Innoveren met de hakken in het zand

De overheid probeert intensief Nederland als kenniseconomie op de kaart te zetten. Verschillende initiatieven – zoals het Innovatieplatform en Dossier Investeringen (ICES-KIS) – worden gelanceerd maar het innovatiebeleid mag nog omvangrijker.

Innoveren hangt in Nederland nog te nauw samen met het verbeteren en verfijnen van bestaande producten en processen, schrijft Hennie van Velzen van Media Plaza in de twaalfde editie van de estafettecolumn. “We moeten ons nu meer gaan focussen op nieuwe producten en markten.” Innoveren hangt in Nederland namelijk nog te nauw samen met het verbeteren en verfijnen van bestaande producten en processen. De acceptatie hiervan is in de markt groot, het zijn veilige investeringen en je ziet snel het resultaat. We moeten ons nu meer gaan focussen op nieuwe producten en markten. Innovatie blijft hier helaas achter en er dient een inhaalslag te worden gemaakt.

Bij ICT-innovaties blijkt dat deze vaak te maken hebben met veranderingen in bestaande businessmodellen. Door de grote stappen die moeten worden gezet en de moeilijkheid om in te schatten wat de effecten voor de toekomst zijn, heerst er zowel bij bedrijven als bij de overheid een zekere huiverigheid. Maar het doorbreken van keten- en businessmodellen is een vereiste als organisaties in Nederland meer willen dan innoveren in de marge!

De Tivo
Een voorbeeld: het is voor mij duidelijk dat internet en de pc de huiskamer gaan veroveren in de vorm van een geïntegreerd systeem. Interactieve televisie is al jaren een hot item maar nog steeds zijn er maar weinig concrete voorbeelden van in de markt. Een van de eerste producten op dit gebied was de Web TV (van Philips en Microsoft), maar deze bood onvoldoende toegevoegde waarde. Pas echt interessant werd het met de komst van de Tivo (een harddiskvideorecorder van Philips met toegang tot online tv-programmagegevens). Hoewel populair, blijft het marktaandeel van de Tivo achter door tegenwerking van kabelmagnaten, wetgeving rondom programmagegevens, marketeers en reclamebureaus. Deze vrezen dat consumenten door de Tivo wegzappen van reclame, hoewel diverse onderzoeken dit weerleggen. Zodra deze belemmeringen zijn opgeheven zal de groei van de Tivo gigantisch zijn. Niet verkeerd voor een Nederlands bedrijf.

Hakken in het zand
En nu is er Windows Media Center, een nieuw softwareproduct van Microsoft dat samen met nieuwe betaalbare hardware er voor zorgt dat internet, PC, radio, audio en televisie worden geïntegreerd. Ondanks de technologische kwaliteiten van dit product en de interesse van de kopers (de bijbehorende hardware behoorde tot de succesverkopen tijdens de afgelopen HCC-dagen) zijn er twee cruciale factoren die het succes van dit product gaan bepalen.

Allereerst dienen de programmagegevens van radio en tv digitaal vrij ter beschikking te komen. Hier loopt nu al ruim 5 jaar een juridische procedure over. Momenteel werken VVD en D66 aan een initiatiefwet om dit wettelijk van de grond te krijgen. Wat mij betreft was deze gisteren al aangenomen. Deze vrijgeving dient gepaard te gaan met innovatief en actief optreden van de overheid, bedrijfsleven en de marketingwereld in het bijzonder om de nieuwe economische en maatschappelijke mogelijkheden in kaart te brengen én vervolgens in juiste banen te leiden. Tijdens de seminardagen van Marketing3.nl bleek al dat veel marketeers – met name de grote reclamebureaus – momenteel onvoldoende gebruikmaken van de mogelijkheden en kansen die interactieve marketing biedt. De reden hiervoor: het vasthouden aan bestaande businessmodellen. Oftewel: de hakken in het zand.

Kortom de techniek is er. Als de overheid in staat is om te zorgen dat de programmagegevens vrij komen, biedt dit een unieke kans om Nederland nieuwe groei-impulsen te geven. Technologie, infrastructuur, vooruitstrevende interactieve marketingbureaus die wereldwijd prijzen in de wacht slepen en niet geringe innovatiebudgetten; alles is in Nederland voorhanden. Alleen het krampachtig vasthouden aan bestaande businessmodellen zorgt ervoor dat innovatie – en de economische groei die daar mee gepaard gaat – te langzaam van de grond komt. De hakken in het zand zetten heeft geen zin meer, zeker niet als je in economisch drijfzand staat. De teugels die innovatie momenteel belemmeren moeten nu echt worden losgelaten!

Hennie van Velzen, Commercieel directeur Media Plaza , geeft de column door aan Gerard Prins, e-commerce manager Unilever Bestfoods