TU Delft introduceert ‘Engineering Social Sciences for a Responsible Digital Future’ programma onder leiding van professor Dirk Helbing

Interdisciplinaire aanpak

‘De laatste jaren zien we een groeiende kruisbestuiving van de bèta- en de gammawetenschappen’, zegt Helbing, een van de pioniers op het relatief nieuwe gebied van Computational Social Science. Deze ontwikkeling wordt zowel door de TU Delft als door ETH Zurich omarmd. “De benoeming van Dirk Helbing voor dit programma versterkt de samenwerking tussen TU Delft en ETH Zurich” benadrukt Rector Magnificus Karel Luyben.

Voetgangersstromen en verspreiding van besmettelijke ziekten

Helbings werk heeft al geleid tot een stroom van concrete toepassingen. De eerste voorbeelden betreffen vooral het analyseren, modelleren en verbeteren van voetgangersstromen. De verworven inzichten hebben hun nut onder meer bewezen bij het begeleiden van grote massa’s voetgangers. Andere voorbeelden zijn de coördinatie van zelfrijdende auto’s om files op de snelweg tegen te gaan, efficiënte zelfsturende verkeerslichtsystemen, en een model om de Westerse gasvoorziening minder gevoelig te maken voor externe verstoringen. Ten tijde van de ebola-crisis werd een model van Helbing geraadpleegd voor beter inzicht in het risico van verspreiding van besmettelijke ziekten naar andere landen.

De wereld meten

Een keur aan concrete successen is er dus al. Voorwaarde voor het succes van de modellen is wel dat er goede data beschikbaar zijn. De gebruikte modellen moeten immers gebaseerd worden op, en gevoed worden met, betrouwbare data uit de ‘echte’ wereld. ‘Een belangrijk deel van het werk draait inderdaad om data. We moeten goede data, in hun maatschappelijke en lokale context, zien te verwerven. Een belangrijke stap is daarom het creëren van een nieuw en open platform voor het verzamelen van die data’, aldus Helbing. ‘Dankzij het Internet of Things kunnen we, als we willen, de hele wereld meten. De grote uitdaging is nu om dit mogelijk te maken voor een breed scala aan maatschappelijke processen en activiteiten.’

Ethische afwegingen

Met de voortschrijdende kracht van het modelleren, begrijpen en sturen van socio-technische systemen worden ook ethische afwegingen belangrijk. ‘Want’, zegt Helbing, ‘als je deze nieuwe systemen niet goed en doordacht ontwikkelt, kan dat schadelijk voor de maatschappij zijn. Dit geldt zeker ook bij nieuwe ICT-systemen, denk alleen al aan de privacy-issues.’

Dit was een van de voornaamste redenen voor Helbing om voor een aanstelling bij de TU Delft te kiezen. ‘De faculteit Techniek, Bestuur en Management van deze universiteit is zeer goed in het nadenken over de ethische kanten van nieuwe technologie en in het rekening houden met deze aspecten bij het ontwerpen van technologie. Voor het programma ‘Engineering Social Sciences for a Responsible Digital Future’ zal Helbing aan de TU Delft 10 promovendi werven die met name op dit gebied actief zullen zijn.

Volgens Helbing is het van essentieel belang dat nieuwe technologie op een verantwoorde manier wordt ontworpen. ‘Als dat lukt, kan iedereen in de maatschappij profiteren van deze nieuwe technologie’.