It wasn’t me!

Het klinkt alsof Ben Tiggelaar een man op leeftijd is geworden die alleen nog maar durft terug te kijken op zijn avontuurlijke jeugd: Jammer!! Als je de structurele factoren bekijkt die de toekomst bepalen is voorspellen redelijk te doen. Combineer bijvoorbeeld de vergrijzing van de Nederlandse bevolking met de opkomst van goedkoop breedbandig mobiel internet en allerhande toekomstbeelden komen je voor ogen. Dat vraagt natuurlijk wel wat meer analyse en creativiteit dan het simpelweg doortrekken van allerhande groeigrafiekjes. Een goed boek over Scenarioplanning kan Ben wellicht weer op een nieuw spoor zetten…. Succes!!

laten we vooral alleen maar achteruit kijken naar het verleden… behoorlijk killing voor innovatie.Van het verleden leren en van eerder gedane, niet uitgekomen, voorspellingen wijzer worden lijkt me uitermate gezond. Is het niet wat laf om geen voorspellingen meer te durven doen?

Ik denk dat de heer Tiggelaar er goed aan zou doen om deze mening helpen tot trend te maken, dan zouden we van een hoop gedoe af zijn. Teveel en ook in elke publicatie wordt geschreven – en bijna kritiekloos overgenomen- over de enorme verwachtingen van bepaalde sites of andere e-business initiateven. De miljoenen of miljarden vliegen je om de oren. Dat is ook pure noodzaak, want de financiers moeten blijven komen en investeren, desnoods in bij voorbaat bodemloze putten. Prognoses en voorspellingen zijn er voor bedoeld om dat mechanisme aan de gang te houden. De klappen vallen achteraf wel: Worldonline en NewConemy zijn sprekende voorbeelden. Nederlandse voorbeeldem om preciezer te zijn. Niemand maakte zich druk om de werkelijke cijfers van worldonline. Veel te ambitieuze winstverwachtingen werden niet eens gelezen. De hele prospectus is nooit gelezen, dat blijkt ook wel uit de commotie rond de verkoop van aandelen voor Nina Brink. Een winst van 2000 gulden per abonnee is en blijft onhaalbaar en daarmee alle verwachtingen waardeloos. De media heeft geholpen het vuur verder op te stoken: dat er eidenlijk eens een Nederlands internetbedrijf naar de beurs ging, dat was het nieuws. Welk bedrijf en wat voor bedrijf dat was, deed en doet niet terzake. Wie kijkt naar de samenstelling van de Newconemy portefeuille slaat ook de schrik om het hart. Er zitten projecten bij, waarvan je op je klompen kunt aanvoelen dat die gaan mislukken. Veel projecten hebben niks met nieuwe economie te maken, maar zijn veeleer spielerei. Het gedoe rond de troon van De Hond is de enige beweging die het bedrijf laat zien. Dus, laten we gewoon stoppen met het scheppen van overdreven verwachtingen, met het rondstrooien van van verwachtte recordomzetten, marktposities en winstverwachtingen. Wees lekker simpel: E-business draait om business. Technologie helpt bedrijfsprocessen efficienter te maken, marketing in optima forma te kunnen bedrijven. Ondernemingen die partij waren in de oude economie, zullen dat blijven en in hun positie worden versterkt in de nieuwe economie en dat is misschien maar goed ook. Cowboys kopen maar een paard en geen computer… douwe

Op zoek naar de waarheid?Mogelijkheden zien, voorspellen, verwachten, geloven, mogelijkheden zien. Het zijn allemaal termen die erg dicht bij elkaar liggen, en snel verkeerd geïnterpreteerd worden. Het is lachwekkend maar vooral triest te zien hoe weinig fundament de gemiddelde voorspelling gegund is. Porter wijst terecht op de beperkte waarde van op het willekeurig wijze temperaturen van de markt. Hij verwijst naar een psychologisch gestuurd spel waarin media, financiële strategen en onderzoekers de ontwikkelingen in de nieuwe economie in een golfbeweging eerst ontkenden, daarna overdreven en vervolgens marginaliseerden. Het is opmerkelijk te ervaren dat iedere onderzoeker ongestraft van alles mag roepen. En dat analisten van financiële instellingen niet aangesproken kunnen worden op de kwaliteit van hun adviezen. Professionals en ondernemers werkzaam in de nieuwe economie hebben zich gedurende deze tijd verbaast over het gedrag van deze partijen en het effect dat ze sorteerden in elk van deze fasen. Los van de mediabelangstelling en het wisselende gedrag van markt is er voor hen feitelijk ook niet veel veranderd sinds zij meestal rond 1995 voor een professionele loopbaan in de nieuwe economie industrie kozen. Het was vooral de omgeving die hen telkens anders benaderde. Stap voor stap wordt door hen gewerkt aan het ontwikkelen van betere concepten en complexere en betere toepassingen van technologie. Mogelijkheden blijken eerder groter dan kleiner te zijn maar succes wordt wel steeds afhankelijker van het beschikbaar komen van een nieuwe standaarden en nieuwe infrastructuur voor de nieuwe economie. Terugkijkend hebben velen van hen gemeen dat ze een naïef zijn geweest over de drijfveren van allerlei mensen die geïnteresseerd raakten in hun sector. Hun eigen enthousiasme over de nieuwe mogelijkheden met de nieuwe beschikbare technologieën en netwerken heeft velen van hen blind gemaakt voor wetten van de financiële markt en de in basis conservatieve omgeving waar ze in moeten opereren. Als ze zich dit gerealiseerd hadden, hadden ze meer profijt kunnen halen uit de door de financiële markt gecreëerde hype door een sterke financiële en marktpositie te borgen. Wat nu gebeurd is dat vele nieuwe economiebedrijven zich een geldverslaving aan hebben laten praten om hiermee vervolgens de concurrentiesituatie in de markt uit balans brengen. Zelfbewustzijn en weerstand hiertegen had vele faillissementen en andere vormen van kapitaalvernietiging kunnen voorkomen. Ondanks een aantal hindernissen en schijnbewegingen van de gevestigde orde en de financiële wereld zal de nieuwe economie gewoon zijn plaats in gaan nemen. Dat is geen voorspelling maar een feit dat door vele academische onderzoekers door middel van goede onderzoeken bevestigd is. De snelheid waarmee zal mogelijk lager zijn dan we enkele jaren geleden verwachten, maar de effecten niet minder. Dit betekend niet dat elk nieuw businessmodel en elke technologie succesvol zal zijn en dat iedereen snel nieuwe economie aandelen moet gaan kopen. Wel betekend het dat de inrichting van onze maatschappij significant zal veranderen en dat digitaal gereedschap zowel door consumenten, bedrijven als overheden massaal gebruikt zal worden voor deze nieuwe inrichting. Niet de voorspeller maar interacterende processen tussen politiek, consumenten en het bedrijfsleven geven richting aan dit proces. Zij bepalen de snelheid en de kwaliteit van de 'implementatie' van de regels van de nieuwe economie. Deskundige ondernemers en politici die geloven in de maakbaarheid van onze maatschappij kunnen dit proces versnellen en de positieve effecten op onze welvaart vergroten. Als we deze mensen niet in huis blijken te hebben of niet op de verantwoordelijkheid hier voor laten nemen laten we kansen liggen. Mogelijk zullen enkele kortzichtige voorspellers en financieel analisten nog twijfel kunnen zaaien en vertraging veroorzaken. Ik hoop echter dat ze hun vak serieus gaan nemen en meehelpen het negatieve sentiment te bestrijden en zo de kans vergroten dat de juiste ondernemers en politici draagvlak krijgen de vruchten van de nieuwe economie voor onze maatschappij zo goed mogelijk te oogsten. De mogelijkheden zijn er, het is aan ons om ze te benutten. Angst, ongeloof en passiviteit zijn hierbij onze vijanden.

Is voorspellen dan zo moeilijk? Nee, maar je moet wel lef hebben. Neem nu als voorbeeld de effectenbeurs. Jarenlange koersstijgingen, wat er ook gebeurde, alles ging omhoog. Zelfs de grootste sukkel kon voorspellingen doen en geld verdienen (in een stijgende markt). Het blijkt in de praktijk dat aandelenanalisten (lees voorspellers) elkaar allemaal napraten. Ze geven dus dezelfde voorspellingen. Waarom? Het afbreukrisico is te groot. Stel dat je er naast zit! Dan ga je op je bek. Dus praat iedereen elkaar na. Zo ook de internetvoorspellers.Jarenlang was dat simpel! Het kon immers niet mis gaan. De bomen rijkten tot de hemel. Iedereen was positief. Tegenwoordig zit het even tegen in internetland. Er heerst onduidelijkheid, en nu wordt voorspellen echt interessant. Alleen weet niemand wat er gaat gebeuren. Er heerst verdeeldheid. Om je dan vervolgens niet meer aan voorspellingen te wagen getuigt voor mij van gebrek aan lef en inzicht.

Het grappige is dat voorspellen wel enig nut heeft, maar moeilijk waarheid wordt als het door invloedrijke mensen of groepen naar buiten wordt gebracht. Wanneer een voorspelling wordt gedaan dat iets op stapel staat of veranderen gaat, gaat men met die visie op de toekomst in het achterhoofd actie ondernemen en gaat de toekomst er automatisch anders uitzien dan eerder voorspeld is. Voorspellingen moeten gezien worden als eye-openers en niet als een puur gegeven.

Het risico van een rooskleurige voorspelling, ook wel hoop genoemd, is dat deze geen waarheid hoeft te worden. Als bedrijven hun strategie baseren op een dergelijke voorspelling spreekt het voor zich dat dit dan ook risico's met zich mee brengt. Vele bedrijven waren afgelopen tijd bereid deze risico's te dragen. Een toekomstvoorspelling vraagt om een integrale benadering. Door vanuit verschillende perspectieven een ontwikkeling te bekijken en ontwikkelingen onderling te relateren ontstaat er een reëler beeld van de toekomst. De afgelopen vijf jaar had de invloed van de verschillende deskundigheidsgebieden bij het ?voorspellen van de toekomst? wat eerlijker verdeeld mogen worden. Ongetwijfeld hadden we dan beseft dat alles wat mogelijk is niet per definitie benut zal worden en een kans vormt. Als Ben Tiggelaar in de glazen bol tuurt valt het me op dat juist hij niet enkel markt en ict gedreven uitspraken doet. Hij heeft oog voor de invloed van internet op de gehele samenleving.. De kwaliteit van zijn voorspellingen worden and ook steeds meer aangetoond. ?Yes, It was me!? lijkt me dan ook meer op z'n plaats. Nu de rest van de toekomstvoorspellers nog ?

Zoals Al Gore niet internet heeft opgericht, zo heeft Columbus ook niet als eerste Amerika ontdekt. That is what we are made to believe… en het doen van voorspellingen is niet eens zo erg, maar Tiggelaar zat er gewoon erg naast.

Beste Ben, Voorspelling op basis van aannames en de werkelijkheid daar heb je het over in je column. De column komt bij mij over alsof je een fout hebt gemaakt door vooraf te dromen over een andere toekomst (Internet). Voorspelling (dromen) en naar aanleiding van die droom de werkelijkheid creëren is het verschil tussen dot.bom en dot.com, tussen de zijlijn en de modder, tussen zeggen (denken) en doen.Aardig van je om in dit verband het voorbeeld van Columbus te noemen. Columbus was zo iemand die 10 jaar heeft gedroomd voordat hij zijn droom (iewat anders dan hij oorspronkelijk dacht) realiseerde. Columbus wereldbeeldColumbus werd beïnvloed door zijn toenmalige wereldbeeld. In de 15e eeuw was de stad Constantinopel (huidige Istanboel) door de Ottomaanse Moslim Turken veroverd. Constantinopel was toen het belangrijkste handels centrum tussen Europa en Azië. Door de val van de stad werd de belangrijke oostelijke handelsroute naar Azië afgesloten. De Europeanen zochten een zee route naar Azië waarmee ze de Moslim Turken konden omzeilen. De koningshuizen in de verschillende landen realiseerden dat de eerste die deze route zou vinden zeer welvarend kon worden. Verkeerde veronderstellingen van ColumbusOok Columbus ging, net als jij, uit van verkeerde aannames. Zijn voorspellingen over de afstand tussen Europa en Azië was gebaseerd op zijn aanname over de omtrek van de Aarde. Deze aanname klopte niet. Zo calculeerde hij bijvoorbeeld de afstand tussen Japan en de Canarische Eilanden op 4440 kilometer. De werkelijke afstand bleek 19.000 kilomter te zijn.We weten allemaal wat de gevolgen zijn geweest van deze foute aanname. Hij faalde om een nieuwe route te vinden naar Azië. Hij ontsloot wel de weg naar een nieuw continent waardoor onze geschiedenis drastisch is veranderd. De veronderstellingen van Columbus zeiden inderdaad niets over de werkelijke ontwikkeling, hij kwam niet via de west naar Azië. Op basis van het artikel is verschil tussen jou en hem dat Columbus in zijn wereld leerde van verkeerde aannames, ze benutte en nieuwe mogelijkheden creëerde.Misschien is dat het grootste gebrek van watchers het zeggen maar niet zelf doen, het langs de zijlijn staan en niet zelf met de voeten in de modder staan en ondernemen. We hebben juist nu mensen nodig die dromen, die fouten durven te maken, opstaan en weer verder gaan. Die dat doen vanuit een ideologie om iets uit niets te creëren en niet vanuit pure hebzucht naar meer verdienen, hogere koers van het aandeel wat leidt tot éénzijdig gek maken. Dit laatste is vooral de drijfveer van de makers van de Dot Bom's. Misschien moet je het durven foute aannames te maken en zeggen ?It's me? i.p.v. de gevestigde orde te volgen. Het kan immers de wereldgeschiedenis ingrijpend veranderen.