‘Wetenschappelijk onderzoek geleidelijk gratis’

Het vrijgeven van wetenschappelijke publicaties op internet zou geleidelijk geïntroduceerd moeten worden om grote uitgevers als Reed Elsevier, Macmillans Nature Publishing Group en Springer Science+Business Media niet te veel beschadigen. Dat staat in een Brits overheidsrapport dat dinsdag werd gepresenteerd.

De Britse regering wil door belastinggeld gefinancierd wetenschappelijk onderzoek via internet vrijelijk ter beschikking stellen. David Willetts, de Britse minister voor Universiteiten en Wetenschap, is voor ‘open access’ en komt met nadere voorstellen hierover.

Het onderzoek dat dinsdag op verzoek van de Britse regering is gepresenteerd, adviseert evenwel een geleidelijke overgang, waarvoor niettemin al meteen 38 miljoen pond zou moeten worden uitgetrokken. Uiteindelijk zouden universiteiten hoge abonnementskosten kunnen uitsparen en geleidelijk geld kunnen steken in het zelf redigeren van tijdschriften. Nu betalen Britse universiteiten jaarlijks 150 miljoen pond voor abonnementen op wetenschappelijke tijdschriften waarvoor zij vaak zelf de artikelen aanleveren.

Het onderzoek waarschuwt ook voor boycots, zoals die recentelijk tegen Reed Elsevier. “Abonnementen op wetenschappelijke tijdschriften blijven voorlopig belangrijk”, zegt Dame Janet Finch, een socioloog van de Universiteit van Manchester die het onderzoek leidde. Verstoring van de markt is derhalve niet verstandig. De markt is bovendien erg complex. Springer geeft reeds zogenoemde open access tijdschriften uit. Bij een boycot zouden ook die niet meer verschijnen.