Webwinkel beboet wegens niet toegestane gezondheidsclaims

Webwinkel HeelBewust, gespecialiseerd in natuurgeneeskundige oplossingen, heeft naar eigen zeggen een boete van 30.900 euro opgelegd gekregen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in verband met niet toegestane claims op voedingswaren.

In Europees verband is het maken van claims op levensmiddelen vanaf 14 december 2012 verder aan banden gelegd. Vanaf die datum mogen nog maar 222 gezondheidsclaims op levensmiddelen worden gemaakt. Dit zijn claims die volgens de NVWA wetenschappelijk zijn onderbouwd. Iedere producent van levensmiddelen heeft de kans gehad claims goedgekeurd te krijgen.

Webwinkels of online apotheken die stoffen, kruiden of planten en homeopatische oplossingen aanprijzen lopen dus het risico te worden beboet als zij zich niet aan de regelgeving houden. De Europese ‘claimwetgeving’ wil zo voorkomen dat consumenten worden misleid met onbewezen beweringen over voedingswaren en voedingssupplementen.

In een advertentie voor een product mogen bijvoorbeeld geen verwijzingen voorkomen naar andere documenten of websites waarop medische claims voor dit product of ingrediënten die in dit product voorkomen worden gebezigd. Productnamen mogen geen toespelingen maken op een medische werking.

Maar het gaat nog verder. Websites met gesponsorde artikelen over dit soort officieel onbewezen producten kunnen eveneens worden aangepakt, net als artikelen in tijdschriften. Journalistieke verhalen worden ongemoeid gelaten.

HeelBewust, dat sinds 2010 wordt gerund door Rob Greuter uit Tolkamer, zegt 348 uur werk te hebben gehad aan het corrigeren van gegevens. ‘Nogal onbeschoft om ondanks eerdere toezeggingen, gedurende maar liefst 94 dagen een zwaard van Damocles boven iemands hoofd te laten bungelen, nota bene in de overtuiging dat het gevraagde helemaal in orde is,’ foetert Greuter op zijn site.

Volgens Greuter is het erg moeilijk te bepalen wat hij wel of niet mag vertellen op zijn site. “Ik heb om een lijst van verboden woorden gevraagd, maar die heb ik niet gekregen. Zoals je ook enorm risico loopt als je consumenten wilt waarschuwen voor eventuele bijwerkingen. Mensen die op zoek zijn naar gezondheidswinst worden hierin ernstig belemmerd.”

De zogenoemde zelfzorgmarkt klaagt al langer dat ze door de Europese regelzucht monddood wordt gemaakt. Greuter bevestigt dat de omzet van middelen waarvan de claims zijn verwijderd is teruggelopen. “Als jong bedrijf groeien we nog steeds, maar een boete van 30.900 euro zou echt een klap voor ons zijn. We kunnen overigens nog wel bezwaar maken.”

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) wil niet ingaan op dit specifieke geval, maar zegt dat er nog geen boetes uitgedeeld zijn voor gezondheidsclaims, wel voor onjuiste medische claims waarop al langer een verbod geldt. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft eind oktober trouwens ook al zes websites die homeopathische producten verkopen een waarschuwingsbrief gestuurd omdat ze de wet overtreden.

Volgens de NVWA is de gedoogperiode voor gezondheidsclaims al wel achter de rug, waardoor vanaf nu boetes zouden kunnen worden opgelegd.