Cum laude voor automatisering van schematisering van landkaarten

Wouter Meulemans is gisteren cum laude gepromoveerd op zijn onderzoek naar de automatisering van het schematiseren van landkaarten. Essentieel daarin is dat de computer zelf kan bepalen of een versimpelde weergave nog genoeg lijkt op het origineel om herkenbaar te zijn. Dit probleem is moeilijk te vatten in voor een computer te hanteren termen. Meulemans slaagde hier desondanks in. Zijn algoritmes zijn zo goed, dat ze breder toepasbaar zijn.

Landkaarten met extra informatie worden vaak vereenvoudigd, omdat te veel detail zou afleiden van de informatie die de kaart moet overbrengen. Denk aan de vereenvoudigde kaart van Nederland die de NS gebruikt om het spoorwegennet te laten zien. Het schematiseren gebeurt vaak nog handmatig, wat erg tijdrovend is. Wouter Meulemans ontwikkelde al vroeg in zijn onderzoek een eenvoudig algoritme om het schematiseren van gebiedsgrenzen te automatiseren. Zijn algoritme kan veel grotere data sets verwerken dan bestaande algoritmes, en levert ook nog uitstekende ogende geschematiseerde kaarten.

De geschematiseerde kaarten die Meulemans de computer liet maken, moesten voldoen aan vier criteria. Ze moeten bestaan uit een beperkt aantal lijnstukken, de lijnstukken mogen maar een paar richtingen hebben (zoals horizontaal of verticaal), ze moeten goed aansluiten bij de begrenzing van het aangrenzende gebied, en het nieuwe plaatje moet lijken op het origineel. Hij ontwikkelde als eerste een goed werkend algoritme dat kan kijken of dat laatste het geval is.

Zijn algoritmes paste hij ook met succes toe op een andere schematiseringstaak: het vereenvoudigd weergeven van gebouwen. Denk onder meer aan het vereenvoudigen, automatisch aaneenschakelen of zelfs verwijderen van gebouwen als dat bij de schaal van de plattegrond past.

De gehele promotiecommissie was zeer onder de indruk van de kwaliteit en diversiteit van Meulemans’ werk, dat naast praktisch bruikbare ook diepgaande theoretische resultaten opleverde. Bijzonder is ook dat Meulemans naast de resultaten die in zijn proefschrift staan, ook onderzoek deed en publiceerde in topsjournals op andere, gerelateerde wetenschapsterreinen. Dat is vrij uitzonderlijk voor een promovendus, aldus de begeleidende hoogleraar, prof.dr. Bettina Speckmann.