Middeleeuws Nederlands en Oudfries nu te beluisteren op gratis app

Hoogleraar en letterkundige Frits van Oostrom (Universiteit Utrecht) ontwikkelde een app die laat horen hoe het Nederlands in de middeleeuwen klonk. De app Vogala is nu gratis beschikbaar voor de iPad.

Hoe klonken onze verre voorouders in de middeleeuwen? Dat is nu geen geheim meer, dankzij een app die is ontwikkeld door Frits van Oostrom. Vogala, de app die veel bekende oude Nederlandse teksten tot leven wekt, is vanaf vandaag voor iPadbezitters gratis te downloaden in de Apple-store.

Ruim dertig geluidsfragmenten
De app bevat ruim dertig fragmenten: van Hebban olla vogala nestas hagunnan via Van den vos Reynaerde, Bijbelteksten, liederen (bijvoorbeeld over de moord op Floris V) tot aan een mystiek visioen van Hadewijch. Ook het prachtige Oudfries en het Limburgs van Hendrik van Veldeke prijken op het menu. De app laat de gebruiker tijdens de voordracht via een ‘karaoke’-presentatie meelezen met de oude tekst plus een parallelle vertaling in modern Nederlands. Vogala zal geregeld verrijkt worden met nieuwe teksten en opnames.

Gastoptredens
Medioneerlandici uit Nederland en Vlaanderen spraken voor de app Middelnederlandse teksten in, en begeleidden ‘gastoptredens’ van Menno Bentveld (presentator Vroege vogels, met fragmenten uit Der naturen bloeme van Jacob van Maerlant), Jean-Marc van Tol (tekenaar van Fokke&Sukke, komische teksten) en Mieke van der Weij (monologen van Sanderijn uit het abel spel van Lanseloet van Denemerken). Hun vertolking maakt van het middeleeuwse Nederlands weer levende taal. Ineens blijkt deze lang niet zo moeilijk te volgen als het op schrift kan lijken. Vrijwel al deze teksten waren destijds als voordrachtstekst bedoeld; ze keren daarmee als het ware terug naar hun oorsprong.

Frits van Oostrom is universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Hij is de autoriteit op het gebied van Middelnederlandse literatuur. Hij ontving vele prijzen en onderscheidingen, waaronder in 1996 de AKO Literatuurprijs voor Maerlants wereld. Zijn recentste boek Wereld in woorden is een literatuurgeschiedenis van de veertiende eeuw, en kwam op alle lijstjes voor als een van de beste boeken van 2013.

De app Vogala  is ontwikkeld door ab-c media i.s.m. Proof of Concept, en is nu beschikbaar voor de iPad. Later volgen wellicht andere formaten en besturingssystemen.