ICT-Kenniscongres: weinig animo voor starten bedrijf
Bij universiteiten en kennisinstellingen in Nederland is er weinig aandacht voor het omzetten van kennis in producten en het op de markt brengen van deze producten. Ook studenten informatica staan niet direct te popelen om een eigen bedrijf te starten. Dit bleek tijdens het Nederlands ICT Kenniscongres 2002.
Het congres wordt momenteel gehouden in Den Haag en richt zich op diverse gebieden waarbinnen ICT een rol speelt, zoals verkeer en vervoer, handel tussen bedrijven, gezondheidszorg en veiligheid en privacy. Een van de sessies richtte zich op de vraag hoe geld te verdienen met ICT-kennis. De kennis over nieuwe technieken of toepassingen wordt vergaard aan universiteiten en kennisinstellingen, maar in Nederland aanzienlijk minder vaak 'vermarkt' dan in de Verenigde Staten.
Het aantal spin-offs, nieuw gestarte bedrijven, vanuit kennisinstellingen en universiteiten "valt wat tegen", zegt Toon den Heijer, directeur van investeerder Gilde IT Fund. Zijn bedrijf deed onderzoek naar de mate waarin professoren geneigd zijn om hun vindingen zelf met een ICT-bedrijf op de markt te brengen. "De manier waarop onderzoek gefinancierd wordt werkt niet mee aan het opzetten van bedrijven", zegt Den Heijer. "Onderzoeksgroepen worden niet beloond op spin-offs, maar op publicaties." In het buitenland gebeurt dit wel, Nederland zou dit voorbeeld moeten volgen, aldus Den Heijer.
De overheid zou "het vertalen van kennis naar product" kunnen stimuleren door het bevorderen van ondernemerschap in het onderwijs, die stimulans voor studenten en professoren ontbreekt nu, zegt Den Heijer. "Professoren moeten meer vrijheid krijgen voor het opzetten van zaken." Er moet meer in producten worden gedacht, dat dit ontbreekt is overigens "niet specifiek Nederlands", aldus Den Heijer. Ook zou de overheid vaker als eerste opdrachtgever voor een start-up of kennisinstituut kunnen fungeren.
Wanneer als 'bewijs' voor de meer ondernemingsgezinde Amerikaanse universiteiten aangehaald wordt dat het aantal patenten dat daar geregistreerd wordt aanzienlijk hoger ligt dan in Nederland, mengt een medewerker van de UvA zich in het debat. "Dergelijke losse flodders heb ik wel vaker gehoord", zegt hij. Het hebben van patenten is geen maatstaf, betoogt hij. "Een universiteit hoort onderzoek te doen." Geld verdienen met patenten is geen hoofddoelstelling. Het belang van deze patenten wordt ook wel overschat, zeggen meerdere aanwezigen, zoals directeur Marcel Holsheimer van DataDistilleries. Het bedrijf is in 1995 opgericht vanuit het Centrum voor Wiskunde en Informatica en richt zich op software voor analyse van data, met name klanteninformatie. "Patenten zien we alleen als een middel om aan te tonen dat we intellectual capital hebben." Holsheimer meldde overigens dat zijn bedrijf in juli voor het eerst zwarte cijfers heeft genoteerd.
De medewerker van de UvA zegt "helaas" wel te moeten onderschrijven dat de animo onder studenten informatica om een bedrijf te starten niet al te hoog is. "Op een of andere reden is er weinig belangstelling voor. We vragen ons af hoe we dit kunnen stimuleren." Over het instellen van intermediairs tussen universiteit en bedrijfsleven, zoals in Wageningen gebeurt, zijn de meningen binnen het panel verdeeld. Paul Schröder van investeringsfonds Residex is er wel voorstander van, evenals Tom Elfring, hoogleraar aan Wageningen Universiteit en de VU, die overigens niet ontevreden is over het aantal startende bedrijven vanuit universiteiten. Toon den Heijer wijst intermediairs af, hij vindt dat professoren zelf die contacten moeten onderhouden. Eerder gaf hij wel toe dat dit in de praktijk niet altijd haalbaar is, gezien de organisatie binnen een universiteit. Hij noemde het "een schande om te zien in welk klimaat ze moeten werken". Afgezien van de eerder genoemde aanbevelingen van Gilde IT Fund kwamen er geen concrete ideeën naar voren over het verkleinen van de kloof.
Deel dit bericht
Plaats een reactie
Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond
1 Reacties
Bas van de Haterd
Tja, het is een eeuwig durende discussie. Het is eigenlijk een onzinnige discussie, want het statement "Een universiteit hoort onderzoek te doen. Geld verdienen is geen hoofddoelstelling." is natuurlijk de meest onzinnge uitspraak die iemand kan doen. Onderzoeken om te onderzoeken is onzin. Fundamenteel onderzoek is nodig en zal altijd nodig zijn. Niet overal hoeft meteen een direct commercieel doel achter te zitten. Maar het is wel belangrijk dat als er commerciële mogelijkheden zijn, die benut worden. Een universiteit moet onderzoeken. Helemaal mee eens. En dat onderzoek moet vervolgens gebruikt worden, of door anderen, of door de uni zelf. OP ICT-gebied is er onwijs veel kennis, maar heel weinig bruikbaars uitgekomen. In mijn optiek is het heel eenvoudig. Een universiteit zou juist moeten stimuleren dat onderzoek commercieel toepasbaar wordt gemaakt. En vervolgens geëxploiteerd wordt. Dat kan de uni ook nog eens veel geld opleveren, en daar gaat het nu net om. Want laten we eerlijk zijn: ik lees niets anders dan gezeur van onderzoekers dat er zo weinig geld beschikbaar is voor onderzoek. Eigenlijk zouden veel onderzoekers hun eigen onderzoek kunnen financieren uit patenten of uit inkomsten van vorige onderzoeken. Als een vorig onderzoek goed was, had het waarschijnlijk een bedrijf opgelevert. Dat bedrijf kan vervolgens verkocht worden, en met de inkomsten kunnen nieuwe onderzoeken gefinancierd worden. Universiteiten zouden, mogelijk in samenwerking met VC's en "serial ondernemers", een soort van incubators moetne opzetten om de onderzoeken of de patenten te exploiteren. Een commerciële unit van de uni, die kan zorgen voor startkapitaal, exploitatie van onderzoeken, eventueel patenteren en verkoop / licencing van die patenten, etc. Maar dan wel goed, en niet zoals tot nu toe altijd half. Dan los je een paar problemen tegelijk op. De financiering van universiteiten en van onderzoek wordt makkelijker. Er gaat minder kennis verloren en studenten worden meer gestimuleert om een bedrijf te starten, want ze kunnen veel kennis over het starten van een bedrijf al bij de vertrouwde uni halen.