overzichtelijke termijn positieve cash flow kunt verwachten. Zo ja, dan zou je, desnoods moeilijk, gefinancierd moeten kunnen worden. Ik denk dat dit panel in het leven geroepen is om juist dat probleem te illumineren. Bij scheiding van kaf en koren zouden de betere bedrijven over moeten blijven (en dus gefund moeten kunnen worden) en ik denk dat dit panel het meest bereikt door duidelijk te krijgen voor welke bedrijven dit wel en niet opgaat. Dat het niet voor deze clubs loopt zoals verwacht is niet zo verbazingwekkend; ik geloof echter dat het niet zo is dat meer geld erin in rook opgaat. Maar dat kan ik ook niet 100% uitsluiten.

Wouter Kees Snoeijers

"Als je bijvoorbeeld 10 miljoen aanneemt van investeerders, betekent het automatisch dat je bedrijf moet willen groeien (of het lukt is een tweede) naar een marktwaarde van enkele honderden miljoenen guldens. Dat gebeurt in een normale markt als je binnen een aantal jaar enkele tientallen miljoen guldens omzet en winstgevend bent. Omdat slechts een gering percentage bedrijven bij een dergelijke opzet succesvol is, moeten de investeerders bij die paar successen hun investeringen enkele tientallen keren terugkrijgen." Dhr Frackers toont hier dat hij absoluut geen idee heeft wat investeerders beweegt en hoe deze markt in elkaar zit. Hoewel ik maar kort bij Corporate Finance werk (bij een grote internationale bank) denk ik dat ik het toch wel kan wagen de uitspraken van Frackers hier te corrigeren. Ten eerste zijn uitspraak over de marktwaarde: In de technologiesector gelden op dit moment de volgende multiples: EV/Sales (Enteprise value/Sales) ongeveer 1x en EV/EBIT (Enteprise value/Earnings before interest and tax) ongeveer 7-10x (voor degenen die niet weten wat dat zijn: het (gemiddeld voor de industrie) aantal maal dat je b.v. omzet of winst moet vermenigvuldigen, om de waarde van een bedrijf uit te rekenen). Dat betekent met enkele tientallen miljoenen guldens omzet, je bedrijf ook enkele tientallen miljoenen waard is (gemiddeld genomen) en dat je dan minstens 10% winst (voor tax en rente) (EBIT) moet maken, wil je voor die prijs gekocht worden/verkopen. Bovendien denken investeerders op dit moment niet meer zoals hij hier omschrijft: "enkele tientallen keren terugkrijgen." Wellicht dat dit voor de paar extreem risico kapitalisten nog geld, maar banken en andere investeerders kijken gewoon naar het het equivalente percentage rente dat ze terugkrijgen. Dat percentage wordt meestal berekend aan de hand van de marktrente, de mate van risico en de mate waarmee de waarde van het bedrijf fluctueerd. Over het algemeen wil een investeerder zo tussen de 10 en 20% per jaar er aan verdienen, gemiddeld over een periode van een paar jaar. Over internet bedrijven is het hier lastig spreken, omdat er op dit moment, zover ik weet, geen grote internet bedrijven (omzet >50 miljoen euro) zijn, die winstgevend zijn? Of heb ik mis? Ik zit niet in de technologie sector.

Teun van Essem

Wouter, kan het even niet laten; een bedrijf met negatief EBIT is dus zonder enige marktwaarde? Dan is het makkelijk te verklaren waarom er weinig tot niets wordt gefund. Als je nu een bedrijf hebt met EUR 10.000.000 omzet en een EBIT van negatief 500.000; is dat bedrijf dan volgens de norm niets waard? We maken het gecompliceerder: conservatieve projectie voor het volgende jaar is EUR 13.000.000 omzet met een EBIT van 1.000.000 positief; wat is het bedrijf dan per vandaag waard? Ga je dan discount cash flowen op de projectie, of blijft het dan een waardeloze toko?

Peter

Wouter Kees, zie {hier; http://www.emerce.nl/archives/nieuws/EBusiness/12764.html }. En zo zijn er nog wel een paar. Ik kan me trouwens niet voorstellen dat jouw grote internationale bank (waar je nog maar kort bij corporate finance werkt) de door jou genoemde multiples ook altijd consequent heeft toegepast. Hoeveel hebben jullie in bedrijven als KPN en UPC zitten? Het blijft hoe je het ook wendt of keert people business. Een goed verhaal met een slecht product (Frackers) krijgt geld los. Was toen zo, zal morgen ook weer gebeuren.

Frank Hoen

Jongens, niet zo moeilijk doen. Er wordt immers nu toch geld gewoon verdient met Bitmagic! Al was het dan maar met het schrijven van fraaie boeken erover. Ook entertainment, toch? Dat Bitmagic de Nederlandse exponent was van een 'getrichquick.com' maken de boeken er alleen maar smeuïger op. Toch kan ik wel enige sympathie opbrengen voor Frackers en van Jole. Er zijn niet zoveel mensen die de daad bij het woord durven te voegen en er voor durven gaan. En met name van Jole, als journalist, heeft mijn respect. Een journalist die er niet alleen over schrijft maar het ook zelf probeert, die zijn zeldzaam! Vergeet ook niet dat het makkelijk was om je hoofd te verliezen tijdens de internet hype als ondernemer (ik spreek uit ervaring). Dat neemt niet weg, dat Bitmagic ten dode was opgeschreven nog voordat ze daadwerkelijk begonnen waren. Amerikaanse consumenten 'vraten' eenvoudig niet meer Pointcast-achtige programma's op hun PC, hoe fraai (en ze was mooi) de content/vormgeving dan ook was. Op de corporate markt had Bitmagic wellicht nog een kans gehad, maar vergeet niet dat ze zijn begonnen als een media bedrijf (lees Pointcast kloon) en NIET als technologie bedrijf. De rest is bekend.

Wouter Kees Snoeijers

Teun, een bedrijf met negatief EBIT is niet zonder enige marktwaarde. Natuurlijk is mijn verhaal hierboven een heel erg gesimplificeerde afspiegeling van de waarheid. Het gaat erg ver om de hele ondernemingswaardering hier uit te leggen. Ik moet echter toegeven dat ik een ding niet echt duidelijk heb voorgesteld. Analysten voorspellen de omzetten en EBIT'S van een heleboel bedrijven. Aan de hand van die voorspellingen (wat natuurlijk mensenwerk is, al is dat zeker niet het koffiedik kijken zoals men het vaak ziet, zeer gespecificeerd proces) worden er voor een bepaalde industrietak multiples gedefineerd. Het gaat, bij de waardering van een bedrijf, niet alleen om de winst die vandaag gemaakt wordt, maar ook die over een jaar of twee gemaakt wordt. Je moet dus proberen om een realistische schatting te maken van wat een bedrijf op gaat leveren. "Als je nu een bedrijf hebt met EUR 10.000.000 omzet en een EBIT van negatief 500.000"Als dat bedrijf, volgens schattingen, analysten of eigen forecasts niet binnen een aantal jaar winst gaat draaien, is het niets, of in ieder geval heeel weinig waard: Je kan het hoogstens als restructuring case verkopen. "conservatieve projectie voor het volgende jaar is EUR 13.000.000 omzet met een EBIT van 1.000.000 positief; wat is het bedrijf dan per vandaag waard? Ga je dan discount cash flowen op de projectie, of blijft het dan een waardeloze toko?"Voor bedrijven die (nog) geen winst maken is inderdaad de DCF methode de enige echt goed toepasbare. Dat verklaart ook waarom de multiples niet goed werken. Deze komen voort uit comparable companies and comparable transactions methodiek, en werken alleen voor winstgevende (volwassen) bedrijven. Natuurlijk blijft het allemaal mensenwerk en ook de grote banken kopen af en toe de nieuwe kleren van de keizer. De hype is echter wel enigszins over en er wordt op dit moment weer realistischer gekeken naar wat een bedrijf opbrengt, voordat men investeert. Wat ik hier voornamelijk duidelijk wilde maken was: 1. een omzet van enkele tientallen miljoenen geeft geenszins een marktwaarde van honderden miljoenen, zelfs al is een bedrijf winstgevend. 2. Investeerders verwachten echt niet meer tien- of meervoudigige return on investments. Peter, Leuk, e-bay, had ik niet aan gedacht. Maar zoals ik al zei, zit ik niet in de tech-sector.

Teun van Essem

Wout, sterker nog, Frackers geeft er redelijk blijk van het helemaal niet begrepen te hebben. Het is niet de noblesse oblige groot te moeten worden nadat je financiering hebt gekregen; het is JUIST de noblesse oblige om alleen financiering te gaan halen als je dit wilt (groot worden) en ook weet hoe.Een tent die 100 miljoen ophaalt kan op basis van een omzet van 50 miljoen al 500 miljoen waard zijn, of niets. Het hangt van de DCF en de markt af, niet van de noblesse oblige aan de investors. Want laten we nu niet voor struisvogel spelen: de investors in Bitmagic waren er zelf bij en hebben dezelfde fouten gemaakt als de meeste andere investors in Internet bedrijven. Dat ze Frackers het vertrouwen hebben gegund iets te kunnen mag de investors dan ook aangerekend worden; eigen schuld, dikke bult. Als ik geld ophaal bij investors (heb het weleens gedaan) doe ik dit omdat er geld nodig is om tot een bedrijfsvoering te komen van de schaal die ik als ondernemer nodig acht. Als de investors dan begonnen over GROOT en snel groter worden en dan expanderen en nog groter worden, haakte ik doorgaans af. Je kunt pas groot worden als je iets heel goed kan of doet; en dat regel je niet in 12 maanden; nu niet, toen niet en nooit niet. Maar als een bedrijf 18 maanden na start wel winstgevend is, is dat, in iedere economie, een prestatie van formaat lijkt me. En daar houden de huidige waarderingen ook weer geen rekening mee; er zullen vast wel van dat soort bedrijven zijn alleen zien we door het koren de kaf niet meer (of omgekeerd)

Rick

Verlos ons van het kwade, amen… Dat is volgens mij de laatste zinsnede uit het onze vader. Nu duikt het na een aantal jaren wederom op. Chefren Hagens kruipt wederom uit de koude bosgrond om zijn ongenuanceerde betweterigheid tentoon te spreiden. Na zes jaar nog even het Internet Chameleon dilemma ophoesten. Jezus, wat een mieren****erij, overigens ook nog eens niet gebaseerd op de de volledige set gegevens. Echte Hollandse kleinzieligheid ten top. In alle "micro-consternatie" vergeet meneer wel even te melden dat het Planet team destijds de –nog steeds– succesvolle en inmiddels in de zwarte cijfers aangelande ISP op wist te zetten. CH wist beduidend minder resultaat te boeken. ps. Je verhandeling over de waarde van Francisco voor het succes van Planet ondersteun ik. Maar dat is ook zo ongeveer het enige…

Burt

Frank Hoen schreef: "En met name van Jole, als journalist, heeft mijn respect. Een journalist die er niet alleen over schrijft maar het ook zelf probeert, die zijn zeldzaam! " Een journalist is objectief.

Joke Bruijs

Van Jole is een uitstekend schrijver. Wat een mooie verhalen soms op zijn 2525.com. Frackers vind ik een held. Hij heeft me geleerd aan welke criteria een goede website moet voldoen. En heeft het echt gedaan. Toch maakten beiden de eenvoudigste fout denkbaar: een proprietary player voor het web. Terwijl een gratis verkrijgbare browser de wereldstandaard was en is.Zo werd Bitmagic de CD-i van het web: een eigen technologie die moest opboksen tegen de werkelijke grootmachten. Een onmogelijke zaak. Fascinerend om over na te denken, hoe zulke intelligente en ter zake kundige mensen zo'n eenvoudige fout hebben kunnen maken.

Paul van Keep

'Joke Bruijs' schreef: "Toch maakten beiden de eenvoudigste fout denkbaar: een proprietary player voor het web. Terwijl een gratis verkrijgbare browser de wereldstandaard was en is." Maar zonder die eigen player hadden ze nooit de KREDO miljoenen van MinEZ kunnen ophalen waarmee een zeer groot deel van het Bitmagic luchtkasteel op gebouwd werd. Dat hun player uiteindelijk niet meer dan een gewone Flash loader werd, was onvermijdelijk.

freeman

Het idee om een eigen technologie te ontwikkelen om content in af te spelen is op zich helemaal geen gek idee. Het probleem was meer de timing van de introductie van dit idee. De browsers van die tijd waren op dat moment al behoorlijk goed in staat om dynamische content weer te geven, al was het zeker nog niet perfect (ook nu nog niet). Het hebben van een eigen technologie heeft als voordeel dat je zelf controle hebt over de wijze waarop content wordt verspreid, zeker in combinatie met reclame. De wijze waarop content wordt getoond of afgespeeld in een browser kun je als aanbieder veel minder goed controleren. Bitmagic had feitelijk een prima alternatief in handen om deze regie weer in handen te geven van de contentprovider. Om de technologie te verspreiden is het noodzakelijk dat mensen de getoonde content graag wilde zien. Ik denk dat het daaraan heeft ontbroken. Wanneer de content van Bitmagic steengoed zou zijn geweest, of op z'n minst een grote hype zou zijn geweest, dan had de verspreiding van de technologie niet het probleem geweest. Mensen zijn nog steeds bereid om nieuwe browsers te downloaden wanneer deze betere functionaliteiten bieden dan hun voorgangers. Helaas was de content (in mijn ogen) van een veel te matige kwaliteit om echt te boeien. Daarnaast denk ik dat de timing van de lancering van het idee niet goed is geweest. Wanneer dit idee eerder was gelanceerd dan had het wellicht wel aangeslagen. In mijn ogen is er helemaal geen sprake van een slecht idee, maar meer van een slechte timing. De gekozen implementatie van Bitmagic sloot onvoldoende aan bij de situatie van toen. In bovenstaande reacties wordt Bitmagic afgedaan als een compleet fiasco. Ik vind een nuancering van het falen van Bitmagic zeker op zijn plaats.

Peter de Keizer

Bitmagic was absoluut geen slecht idee, maar had de zwakte van de technologie (een stand-alone applicatie, terwijl online alles juist werd en wordt geintegreerd) kunnen omzetten in een sterkte door UNIEKE content aan te bieden. Want uiteindelijk was dit niet een B2B technologie toepassing, maar een 'content game', met als doel de ochtend (of middag of avond) te beginnen met iets scherps, iets grappigs. Zoals een cartoon of spotprent in een van de grote kranten. Iets dat een gewoonte wordt, iets waar je naar uitkijkt. Was de content uniek & leuk geweest, dan waren klanten zeker bereid geweest de applet te downloaden en te installeren. Dus in plaats van zelf ontwikkelde cartoons, een exclusieve wereldwijde deal afsluiten met de tekenaar van Dilbert. Of in Nederland met Peter van Straaten. Unieke content, uniek distributiekanaal! Maar goed, altijd makkelijk praten achteraf. Michiel Frackers en de zijnen hebben het tenminste geprobeerd. Echter, het bovenstaande zou nog steeds kunnen aanslaan.

J.

Rick, wat zit je nou te miepen. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat je maar wat "cheap shots" op Chefren afvuurt, alleen maar omdat hij een gemakkelijk doelwit is. Je argumentatie lijkt nergens op: "Planet Internet is succesvol, dus CH praat uit zijn nek." Niemand betwist het succes van PI, maar de vraag is: Was het DOOR Frackers of ONDANKS Frackers?"Der Chef" beweert dat het ondanks Frackers was, en vervolgens wordt dat door niemand minder dan Michiel Frackers zelf (!?!) openlijk toegegeven. (dwz, ik neem aan dat het inderdaad om de echte MF gaat, en dat emerce dat in zulk soort gevallen ook nagaat) Als zelfs degene die tot op de spreekwoordelijke veters wordt afgebrand, toegeeft dat het allemaal waar is, wie ben jij dan om het "er niet mee eens" te zijn. Was je erbij?

Rooie kater

Paul van keep schreef: "Dat hun player uiteindelijk niet meer dan een gewone Flash loader werd, was onvermijdelijk". Een "gewone" flash loader was die player niet echt, daar deze naast flash, ook onder andere Shockwave Director en video content kon afspelen. Je kan de player vergelijken met "shockmachine" van Macromedia zelf. Dat tevens ook niet echt van de grond is gekomen… (toch?). Het is ook een van weinige players waarbij je de content als self-executable kon versturen. Sommige filmpjes kom je vandaag de dag nog steeds tegen 😉

Nils de Witte

Een kleine anekdote over dat KREDO krediet. Ik kan me een televisieprogramma herinneren, ik dacht van de VPRO, met 'ondernemers' in de hoofdrol waarbij Frackers gevolgd werd op zijn zoektocht naar geld. Ondanks mijn slechte geheugen voor dit soort dingen, kan ik me de volgende scène nog levendig herinneren omdat die toen al absurd bij mij overkwam: Frackers gaat zijn KREDO aanvraag toelichten bij Senter in Den Haag. Achter het bureau zit een verschrikte ambtenaar, die zich klaarblijkelijk overvallen voelt door de cameraploeg. Frackers gaat zitten, de ambtenaar begint te sputteren dat ze de aanvraag beoordeeld hebben en dat ze zich afvragen of het wel slim is om een eigen player te ontwikkelen als de webbrowser zich tot wereldstandaard heeft ontwikkeld. Frackers schiet omhoog als door een wesp gestoken. Ik kan me zijn argumentatie niet meer goed herinneren, maar het kwam neer op: "Wat weet u daar nou van! U bent toch ambtenaar en ik toch ben ondernemer! dus u snapt niks van internet!". De ambtenaar vraagt vervolgens beleeft belet en schuifelt achteruit de kamer uit. Later werd door de narrator terloops opgemerkt dat de kredietaanvraag gehonoreerd was. Ah! dacht ik toen. Gaat dat zo! Als je geld wil hebben moet je naar een uitvoeringsorganisatie van EZ en een cameraploeg van de VPRO meenemen, dan krijg je meteen je zin. Ik zal die scène nooit vergeten (denk ik).

Michiel Frackers

Allle bespiegelingen over Planet, BitMagic of mezelf wil ik hier even buiten beschouwing laten. Want daar heb ik, zoals door Anton van Elburg gememoreerd, al een boek over geschreven en {site; http://www.frackers.com } aan gewijd. Ik wil nogmaals proberen terug te keren naar de vraag die naar voren komt uit Van Elburg's artikel, namelijk of er een kans bestaat dat in Nederland ooit een echte technologiesector ontstaat. Misschien dat ik het overzicht ontbeer na een paar jaar Amerika, maar behalve bijvoorbeeld Exact zijn er toch geen technologiebedrijven (die eigen technologie ontwikkelen, geen bodyshops) die winstgevend zijn, enkele tientallen miljoenen gulden omzet maken, werkgelegenheid bieden aan honderden mensen en snel groeien? Zoals ik boven al stelde: 'ik hoop dat een aantal van de bedrijven die flinke investeringen hebben verworven (Tridion, Tryllian etc.) wel succesvol hun groeistrategie doorzetten en hele goede rendementen behalen voor hun aandeelhouders. De economische groei in Nederland van de laatste jaren is voor 25% veroorzaakt door de technologie en dat aandeel zal de komende tien jaar alleen maar groeien. Een gezonde Nederlandse technologie bedrijfstak kan een enorme impuls zijn voor de economie.' In het artikel van Van Elburg zei ik: 'Het geld dat VC's geïnvesteerd hebben moet er de komende jaren uit gaan komen, maar dat wordt problematisch. Een simpel rekenvoorbeeld. Een investeerder wil 30 procent rendement op jaarbasis hebben. Stel dat hij 100 miljoen investeert in tien bedrijven, dan moet dat na vijf jaar 370 miljoen zijn geworden. Een op de tien investeringen wordt normaal gesproken een succes, een paar verdienen zich terug, en de rest gaat naar de klote. Laten we zeggen dat ze 70 miljoen gewoon terugverdienen. Dan blijft er nog 300 miljoen over. Dan moet dus één hit er dertig keer eruit komen. Maar dat gaat niet gebeuren in Nederland.' Een van Nederlands meest vooraanstaande vc's, Toon den Heijer van Gilde, vroeg ik om een reactie. Hij mailde: 'eigenlijk is het onzinnig om te roepen 20 of 30% of whatever. Je bekijkt je hele portefeuille opbouw naar stage, groeimogelijkheden, andere investors en heel veel meer. Als ik de discussie op emerce zie moeten we blijkbaar als vc's nog heel veel uitleggen…! het blijft een vak waarin ervaring, gevoel en visie belangrijk zijn; in the end investeren we vaak in nog niet bestaande producten voor nog niet bestaande markten.' Een andere top vc heeft een andere mening: 'Het streven is in het algemeen 25%+. Over de laatste 20 jaar is er gemiddeld ongeveer 15% gescoord. De IRRs in de jaren '98 & '99 waren uitzonderljk hoog. Het meest belangrijk is voor een VC dat ze het gemiddeld beter doen dan hun concurrenten die hetzelfde 'vintage' jaar hebben. Fondsen met de vintage jaren '99 en '00 hebben op dit moment allemaal grote moeite om zowiezo een positief rendement te tonen. De goede scores in '98 en '99 betroffen met name fondsen in de 'vintage' jaren '95 – '97.' Trek je eigen conclusie. Ik hoop in elk geval dat er genoeg goede investeerders en ondernemers zullen zijn die het blijven proberen. En wat 'goed' of 'slecht' is, ach, over die discussie kan Emerce nog jaren berichten.

Teun van Essem

Michiel, ik moet helaas met je constateren dat alleen Exact als een successverhaal mag gelden. Ik vraag op Emerce al maaaaaanden om voorbeelden van wel succesvolle technology bouwers uit NL die ook in het buitenland succesvol zijn. Seagull is een kleintje, als je van AS/400's houdt. Maar wie nog meer?Inderdaad moeizaam. Maar ligt dat aan de ondernemers of aan de financiers? Ik ben bang dat we, grosso modo, kunnen zeggen dat dit aan het type VC's ligt dat in Nederland operationeel is. Behalve "icoon" den Heijer en wellicht Montanus, kan ik geen VC hier bedenken die iets kan bouwen (of zelf iets meer dan 1 x iets gebouwd heeft trouwens). Uiteraard ontbreekt het (mede daardoor) ook aan nederlandse serial entrepreneurs, wat het effect alleen maar versterkt. M.a.w. je hebt wat dit betreft gelijk. Wat rendement betreft gelden verschillende smaken; als een fund 20% IRR gemiddeld heeft gehaald bij "sluiting" hebben ze het goed gedaan. Daarvoor zijn inderdaad een paar home runs nodig, maar dat ligt voor de hand; anders hoef je niet aan risico kapitaal te beginnen.Het probleem is alleen dat we in Nederland geen enkele pinch hitter hebben die hem, redelijk spontaan, effe over de 400 yard fence jankt. Daarom zijn onze VC's wellicht minder "agressief/volwassen" dan de de amerikaanse; er is hier weinig "spel" materiaal. En zo is het cirkeltje weer rond. Goede nederlandse ondernemers zijn nodig om goeie VC's te krijgen; en die goede ondernemers moeten risico willen nemen. En daar zijn wij Hollanders nu eenmaal niet zo goed in. Want stel je voor dat het fout gaat……Dus is het gros van het nederlandse kapitaal in het buitenland belegt en ben ik niet zo bang dat het rendement echt tegen gaat vallen. Het is wel zo dat men nu geleerd moet hebben dat lemming spelen geen goed idee is. Een dure, maar belangrijke les.

nils de witte

Volgens mij is de vraag ?of? er zich een technologiesector in Nederland kan ontwikkelen niet relevant, want daar is geen enkele belemmering voor. De vraag is eerder ?hoe? zich in Nederland een technologiesector kan ontwikkelen. Het ontwikkelen van een ?hich-tech? bedrijf in Nederland is een subtiele aangelegenheid. Met hard roepen: ?Ik ben high-tech dus moet ik veel geld verbranden en wie dat niet snapt heeft geen verstand van zaken!? kom je er niet. We hebben een kleine thuismarkt die zo'n strategie nauwelijks levensvatbaar maakt. Bovendien gelooft ik niet dat er maar één strategie bestaat om een high-tech bedrijf te starten. Iedere situatie is anders en vergt een strategie op maat. Een kleine thuismarkt heeft nadelen, maar ook voordelen. Je kunt in relatieve ?stealth mode? je producten en markt op elkaar afstemmen en de concurrentiedruk is niet erg groot. Als je echte technologie ontwikkeld kan je vrij lang je eigen gang gaan voordat je wordt opgemerkt. Tegen de tijd dat je succesvol begint te worden moet je al een behoorlijk voorsprong hebben opgebouwd, zodat je de concurrentie achter je kan laten. Als je dat goed doet wordt je moeilijk ingehaald. Om in Nederland een high-tech bedrijf van de grond te krijgen moet je heel scherp aan de wind varen. Je moet precies weten waar je mee bezig bent en je geld niet verspillen. Zelf niet een klein beetje. Maak je fouten, dan zijn je kansen snel verkeken. Het voordeel daarvan is dat maar weinig mensen dat kunnen (zoals je zelf hebt ondervonden). Als je dat goed kan heb je weinig concurrenten. Mijn probleem is dat maar weinig (aspirant)ondernemers snappen wat er van hen als ondernemer verwacht wordt. Mijn probleem met jouw (en dat is niet persoonlijk, want dat probleem heb ik met alle grote geldverbranders) is dat de nieuwe ondernemers niets van je kunnen leren, terwijl ze je wel als ?role model? zien. Beken schuld en laat anderen leren van je fouten.

Paul van Keep

Teun, naast Exact zijn er toch wel een paar andere technologie successen uit Nederland. Misschien minder bekend dan Exact maar toch ook niet onaardig.Prolin van Jeroen Mol et.al.Vermeer (nu MS FrontPage)Uniface van Bodo DouqueNo Wires Needed Inderdaad allemaal verkocht aan het buitenland, maar daarmee niet minder succesvol. Op zich is het niet zo verwonderlijk dat er maar weinig zijn, Nederland is goed in handel & dienstverlening. Dat is nou eenmaal de aard van het beestje.

Patrick Muller

Over de persoon Frackers kan ik niet oordelen, ik heb de man nooit ontmoet (Mijn meest levendige herinnering is zijn tenenkrommende optreden in een of ander TV-programma over startende dotcoms gevolgd werden en hij een zak met geld voor het een of ander probeerde op te halen). Michiel Frackers is (nmm) echter een gematigd enfant terrible waar we er hier in Nederland nog wel een paar van kunnen gebruiken (like him or not). I think we should nurture our infamous… Het is alleen maar goed om wat ijkpunten te hebben. BitMagic. Iedereen denkt te weten waar het mis ging ( Ja, ja het was uiteindelijk niet meer rendabel…bla bla, beste stuurlui, gaaap…). In mijn alwetende orakeligheid denk ik echter dat veel mensen voorbij gaan aan het werkelijke probleem van BitMagic. Zie, ik hield namelijk van BitMagic. Vooral in den beginne. Ik vond het idee goed en de technische uitvoering gewoon subliem. Het geheel straalde innovatie uit en had dan ook niet onterecht aardig wat sex-appeal bij investeerders. Tuurlijk was het browser-based ook uit te voeren maar daar gaat het toch helemaal niet om. Het totale plaatje was gewoon goed, PUNT. Nog steeds denk ik gecharmeerd terug aan de klare taal op het bare-to-the bones BitMagic.nl (Daar werd onder andere ooit op hilarische reden voor de zware verlating van de lancering van 'de player' de beschuldigende vinger naar Quake2 gewezen..ik bedoel maar.) Nee, mijn grootste probleem met BitMagic was redactioneel van aard. Mijn beide dichtgeknepen vuistjes geloofde ik er nog lang in dat het vanzelf goed zou komen.. stuck with it, like a bad marriage… Maar helaas; technisch perfect uitgevoerd maar de kwaliteit van de content was gewoon onvoldoende. Vooral naarmate de versies zich opvolgde verloor de sporadisch bevlogen content in rap tempo aan kracht en finesse. In die zin geef ik Francisco gelijk dat hij zijn conclusies trok toen hij zich niet kon vinden in de meer generieke zoutloze, pitloze dumbed-down content waar de rest van de directie zich in de nadagen op wilde richten. Another cutting edge product with increasingly boring content… Bah! Er zaten zoveel goede ideeen in het concept die echter gelardeerd werden met content die in het begin net niet (en later nauwlijks niet) scherp genoeg was voor het enige publiek dat BitMagic zo graag had willen omarmen <instert description of some tech-savvy rebels in that Salon of Slashot-esque way here>. Een langere adem zat er zeker in, als ik Frackers woorden goed interpreteer. Maar waarom er geen aansluiting werd gezocht (en gehouden) met producenten van betere content is voor dit orakel ook een raadsel.

Teun van Essem

Nils, misschien heb je toch een ietwat verkeerde bril op; soms moet je, als je een bedrijf wilt neerzetten, veel investeren voor een langere termijn. Daaruit volgt dat de "burn" een tijdlang best hoog kan zijn. 't Gaat erom waar je het aan uitgeeft; het ontwikkelen van een niet gewenst product is altijd gevaarlijk. Veel marketing zonder product nog erger enzovoort. Niet ieder bedrijf kan op de zolderkamer beginnen in het zweet des aanschijns van de ondernemer(s); soms moet je de diepte in. Dus, vanuit jouw omgeving bezien (informals) kun je zeker stellen dat je geen "high burners" wilt; tenslotte is een lange en diepe investering daar meestal niet gevraagd. Maar het probleem blijft dat er in dit kikkerlandje verdraaid weinig ondernemers rondlopen die iets kunnen bouwen.

nils de witte

Teun, ik heb niks tegen bedrijven die veel geld nodig hebben. Desnoods tientallen miljoenen, I don't care. En Informals doen niet alleen maar ?klein spul?. Tenminste, ik vind Tryllian en Yournews nou niet bepaald kleine start-ups. Het probleem is dat het geld wel goed besteed moet worden. De verspilling doet de start-ups de das om. De praktijk leert dat het heel moeilijk is om snel veel geld uit te geven zonder een groot deel daarvan weg te pissen. Dat heeft te maken met de learningcurve die iedere onderneming door moet maken. Als je in staat bent een gedeelte van die learningcurve in ?low burn mode? te doorlopen, heb je kans dat je de grote geldsommen, die je onvermijdelijk moet besteden, beter uitgeeft en er meer mee bereikt. Daarbij besef ik me terdege dat zoiets niet voor iedere start-up mogelijk is, maar dat geen reden om het als strategie te negeren. Je hebt gelijk met je constatering dat er verdraait weinig ondernemers zijn die wat kunnen. Maar van wie zouden ze het moeten leren? Mijns inziens in ieder geval niet van de import ?burn rate profeten?. We zullen hier onze eigen weg moeten vinden.

Teun van Essem

Nils toch… YourNews als voorbeeld? als er een club geld heeft verbrand als water dan zijn zij dat toch geweest? Of hebben de informals mee mogen doen in de doorstart ten koste van de crediteuren? Volgens mij kan Michiel zich nog trots voelen dat hij minder heeft verbrand dan YourNews!

nils de witte

Teun, jij stelt (ook bij eerdere discussies) dat informals alleen maar geinteresserd zijn in klein spul. Ik stel dat dat een misvatting is. Punt uit.

Rick

Beste J. (what's in a name). Ja, ik was erbij en keek ernaar… Nee, MF geeft niet aan dat Planet een succes is geworden 'ondanks' hem. Verder klopt de argumentatie volledig en blijft 'der Chef' een 'pain in the ass'.

Teun van Essem

Nils, ben het niet met je oneens hoor; integendeel, ik zie liever een aantal informals dan 1 VC in een deal (als dat kan). Maar ik mag toch aannemen dat het bulk van jouw activiteiten zich beweegt in de markt waar de wat kleinere eerste stappen moeten worden gefund (seed-first) op basis van de match person/investor – entrepreneur? Ik bedoel, ik zie jou toch als de verpersonificering van NEBIB; jullie doelstelling is er toch ook niet op gericht dat informals zonder VC de echt grote eerste rondes doen (voorzover die er zijn)? Als ik dat verkeerd heb gezien, verexcuseer ik mij bij voorbaat 🙂

Pleun van Looshouten

Ik als ondernemer wil even terug komen op Nils zijn verhaal. NEBIB is een club van kleine middenstanders die na jaren ploegeren erachter komen dat ze niets voorstellen, dan willen ze sich nog even met grotere zaken gaan bezighouden als internet startups etc. Ik zeg maar 'schoenmaker hou je bij je leest'. Mij hebben ze in iedergeval niet kunnen overtuigen om behalve hun spaarcentjes iets van toegevoegde waarde te leveren aan andere ondernemers.

nils de witte

Teun, voor het juiste beeld: De bedragen die Business Angels (een apart soort informals) investeren liggen typisch tussen de 1 en de 5 ton euro. De bedrijven die ze financieren varieren van de kleinste tot de grootste. Ook als een start-up 5 mln aan seed-capital nodig heeft, kan een angel instappen als hij denkt dat zijn participatie de rest van de financiering makkelijker maakt. Ze zullen alleen niet zo snel instappen als ze denken dat hun geld weggepist gaat worden. In het geval van yournews: Ook een "angel" is maar een mens. Nobody is perfect.

nils

Ken ik Pleun van Looshouten? De naam zegt me niets.

J..

Beste Rick, je schreef: "Ja, ik was erbij en keek ernaar". Leuk, kun je dan misschien aangeven waar Chefren fout zit, en ook waarom hij dan fout zit en hoe het dan wel zit? Je schreef: "Nee, MF geeft niet aan dat Planet een succes is geworden 'ondanks' hem." Kan zijn dat ik het verkeerd gelezen heb, maar volgens mij schreef Chefren over Frackers o.a.: "Alles moest er uiteindelijk, zoals voorspeld, toch helemaal uit. Dit toppunt van e-onbenulligheid zorgde voor een verlies van tussen 2.000.000 en 6.000.000 Euro." waarop Frackers antwoord: "Chefren, helemaal eens" Ik kan dit niet anders interpreteren dan dat Michiel Frackers toegeeft dat PI onder zijn leiding meer dan 4 miljoen gulden verknalde. Hoe moet ik het anders lezen? Kijk, ik ben er niet bij geweest, dus ik ga af op wat ik hier lees. Ik bedoel, Chefren beweert hier een paar dingen waar 2 betrokkenen bij zijn, jij en Michiel Frackers. Frackers geeft hem helemaal gelijk en jij zegt alleen dat je het er niet mee eens bent, maar je geeft verder geen argumenten of toelichting. Is het dan raar dat Chefren geloofwaardig over komt? Ik ben best bereid zijn beweringen in twijfel te trekken, maar bij gebrek aan tegengas lijkt het erop dat er weinig op zijn verhaal valt af te dingen. Je schreef: "Verder klopt de argumentatie volledig en blijft 'der Chef' een 'pain in the ass'."Daar kan ik me wel iets bij voorstellen, maar ik heb hem, afgezien van extreme halsstarrigheid, nog nergens op kunnen betrappen. Liever een 'pain in the ass' dan een 'pain in the wallet', lijkt me.

Ton Heerze

Beste Michiel, al die moeilijke termen die in dit forum worden besproken zeggen me maar weinig. Eén ding wil ik even kwijt, ik vind het een gaaf boek dat je geschreven hebt. Zelf studeer ik ook Communicatiewetenschap (in Enschede) en dit praktijkboek is eens wat anders dan al die vage abstracte theorieën die we uit dikke boeken moeten vernemen. Ik zal binnen de faculteit reclame maken voor je boek. Succes met je carriere! Ton.

taco

Er zijn in Nederland meer technologie bedrijven die het heel ver schoppen. Ik noem er maar twee; Applicare en Ortec. Dat de Heer Frackers alleen Exact weet te noemen als technologie bedrijf dat ook buiten Nedreland meetelt, is opmerkelijk voor een ex CEO met zijn ambities.

kees zegers

ehmmm, Gaat Meester Frackers ons nu uitleggen hoe we moeten ondernemen?

pavlov

Even voorop gesteld. Ik ben geen it specialist. Wat ik wel ben is iemand die gespecialiseerd is in content, audio visuele content, tv dus. En dat was bitmagic player eigenlijk ook. Nul interactie. Maar toch vond ik het idee achter bitmagic zeer interessant. Het boodt vele mogelijkheden voor adverteerders om eindelijke eens 1 op 1 te gaan communiceren met hun doelgroep. Maar het eerste vereiste is dan wel dat je boodschap/content de moeite waard moet zijn. Zoals vele van jullie heb ik ook de moeite genomen de epistels van Van Jole te lezen. En wat daaruit naar voren komt is niet mis. Natuurlijk neem ik veel dingen met een korrel zout maar een aantal voorbeelden die genoemd werden zouden mij niets verbazen. Zoals het logo dat ineens geel/rood moest worden omdat dat ook de kleur zou zijn van de best verkochte gadgets uit een of andere basketball competitie. Typisch geval van een beetje dom, zoals Maxima dat zou zeggen. Ga uit van je eigen kracht. Nog schrijnender/dommer was de beslissing om content te maken die vooral zou aanslaan bij de domme massa, lees Amerikanen. Wetende dat dit soort diensten juist het eerst aan slaan bij een niche publiek om dan uiteindelijk ook een massa te interesseren. Les 1, paragraaf 3b in marketing: onderscheidend vermogen. Een underdog approach, misschien wel met erotiek en geweld, had bitmagic kunnen redden. En zie nu, de enige internet content bedrijven die nu nog renderen zijn die die sex gerelateerde diensten bieden. Als zakenman moet je nu eenmaal niet te puriteins zijn. Als laatste wil ik vragen aan michiel hoe hij die communicatie tool voor zich zag, want daar snap nog steeds niets van, een player die interactief is, dan moet het ook een recorder zijn. Of ben ik nou gek!!! groet Pavlov

R.J. de Jong

Dit weekend in 1 keer 'Blink' van FvJ uitgelezen. Weliswaar mijn complimenten voor de erg vermakelijke en humoristisch geschreven verhalen, maar tijdens het lezen bekroop mij een schuldgevoel. Is dit nu geestig of immoreel? De manier waarop MF wordt neergezet is – hoewel misschien best correct – toch wel erg laag… Enige zelfkritiek m.b.t. MF zou FvJ sieren. Zelf heb ik MF bij aanvang van de Internet hype twee keer meegemaakt bij presentaties, en vond hem meteen al een zeer zelfingenomen eikel, aan wie ik in ieder geval nooit mijn 'wereld-idee' zou toevertrouwen. En hem al helemaal niet benaderen directeur te worden van mijn bedrijfje. Toen was er echter nog de twijfel of dat wellicht een noodzakelijkheid was om succesvol te zijn, maar dat idee is inmiddels gelukkig ook achterhaald. FvJ zegt meermalen, zelfs een beetje 'trots', dat hijzelf niets van de zakenwereld begreep/begrijpt. Maar in zee gaan met iemand die zo arrogant is, is gewoon stom. Met zijn netwerk binnen Planet Internet had hij toch vooraf wel kunnen nagaan met wie hij te maken kreeg? Maar ja, dan zouden er ook geen vermakelijke boeken op de markt komen, en had ik dit weekend niks te lezen gehad 🙂

chefren Hagens

'Les 1, paragraaf 3b in marketing: onderscheidend vermogen. Een underdog approach, misschien wel met erotiek en geweld, had bitmagic kunnen redden.' Nee, niets van de content-kant had Bitmagic kunnen redden. De niet-compatibele player met maar 1 content leverancier is een absolute no-no. Zelfs Disney zou dat niet van de grond krijgen. Voorts zou er bij enig succes, ruim voor het geinvesteerde geld zou zijn terugverdiend, iemand een player maken die de reclame zou skippen ofwel het was alsnog weinig of niets waard. 'En zie nu, de enige internet content bedrijven die nu nog renderen zijn die die sex gerelateerde diensten bieden. Als zakenman moet je nu eenmaal niet te puriteins zijn.' Ook "nee", iemand die zonder gezeur, zonder pop-ups en zonder storende reclame elke dag nieuwe vieze plaatjes wil zien kan zo bij http://www.thehun.net/ terecht, voor vieze tekstjes zijn er de schattigste live-chatboxjes. Eerst werking internet veel beter begrijpen dan pas serieuze plannen maken! Meeste internetinitiatieven zijn domweg broddelwerk door "blinde paarden". Het komt in mijn ogen maar weinig voor dat de juiste kritiek niet ongeveer meteen al door omstanders is geplaatst, men wil er alleen niet van horen of men is niet in staat die op waarde te schatten.

Jacques R. Etard

Nou, erg leuke reacties weer, altijd lachen hier 🙂 Ik zal ook maar eens een keer mee doen dan. Met het idee achter BitMagic is weliswaar een hoop mis, met de aanpak nog veel meer… Het leuke aan internet is dat de surfers zelf wel bepalen wat wel en niet populair wordt, lukt het niet zonder geld dan wordt het ook met heel veel geld nooit iets. Je moet 1 bevlogen iemand hebben – neem nou van Jole – die met het idee mensen gaat porren voor een shared revenue model, bijvoorbeeld mensen als Hoogerbrugge of whatever, mensen die iets snappen van entertainment en er toch al mee bezig zijn, extra centje in de zak is altijd welkom. ;) Als het dan lukt om een stuk of 10 mensen te vinden die wel te porren zijn voor het idee dan ga je eens kijken wat je met die content veroorzaakt op het net. Slaat het niet binnen 3 maanden aan dan kun je het gewoon vergeten, dit soort dingen werkt puur op mond-tot-mond reclame en krijg je die niet dan sterft het een snelle doch pijnlijke dood, hoeveel geld je er ook in pompt. Mocht het wel aanslaan dan zijn in principe de investeringen die je nodig hebt om een en ander wat te professionaliseren minimaal. Dat is de les die je hier uit moet leren, meer niet. Verder geen woorden meer aan vuil maken, probeer eerst maar es te snappen hoe het web werkt 😉 De drager van de content noem ik hier niet, maar het moge duidelijk zijn dat bovenstaand initiatief alleen maar mogelijk is als je het low budget doet, dus _geen_ los ontwikkelde player maar gewoon op een website. Al die tierelantijnen kunnen later ook nog wel, _eerst_ bewezen interesse in de content dan pas geld uitgeven aan het verspreiden ervan.

pavlov

Ik zal het heel kort houden. De moraal van mijn verhaal lijkt totaal aan chefren voor bij te gaan. Het enige wat Bitmagic had kunnen redden was nou juist wel de content. Iedereen staart zich blind op de techniek. Dat is nou juist de incompatible bottle neck. Om weer terug te komen op de content ben ik het helemaal eens met jacques. Een low-key aanpak met meer onderscheidende content had kunnen aanslaan bij een kleine doelgroep, die had kunnen gaan groeien. Er zijn genoeg voorbeelden van entertainmentsites die op deze manier begonnen zijn en nog steeds bestaan. Dus het kan wel. Wat betreft de adverteerders die op termijn geskipt zouden gaan worden, dat kan ja. Maar dat heeft alles te maken met hoe je de adverteerder incorporeert in de content. De blender van Joe Cartoon bijvoorbeeld had heel makelijk gesponsord kunnen worden door een kleine electronicafabrikant die nog aan de weg moet timmeren. Ik noem maar een zijstraat… In mijn ervaringen met de it wereld zijn wel een paar dingen heel duidelijk naar voren gekomen. Ze hebben het allemaal over communicatie. Maar omdat de gemiddelde it-marketeer een omhoog gevallen MTS/HTSer is zal dit nooit gaan lukken. Ze hebben werkelijk geen idee wat er speelt in de hoofden van de gebruikers, en zijn ook niet van plan zich in te leven. Dan houdt het echt op. The message is the medium. En niet anders om…

Chefren Hagens

"De moraal van mijn verhaal lijkt totaal aan chefren voor bij te gaan." Of aan jezelf? "The message is the medium. En niet anders om…"Er is wel degelijk een volgorde, eerst is er een medium, internet, dan zijn er communicatiestandaarden en dan is er content. Content kan zo goed zijn dat deze een communicatiestandaard zet en er zelfs een medium voor wordt geschapen. Dat is ooit met wasrollen, platen en later CD's voor muziek gebeurd. In =theorie= zou geweldige content Bitmagic kunnen redden, ik beweer echter dat zulke goede content niet bestaat, zelfs Disney red het niet en die hebben goede content, inclusief archieven. Het medium en de =standaarden= bepalen in essentie wat de mogelijkheden zijn. In theorie had Bitmagic nieuwe standaarden kunnen zetten, die player, maar dat is alweer theorie, verzinsels, er is niets dat er op wees dat Bitmagic ook maar enigszins de kans maakte zo'n standaard te zetten. De projectopzet sloeg kant nog wal en kan het beste worden gezien als helder voorbeeld voor hoe het niet moet. Brevet van onvermogen voor iedereen die er mee bezigis geweest of er geld in heeft gestoken en een brevet van onbegrip voor iedereen die denkt dat er wat aan te redden was.

Joke Bruijs

Chefren schreef: "zelfs Disney redt het niet". Mens! Wat een gotspe. Natuurlijk redt Disney het wel. Die weten hoe ze elke keer weer unieke content kunnen bedenken, produceren en marketen. Die gaan dus overleven. Dit in tegenstelling tot Chefren, met z'n zogenaamd unieke, maar in werkelijkheid van anderen gejatte content.

J..

Joke, doe alsjeblieft niet zo vijandig. Als Chefren zegt dat Disney het ook niet redt, dan bedoelt hij natuurlijk niet dat ze binnen een jaar falliet gaan. En dat weet je zelf ook wel, dus houd je nu niet van de dommen. Chefren bedoelt dat zelfs een groot bedrijf (met bakken populaire eigen content) het niet kan maken met een eigen player te komen. Niemand zit daarop te wachten, zelfs niet als sneeuwwitje erop te krijgen is. Ik denk dat hij daar gelijk in heeft. PS: Als Chefren met zijn eknip "gejatte" content heeft, dan hebben Google, Altavista, Ilse (en nog een hele hoop andere clubs) mijns inziens ook "gejatte" content. Je zit hier eerst een ander van "jatten" beschuldigen, en vervolgens gebruik je wel zelf de google-cache (over schending van auteursrechten gesproken…).

pavlov

"Content kan zo goed zijn dat deze een communicatiestandaard zet en er zelfs een medium voor wordt geschapen. Dat is ooit met wasrollen, platen en later CD's voor muziek gebeurd". Nou je zegt het zelf al. Bitmagic heeft dit geprobeerd en verloren. Daar is op zich niets mis mee. Het getuigd van moed en durf. De incompatible player was echter een beetje te veel van het goede, overmoed. En dat komt voor de val. "ik beweer echter dat zulke goede content niet bestaat" Wie ben jij in godsnaam om dit te beweren. Als jij zo'n mediagoeroe bent als je doet voorkomen zou jij toch moeten weten dat er genoeg kwaliteit voorhanden is. Het marketen loopt alleen spaak. Dat is een heel ander verhaal. Een heel goed voorbeeld hiervan is submarinechannel.com. Vernieuwende content zonder een gedegen publiciteit campagne erachter. Dat is jammer. Ik hoop dat zij het wel gaan redden. En nee, ze hebben geen incompatible player.

Chefren Hagens

Disney redt het inderdaad wel, maar NIET op de e-dummy manier van Bitmagic. Joke, ophouden met liegen en gratuit lasteren, de rest van de knipseldiensten jat misschien maar e-knip niet. Ik vind het best als je het stelt en beargumenteerd maar dat laatste doe je niet, je beweert maar wat.

steadyfreddy

Geachte heer C. Hagens, "The message is the medium. En niet anders om…"En U reageert hierop met: "Er is wel degelijk een volgorde, eerst is er een medium, internet, dan zijn er communicatiestandaarden en dan is er content. Content kan zo goed zijn dat deze een communicatiestandaard zet en er zelfs een medium voor wordt geschapen. Dat is ooit met wasrollen, platen en later CD's voor muziek gebeurd. De noodzaak om te communiceren tussen b.v. universiteiten in Amerika was er eerst en zo ontstond het internet! Als U een vergelijking maakt met muziek snapt U het zeker niet. Wat was er eerder muziek of de mogelijkheid om die op te nemen? Een medium komt echt niet uit de lucht vallen, er is een behoefte en doormiddel van een wil om te communiceren ontstaan het medium. Ik noem er een paar: de trommel in Afrika ( ontstaan om tussen dorpen te communiceren), de krant, telefoon, satelliet… Trouwens muziek is zelfs ontstaan uit de wil om te communiceren. Er is ook nog het grote verschil in de werking van het medium, wij hebben het hier over internet dus eigenlijk een 1 op 1 contact maar waar wel mensen gebruik van moeten gaan maken. Dus wordt het belangrijk wat er geboden wordt door diegene die een product aan meerdere mensen kwijt wil.Het is dus geen bestaand instituut als een bank of ANWB waar we het over hebben. Nee, een nieuwe speler die sinds internet ontstaan is zich op deze markt begeeft. U hamert teveel op die techniek ik ben het hier met Pavlov eens dat je je in je doelgroep moet verdiepen. Dat gaat niet alleen op voor commerciële partijen dat werkt erg goed in b.v. de onafhankelijke media. Kijk naar een indymedia.org of de .nl versie. Een wereldwijd succes met een duidelijke doelgroep en zelfs geen reclame banners. Dus mijnheer Hagens, zorg je voor gerichte content, zal je in de behoefte voorzien en voordat je het weet heb je bezoekers. Dat wat iedereen wil toch? Kijk naar de zoon van Michael Eisner, zoon van een Disney directeur, op http://www.romp.com Simpele formule, een online animatie seks soap, los van de vraag of je nou voor sex op internet bent.Het slaat aan bij een grote groep mensen die het weer via via hebben gehoord of per email hebben vernomen. Een product hypen is een kunst en daar heeft men in Nederland nog maar weinig kaas van gegeten.

Margot

Emerce zusterblad Quote Finance heeft volgens het colofon op pagina 10 van nr 2, mei 2002, een nieuwe medewerker: Michiel Frackers. Nieuwe trend?

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond