Eco2city omarmt GS1 Pakketlabel voor efficiënte en duurzame stadsdistributie

Non-profitorganisatie Eco2city streeft naar emissieloze citylogistiek en omarmt als eerste partij in Nederland het GS1 Pakketlabel (GS1 Harmonized Parcel Label). Met dit label wil Eco2city zowel dikkere vervoersstromen naar de stadsranden als slimmere gebundelde routes naar afleveradressen realiseren. Het delen van data is de sleutel tot succes, het GS1 pakketlabel het gebruikte middel. 

Eco2city is als non-profitorganisatie een steun in de rug van Goederenhubs Nederland en Binnenstadservice Nederland. Eco2city mikt primair op verladers, zodat deze duurzaamheid op de agenda zetten van partijen elders in de logistieke keten. Het doel dat Eco2city nastreeft is niet nieuw, maar het GS1 Pakketlabel als middel wel.

Het maakt volgens Birgit Hendriks (projectmanager Eco2city) en Max Prudon (initiator Binnenstadservice.nl) de weg vrij om een ‘end-to-end oplossing’ op één platform aan te bieden. “Wat we hebben ontwikkeld is een platform waarop de keten van goederen en bedrijven eenvoudig is te volgen voor alle partijen. De nadruk ligt daarbij vooralsnog wel op de verzender en de koper van het pakket.”

Hoewel dit niet uniek lijkt, betekent het wel degelijk een breuk met het heden en verleden, stellen Hendriks en Prudon. “Nu is het vaak één bedrijf dat inzicht geeft in de keten, zoals DHL, PostNL, UPS, DPD, etc. Ze hebben allemaal hun eigen systeem en kleur. Met Eco2city zorgen wij voor een breed toepasbare neutrale oplossing. Het GS1 Pakketlabel maakt dit mogelijk.”

‘Iedere schakel kan er gebruik van maken’

Het Eco2city-initiatief met de data-uitwisselingsmogelijkheden van het GS1 Pakketlabel moet leiden tot de meest optimale oplossing voor elk transportonderdeel binnen een keten, stellen Hendriks en Prudon. “Iedereen kan er gebruik van maken. We kiezen immers voor een standaard die in theorie voor elke ketenschakel te gebruiken is, mits een bedrijf dat wil.” Om de adoptie van het uniforme pakketlabel op gang te krijgen benaderen de twee vooral verladers.

Hubs aan stadsranden voor de last-mile

Aanvullend aan het promotiewerk voor de adoptie van het label faciliteert Eco2city de oprichting van hubs aan stadsranden. “We richten ons specifiek op hubs omdat er al voldoende vervoerders zijn. De laad-loslocaties zorgen ervoor dat aan beide kanten van de keten optimale keuzes te maken zijn. Goederen vanaf de verlader tot aan de hub zijn efficiënter te vervoeren en daarnaast ontstaan er bundelingsmogelijkheden voor de last-mile.”

“Gebruiken ketenpartijen een standaardlabel, dan is de data eenvoudig uitwisselbaar”

De oprichting van de hubs aan de rand van plaatsen is vooral een pré voor steden met nauwe straten, problemen met luchtkwaliteit of een complexe verkeerssituatie. Daarom zien Hendriks en Prudon kansen voor diverse andere steden die duurzaamheid hoog op de agenda hebben staan.

Loskoppelen fysieke en virtuele zending

Het GS1 Pakketlabel moet helpen bij het creëren van optimale pallets en rolcontainers, vanaf de verzender naar een hub en vanaf de hub naar de eindklant. Gebruiken ketenpartijen een standaardlabel, dan is de data eenvoudig uitwisselbaar. In dat geval maakt het volgens Hendriks en Prudon niet uit hoe de samenstelling van een pallet naar de hub toe eruit ziet. Die pallets zullen meer artikelen tellen. De afleveringen klantspecifiek maken voor het laatste deel van de reis vindt immers pas in de hub plaats.

“We willen door gebruik te maken van het GS1 Pakketlabel de virtuele zending loskoppelen van de fysieke zending, ofwel de verschillende pakketleveranciers. Een verzender of verkoper van goederen – dit is in veel gevallen een verlader of een groothandel – kan een goede duurzame start maken door voor het Eco2city-model te kiezen.”

Triple X-visie

Bij het omzetten van de doelen van Eco2city in de praktijk staat de Triple X-visie op stadslogistiek centraal. Zending en bijhorende data moeten hierbij los van elkaar te optimaliseren zijn. Ook moeten kosten en baten in de keten inzichtelijker worden. Tenslotte dienen er operationele slimme stadshubs aan de rand van elke stad te komen voor het bundelen van de kleinschalige goederenstromen.

Aansluiten hubs voor stadslogistiek

Eco2city ziet het GS1 Pakketlabel dus als ideaal middel om voortgang te brengen in de oprichting van meerdere hubs aan stadsranden. Inmiddels zijn er vier hubs aangesloten: Den Bosch, Maastricht, Nijmegen en Enschede. Op de planning voor 2018 staan meer hubs, maar in elk geval zes nieuwe verladers die van het platform gebruikmaken. Een verlader die kiest voor de Eco2city opzet, start met het genereren van een label, per doos of per pallet dan wel rolcontainer.

“Inmiddels zijn er vier hubs aangesloten: Den Bosch, Maastricht, Nijmegen en Enschede”

“Verladers delen de info vervolgens met ons via een upload, handmatig of via EDI. Hiermee is de orderinfo gedeeld en zijn de orders als ze binnenkomen te scannen. De fysieke en virtuele stroom komen daarmee samen.” Op de hub zijn pallets uit elkaar te halen in separate zendingen en deze ‘parcels’ zijn dan toe te kennen en te verdelen over de ritten.

“Is er sprake van meerdere verladers voor de eindaflevering, dan zijn de verschillende pakketnummers weer op één virtuele vrachtbrief zetten voor de eindklant. Die zet vervolgens maar één handtekening die zichtbaar is voor de betrokken verladers. Alle codes en artikelen zijn zo door de keten heen te volgen.”

Kosten en opbrengsten

Hendriks en Prudon stellen dat met de huidige opzet de kosten en opbrengsten eerlijk zijn te verdelen met behulp van de incoterms (afspraken over rechten en plichten koper en verkoper bij internationaal transport van goederen). Ze menen dat een white label oplossing, dus zonder de kleur van een vervoerder, het meest transparant en duurzaam is.

“In een keten betaalt een verlader een paar euro per doos en de logistiek dienstverlener doet daar alles voor. Wil je vervolgens de last-mile optimaliseren, dan blijkt dat lastig. Het totaalbedrag is immers totaal niet transparant. De eindontvanger wil vervolgens soms ook wel wat anders, maar heeft niet de macht om dat kenbaar te maken bij de verlader of de dienstverlener. Daarin willen we verandering brengen.”

Volgens de initiatiefnemers neemt de last-mile veertig procent van de transportkosten in de keten voor zijn rekening. Ze baseren zich daarmee op cijfers in een rapport van Consumer Goods Forum en consultants van EY. Daaraan is met het Eco2city-platform nu een prijskaartje te hangen.

“Conceptueel is wat we hebben ontwikkeld heel groots”

Gebruik GS1 Pakketlabel afdwingen

“Conceptueel is wat we hebben ontwikkeld heel groots.” Desondanks realiseren Hendriks en Prudon zich dat ze er nog niet zijn. Meer actie vanuit overheden zou welkom zijn, menen ze. “De overheid kan enerzijds zelf duurzamer gaan opereren en anderzijds ander logistiek gedrag afdwingen en zeggen dat ze het pakketlabel, ‘GS1 Pakketlabel’ gebruikt willen zien.

Hoe? Vele mogelijkheden, als het maar gebundelde leveringen stimuleert. Bij tenderprojecten zouden overheden bijvoorbeeld aan verladers bundelingseisen kunnen stellen.” Zijn de initiatiefnemers er al? “Nee, we zijn druk met gesprekken voeren, maar de mogelijkheden zijn enorm. In potentie is er met het GS1 Pakketlabel veel duurzaamheidswinst te realiseren, helemaal op e-commerce gebied.”