Wel of niet overnemen uit andermans database?

Metazoekmachines moeten op hun tellen passen wanneer zij gegevens van andere bronnen presenteren. Autotrack won een rechtszaak van Gaspedaal en heeft het databankrecht weer op de kaart gezet.

Met het oordeel van de rechtbank dat Autozoekmachine Gaspedaal.nl het aanbod van Wegener-site Autotrack niet meer op de eigen site mag tonen, worden andere metazoekmachines op scherp gezet. Om te achterhalen wanneer informatie van een andere site hergebruiken mag worden, moet je weten of een databank beschermd is. En dat is lastig. Dat laatste schrijft Arnoud Engelfriet, partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht op zijn blog.

Metazoekmachine voor auto’s Zomoto is te vergelijken met Gaspedaal. Marque Joosten, directeur van dit Zomoto, heeft de uitspraak van de rechter nog niet gelezen: "Wij zoeken ook niet in de databank van Autotrack." Oosten wil zich niet nodeloos zorgen maken over eventuele gevolgen van deze uitspraak: "Meestal ligt de uitspraak genuanceerder. Daar wil ik eerst goed naar kijken."

Complex

Het precieze gevolg van de uitspraak is nog niet duidelijk, daarvoor is het te vroeg. Dat bevestigt ook Engelfriet tegen Emerce: "Het vonnis is complex. Het is vooral gericht op Autotrack en Gaspedaal. Bovendien is er nog de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan. Het is verstandig om daar eerst op te wachten." Al ziet Engelfriet wel dat ‘de balans doorslaat in de richting van Autotrack’: "Die trend lijkt er wel te zijn."

Engelfriet heeft moeite met het vonnis: "Het is jammer." Hij vraagt zich af ‘hoe ver je hier in moet gaan’:  "Er zijn zoveel sites en er is zoveel informatie, dat moet je op kunnen zoeken. Wat betekent dit voor alle vergelijkingssites en metazoekmachines?" Op zin blog schrift hi het volgende: "Metazoekmachines en aggregeerders hebben duidelijke voordelen en moeten daarom niet arbitrair gehinderd kunnen worden met een beroep op de databankenwet."

Vergelijking met Google

"Gaspedaal is een zoekmachine-imitatie. De bezoeker bij Gaspedaal krijgt de gegevens van Autotrack gepresenteerd als zijnde van Gaspedaal", aldus Engelfriet. De vergelijking met een normale zoekmachine als Google gaat in dit geval niet op. Engelfriet: "Google biedt geen zoekmachine waarmee makkelijk en specifiek in een databank te zoeken is. Dat is een wezenlijk verschil."

In het geval van huizensites is er een andere situatie. "Bij huizenadvertenties is er geen sprake van databankbescherming. Dat is pas wanneer je investeert in een database met advertenties. De makelaar moet al een advertentie plaatsen om de huizen te verkopen. Er wordt niet specifiek geïnvesteerd in een database. In dat licht heeft metazoekmachine Zoekallehuizen toen gelijk gekregen. Ik geef toe, dat is wel enigszins arbitrair", aldus Engelfriet.

Parasiterend

Wat wel uit het vonnis kan worden afgelezen volgens Engelfriet is dat het als parasiterend wordt gezien wanneer duidelijk wordt dat je leunt op slechts enkele sites: "Metasites doen er dan ook goed aan om zoveel mogelijk bronnen mee te nemen in de resultaten."

Waar de grens ligt tussen enkele en genoeg bronnen, dat zal de volgende stap worden. "In het geval van Gaspedaal ging het om drie of vier bronnen. De grens is lastig te bepalen en hangt ook af van hoe je het presenteert. Je moet je er als metazoekmachine niet op laten voorstaan dat jouw resultaten van een of twee grote andere sites komen. Wanneer je dat nu wel doet, dan moet je je eens goed achter de oren krabben", aldus Engelfriet.

bron foto: Imamon (CC)