Kathleen Van Royen (UAntwerpen) experimenteerde met waarschuwingsboodschappen op sociale media. Zo’n boodschap kan jongeren doen beslissen een post uiteindelijk niet te plaatsen.
Sociale media providers zouden meer kunnen doen in de aanpak van sexting. Zo zouden ze jongeren kunnen doen nadenken over de mogelijke gevolgen voor ze iets posten. Onderzoekers aan het Departement Communicatiewetenschappen van UAntwerpen vonden dat jongeren op sociale media doen nadenken vooraleer ze iets posten, helpt om grensoverschrijdend gedrag te verminderen. “Na het zien van zo’n boodschap bedachten jongeren zich en postten ze het bericht uiteindelijk toch niet”, legt Kathleen Van Royen uit.
In voorgaande studies stelden Van Royen en haar collega’s vast dat jongeren en ook experten ervoor pleiten om niet zozeer repressief, maar wel preventief op te treden. Daarom testten ze of socialenetwerksites kunnen voorkomen dat jongeren grensoverschrijdende boodschappen posten, bijvoorbeeld door hen via een pop-upbericht subtiel aan te sporen om twee keer na te denken.
“Bij 321 jongeren rond 15 jaar gingen we na of het tonen van waarschuwingsboodschappen op socialenetwerksites voordat ze iets gemeens willen posten, hen van gedachte doet veranderen. Onder die jongeren die in eerste instantie geneigd waren iets gemeen te posten, was er in totaal 58% van de jongeren die een lagere intentie vertoonden na het zien van het pop-up bericht en 40% besliste het uiteindelijk niet meer te posten.”
Mogelijk irritatie
“Het voordeel van deze boodschapjes is dat ze grensoverschrijdend gedrag, zowel woorden als beelden, trachten te voorkomen door jongeren te doen nadenken over dingen waar ze niet altijd bij stilstaan: welk effect heeft mijn boodschap op de ontvanger, en wie kan deze boodschap allemaal zien? Bovendien respecteren ze de autonomie en vrijheid van meningsuiting van de jongeren omdat die uiteindelijk zelf kunnen beslissen de inhoud al dan niet te posten”, aldus Van Royen.
In een opvolgende studie gingen de communicatiewetenschappers na hoe dit de gebruikerservaring van jongeren beïnvloedt. “We vonden dat op korte termijn de boodschappen als heel positief worden ervaren, maar dat op lange termijn mogelijk irritatie zou kunnen ontstaan. Alternatieven kunnen overwogen worden zoals het sporadisch tonen van de boodschappen, zodat dit onvoorspelbaar wordt en de jongeren minder snel geïrriteerd raken.”
Plagerig communiceren
Grotere socialenetwerksites zullen deze strategie volgens de onderzoekers waarschijnlijk niet meteen toepassen, maar voor kleinere netwerksites die zich enkel richten op heel jonge gebruikers, kan het wel interessant zijn om kinderen van jongs af aan te leren dat op sociale media niet zomaar alles gezegd kan worden.
De Antwerpse onderzoekers stellen dat er nood is aan verder onderzoek om verschillende types van waarschuwingsboodschappen te testen om zo min mogelijk irritatie te veroorzaken en te vermijden dat gebruikers andere sociale netwerksites opzoeken. Bovendien is het belangrijk dat de technologie om grensoverschrijdende inhoud te detecteren geoptimaliseerd wordt om zo te vermijden dat jongeren telkens een pop-upbericht krijgen wanneer ze onder vrienden ‘plagerig’ communiceren.
