Consumer-2-Consumer is de nieuwe uitdaging voor B2C

Collaborative Consumption (CC) is de naam van een nieuwe economie waarin transacties direct tussen consumenten plaatsvinden, ook wel ‘meshing’ genoemd. Peer-to-peer (P2P) of consumer-to-consumer (C2C) transacties en platformen worden steeds populairder en hun aantallen groeien snel. Hoe zit dat?

Eerst een paar cases:

Afgelopen februari haalde Airbnb.com, een startup uit San Francisco de mijlpijl van 1,000,000 boekingen, terwijl ze twee jaar daarvoor nog nauwelijks bestonden. Airbnb ontsluit online en via mobiel een enorm aanbod van enthousiaste particulieren die overnachtingen aanbieden in hun huis, boot of zelfs een heel land.

Tijdens de TechCrunch Startup Rally in mei werd GetAround, de P2P equivalent van corporate carsharing, de grote winnaar vanwege zijn disruptive businessmodel. In plaats van het opbouwen van een eigen fleet, wat onder andere een grote financieringsbehoefte met zich mee brengt, kan door middel van P2P in een fractie van de tijd en de kosten een zeer grote dekking worden bereikt. Hoe? Heel simpel: door het aanbieden van een communityplatform waarbij members onderling auto’s kunnen uitlenen en waarbij automatisch de bedragen worden verrekend.

Succes
Het succes van Airbnb en Getaround staat niet op zichzelf, maar is onderdeel van een veel grotere trend, die ‘Collaborative Consumption’ of ‘Meshing’ wordt genoemd.

Rachel Botsman, schrijver van het boek What’s Mine is Yours is consultant en investeerder in Collaborative Consumption-startups. Haar uitspraak ‘We don’t want the drill, we want the hole’ vat het goed samen. Een boormachine van 99 euro wordt namelijk slechts 23 minuten van zijn leven gebruikt. Waarom deze niet lenen van één van de buren?

Haar laatste inschatting is dat de wereldwijde peer-to-peer economie per jaar 110 miljard dollar groot is. Een goed overzicht is moeilijk te krijgen omdat de transacties direct tussen mensen plaatsvinden, vaak ook nog eens op lokale schaal, waarbij soms wordt afgerekend in zelf uitgegeven lokale valuta.

Nieuwe mindset
Marktplaats.nl heeft in Nederland een pioniersrol vervuld als het gaat om online marktplaatsen. Dit heeft geleid tot een nieuwe mindset. Door vraag en aanbod volledig online te brengen, werden de transactiekosten (de tijd en de inspanning die het kost om aanbieders en afnemers aan elkaar te koppelen) aanzienlijk verkleind en het bereik vergroot. Inmiddels maken niet alleen veel particulieren gebruik van het platform, maar is de inschatting dat 6 procent van de totale MKB-omzet in Nederland via Marktplaats.nl loopt.

Bij P2P-transacties gaat het niet meer louter om fysieke producten, maar ook om diensten en kennis. Voorbeelden zijn TaskRabbit en 99designs. Ook open-source software als Linux en Apache zijn een community-inspanning en Wikipedia is inmiddels zo succesvol dat het alle bestaande encyclopedieën onbedoeld de nek heeft omgedraaid.

Snelle groei
Het aantal gespecialiseerde C2C-services groeit zo hard dat ze een bedreiging beginnen te vormen voor vertrouwde marktplaatsen als Craigslist, de oermoeder van alle classified sites. Hun brede aanpak kan het moeilijk winnen van de tientallen concurrenten die voor elke mogelijke vorm van sharing een optimale user-interface bieden om transactiekosten zo laag mogelijk te houden. En dan gaat het niet alleen om kleine transacties: op JamesList worden maar liefst 79 jachten met een prijs boven de tien miljoen dollar te koop aangeboden.

C2C past in tijdsbeeld
De redenen voor de enorme opmars van Collaborative Consumption zijn divers. Het is niet alleen het kostenaspect, het past ook goed bij de meer minimalistische levensstijl die steeds meer mensen, in reactie op blind consumeren, hanteren. Ook de verschuiving in mediavoorkeur naar sociale media draagt sterk bij. We delen dagelijks onze gedachten, voorkeuren, verbintenissen en foto’s, waarom dan niet onze spullen, kennis, of ‘overcapaciteit’? Het directe sociale aspect van onderlinge transacties is voor veel mensen nog een reden tot delen. Bijvoorbeeld voor de 2,8 miljoen mensen die aan CouchSurfing doen.

Uitdagingen
De groei van het aantal Collaborative Consumption-sites brengt tegelijkertijd een aantal nieuwe uitdagingen met zich mee. Elk platform heeft bijvoorbeeld zijn eigen account- en ratingsysteem, omdat vertrouwen een belangrijke succesvoorwaarde is. Er is nog lang geen alomvattend ecosysteem voor CC-sites en -services, maar essentiële componenten zijn in ontwikkeling. De New Yorkse startup TrustCloud doet bijvoorbeeld een poging om sociale reputaties geschikt voor de cloud te maken, zodat een P2P-site door middel van badges de reputatie van een nieuw lid kan tonen.

Een andere uitdaging zijn betalingen. Er zijn (nog) geen payment service providers die tegen extreem lage kosten betalingen tussen consumenten onderling faciliteren, eventueel met inhouding van een service fee, waarbij verschillende betaalmethoden worden ondersteund. Virtual currencies, zoals Facebook Credits of BitCoins, zouden hiervoor een dominante currency kunnen worden.

Collaborative Consumption voor een betere toekomst
Volgens recente schattingen zal sharing leiden tot een daling in de vraag naar nieuwe consumentenproducten van maar liefst tien procent. Naast het milieueffect, als gevolg van een verminderde productie, zal de consument steeds meer een voorkeur krijgen voor producten die duurzaam zijn, om een tweede leven mogelijk te maken.

Hoe vernieuwend een P2P-economonie ook mag klinken, echt verrassend is het niet. Slechts een paar generaties geleden was dit de grootste economie in zijn soort. De opkomst van massaproductie verdreef het even naar de achtergrond. Maar het zit gewoon in ons DNA.