Uitgevers drukken metazoekmachine uit de markt

Uitgever PCM sleept drie digitale knipseldiensten voor de rechter. Websites die linken naar artikelen van PCM-titels blijven ondertussen ongemoeid. Toch ziet het er naar uit dat Nederlandsch.net, een metazoekmachine voor krantenartikelen, vanzelf een langzame dood zal sterven.

Deeplinken naar online krantenartikelen is niet in strijd met de Auteurswet. Dat werd in augustus vorig jaar duidelijk, toen de rechtbank in Rotterdam uitspraak deed in de zaak tussen PCM en kranten.com. De originele artikelen blijven immers op de sites van de kranten staan, waardoor geen sprake is van onrechtmatige verveelvoudiging.

Deze rechtszaak was voor Albert de Klein aanleiding om een metazoekmachine te lanceren: Nederlandsch.net . Via deze site kan de gebruiker artikelen opvragen uit de archieven van Wegener (lokale dagbladen), PCM (Volkskrant, NRC Handelsblad, AD, Trouw en Parool) en Telegraaf. De archieven gaan terug tot 1996. Volgens De Klein, zelf oud-redacteur bij Wolters Kluwer, is het idee geboren uit frustratie. Het zoeken in de vele krantenarchieven is erg tijdrovend en kan net zo goed door een stuk software gedaan worden. "In het buitenland zag ik soortgelijke initiatieven, dus dat moest in Nederland ook mogelijk zijn."

Inmiddels worden dagelijks ruim duizend tot tweeduizend zoekopdrachten geplaatst, aldus De Klein. De site kost hem driehonderd gulden hostingkosten per jaar. Daar staan geen inkomsten tegenover, want De Klein is niet met adverteerders in zee gegaan. Een uit de hand gelopen hobby, geeft hij toe.

Toch stelt De klein dat hij binnenkort noodgedwongen zal moeten stoppen. PCM neemt in januari een beslissing over de toekomst van zijn dagbladsites. Naar alle waarschijnlijkheid zullen de sites inafgeslankte vorm verder gaan. Allerlei gratis diensten, zoals het digitale krantenarchief, zullen daarvoor al overgaan naar een betaalde vorm. En ja, dan valt de bodem weg onder het concept Nederlandsch.net. Ook Wegener heeft aangegeven snel met betaalde diensten te komen, maar het is onduidelijk of archieven hieronder zullen vallen.

Concurrentie van de uitgevers zelf is er inmiddels ook. Wegener kwam met Krantenonline.nl , dat overigens nog gratis is. PCM heeft Factlane , hier moet al voor betaald worden. Digitale knipseldiensten sturen tegen betaling complete artikelen op, maar dit initiatief komt deze week voor de rechter. "Een archief is kennelijk veel waard", aldus De Klein.