Ook de internetkoelkast was weer present

In een futuristisch gebouw in Amsterdam Zuid-Oost toont LivingTomorrow hoe technologie het wonen en werken zal veranderen. Met de komst van de proeftuin is 25 miljoen euro gemoeid. Daarvoor zien we uiteraard weer de internetkoelkast, maar ook een vergadertafel die emoties weerspiegelt.

Living Tomorrow is een Belgische stichting die in 1991 is opgericht. Doel is om in de praktijk te laten zien met welke technologie we het woon- en werkcomfort kunnen verbeteren. Het vond daarbij gehoor bij het bedrijfsleven dat in de 'huizen van de toekomst' wil ervaren of het met zijn innovaties op de goede weg is. Publiek mag zich vergapen, maar wordt gelijktijdig door de aanwezige bedrijven bestudeerd.

Het eerste Living Tomorrow huis werd geopend in Vilvoorde, nabij Brussel. Inmiddels exploiteert de stichting nog een tweede huis en staat er ook uitbreiding naar Sjanghai en de Verenigde Staten op het verlanglijstje. "Amsterdam wilde heel graag meedoen", zegt Peter Bongers, mede-oprichter van de Stichting Living Tomorrow, tijdens de perspresentatie. "We waren ook in gesprek met Berlijn, Londen en Parijs, maar hebben Amsterdam verkozen omdat de animo groot was." Een woordvoerder van LivingTomorrow vertelt later dat Amsterdam "niets heeft geïnvesteerd", maar wel de grond "tegen voordelige voorwaarden" in pacht heeft gegeven.

De Nederlandse versie van Living Tomorrow kost 25 miljoen euro, het gaat hierbij om zowel de bouw – naar een ontwerp van Studio van Berkel en Bos – als de exploitatie voor een periode van vijf jaar. "We hopen dat het project na die vijf jaar nog interesse weet op te wekken en dat we door kunnen gaan", zegt de woordvoerder. "Mocht dat niet zo zijn dan kunnen we de zaak afbreken en de grond, die we voor vijf jaar hebben gepacht, weer teruggeven aan de gemeente Amsterdam."

Het zijn de bedrijven waarmee Living Tomorrow samenwerkt in Amsterdam die het geld opbrengen. 34 partijen meldden zich aan, met als belangrijkste deelnemers Philips, Hewlett-Packard, LogicaCMG en Unilever. Verder zijn ook Coca-Cola en Dommelsch van de partij, maar de manier waarop de producten van die bedrijven worden toegepast verschilde weinig van de huidige praktijk.

Hewlett-Packard en Unilever gingen wat dieper in op hun bemoeienis met Living Tomorrow. Hewlettt-Packard wil zich via Living Tomorrow een sterkere naam verwerven op de consumentenmarkt, zo vertelde Sywert Schadenberg, marketing manager Imaging & Printing. Het bedrijf is al enige tijd actief op de markt voor digitale fotografie en kondigde onlangs aan dat het volgend jaar ook een online muziekwinkel zal openen, daarmee eveneens de strategie van 'de pc als multimediacentrum' omarmend. "Mensen zien ons echter voornamelijk als een printer-merk, of als een it-bedrijf", zegt Schadenberg.

Robijn-bediening
Unilever verbindt zijn merken binnen Living Tomorrow nadrukkelijk aan ondersteuning en gemaksdiensten in keuken en wasruimte. Zo ontwikkelde het samen met Bosch een waarschuwingssysteem op basis van RFID. De chips in de kleding kunnen in de wastrommel afgelezen worden en het is een beeldscherm met een pratende 'Robijn-beer' die waarschuwt wanneer er een rode sok bij de witte was is beland. Een andere koppeling die Unilever legde is die tussen shampoo-merk Andrélon en de TV Mirror van Philips, een spiegel die fungeert als een beeldscherm waarop webpagina's zijn te bekijken of de mail gelezen kan worden. Unilever ontwikkelde een toepassing waarmee iemand via de spiegel kan zien hoe zijn hoofd met een andere kleur haardos eruit ziet. Met shampoo van Andrélon is het haar vervolgens in de gekozen kleur te verven.

Peter van den Elzen, global R&D project manager van Unilever, vatte de deelname bondig samen door zich hardop af te vragen: "Wat verwacht de consument van ons." Dat is voor Unilever ook een speurtocht, letterlijk soms, zoals Van den Elzen illustreerde met een verwijzing naar het team van Unilever dat enkele jaren geleden de wereld rondtrok op zoek naar de trends in diverse samenlevingen. Hieruit kwam bijvoorbeeld het merk Rituals voort, dat met steun van Unilever door een van de ex-globetrotters werd opgezet. Van den Elzen: "Kijk naar de trend rond koken. In 1934 werd nog 2,5 uur per dag aan koken besteed, nu is dat tien tot twintig minuten. In New York worden al huizen gebouwd waar niet eens meer een keuken in is te vinden."

Demonstraties van dergelijke technologieen gaan – ondanks grondige testen – verbazingwekkend vaak mis. Zo bleek de interactieve televisie niet aan de praat te krijgen. De medewerkster van Living Tomorrow liet zich niet uit het veld slaan en verklaarde monter: "Ik kan het u ook zo wel uitleggen." En waarom ook niet, de beloften van interactieve televisie – zelf je keuze uit films en programma's maken, en het truitje van de presentatrice direct bestellen met de afstandsbediening – werden ruim vijf jaar geleden al volop bezongen. Ook de koelkast met internetverbinding voelt al aan als een oude bekende.

Het is ook niet de bedoeling dat de bezoeker zich via Living Tomorrow tot een holenmens gereduceerd voelt, zo valt te beluisteren. "Is het doel van innovatie om te zorgen voor opwinding, verbazing of overdondering?", vraagt Menzo De Muinck Keizer, communicatiemanager van LogicaCMG zich af. Om meteen het antwoord te geven: "Bruikbare innovatie dient voor ons de omzet te verhogen, de kosten te verlagen en bij te dragen aan de gemeenschap." Tachtig procent van de gedemonstreerde toepassingen zijn direct in te passen in het huidige wonen, zegt Bongers van Living Tomorrow, 20 procent bestaat nog uit prototypen. Doel is om voornamelijk zaken te laten zien die op korte termijn in te passen zijn in woningen, tenminste, als de cyclus van vraag en prijs daarbij een beetje meewerkt, want de huidige kosten voor de getoonde producten zijn nog astronomisch. Mochten ze al beschikbaar zijn.

'De Gevoelstafel'
Tot een van de opvallende nieuwigheden behoorde een methode om overhemden te strijken door ze over een 'pop' te trekken en dan van binnenuit zeven minuten lang vol stoom te blazen. De meeste nieuwigheden waren echter te ontdekken in het kantoor. Het leek alsof de aloude dotcom-hoofdkantoren ('het moet even gezellig zijn als thuis') weer in ere waren hersteld. Naast vergaderen op kussens staat nu ook op de planning: wandelen over een vloerbedekking van gelei (schept een band met degene die je tegenkomt), meetings voor twee in 'brainstorm-cabines', je even ontspannen door te werken aan een bureaublad van elastiek en – als opmerkelijkste feature- de 'Gevoelstafel'.

Op een kleine verhoging staat een ronde tafel waaraan alleen staand vergaderd kan worden, de verhoging geeft aan dat er iets 'anders' besproken wordt dan in de reguliere gesprekken. De tafel is uitgerust met een methode van spraakherkenning waarmee het mogelijk is emoties te herkennen, lampen in de tafel maken deze emoties vervolgens zichtbaar. Een geïrriteerde stem kan door de aanwezigen nog over het hoofd worden gezien, de tafel kent echter geen pardon en laat iedereen zien in wat voor gemoedstoestand de spreker is. Althans, dit beweert Living Tomorrow. Enkele stemverheffingen en krachttermen haalden echter weinig uit, mogelijk omdat de computer de indringer in de vergadering niet herkende. "Het zal behoorlijk lastig worden voor mensen om hiermee om te gaan", weet een medewerker van Living Tomorrow die de rondleiding geeft. "Het is toch iets anders dan de cultuur van pakken, waarmee je geharnast dergelijke vergaderingen kunt ingaan."

Living Tomorrow is vanaf 3 januari voor het publiek geopend. Meer informatie is te vinden op www.livtom.nl .