Gevangen zijn in KPI’s leidt tot organisatieschade

Waarom zijn grote organisaties politiek? Waarom jagen bedrijven kortetermijndoelen na ten koste van hun omgeving? Niet omdat de mensen niet aardig zijn, maar omdat we gevangen zitten in systemen: we hebben organisaties slaaf gemaakt van de KPI’s waarmee we ze optimaliseren. 

De manier waarop we, met name grote organisaties, optimaliseren op basis van KPI’s veroorzaakt omgevingen vol ‘gevangenendilemma’s‘ waar aardige mensen dingen doen die tegen hun waarden ingaan. Het zorgt er ook voor dat mensen dingen níét doen waarvan ze weten dat ze ze wel zóúden moeten doen.

Drie universele beperkingen van data

“We nemen alle beslissingen op basis van data”. Heb je leiders dat ooit horen zeggen? Het klinkt slim totdat je beseft in welke val je terechtkomt: de val van drie universele beperkingen van data:

1. Langetermijnimpact is altijd moeilijker te meten dan kortetermijnimpact.
2. Meten over kanalen heen is altijd moeilijker dan meten binnen een kanaal.
3. Impact voorspellen van iets dat je nooit hebt geprobeerd is altijd moeilijker dan op data gebaseerde optimalisatie van bestaande manieren van werken.

Alle KPI’s zijn gebonden aan deze universele beperkingen. Als je organisaties ermee optimaliseert zonder deze tekortkomingen bewust te ondervangen, worden organisaties als gevangenissen waar mensen tegen muren botsen wanneer ze proberen te investeren in de lange termijn, proberen organisatorische silo’s te doorbreken, of proberen te innoveren (en dus innoveren veel mensen stiekem).

Drie keer organisatieschade

Het is nog erger als je kijkt op organisatieniveau. Je creëert dan organisaties die een aantal schadelijke neigingen hebben die helaas erg veel voor komen:

• Winst op korte termijn, schade op lange termijn
  Omdat je tegen muren loopt als je investeert in de lange termijn hebben organisaties de neiging om kortetermijndoelen na te jagen, terwijl ze langetermijnschade creëren (bijvoorbeeld aandeelhouderswaarde ten koste van de natuur).
• Intern concurreren in plaats van samenwerken
  Omdat doorbreken van silo’s moeilijk is concurreren collega’s en teams intern ten koste van de organisatiecultuur, waardoor organisaties politiek worden, niet inclusief zijn en ook niet effectief.
• De toekomst van je eigen organisatie om zeep helpen
  Onvermogen om te innoveren zorgt ervoor dat organisaties vast blijven zitten in de groef van hun bestaande bedrijfsmodellen. Innovatie lijkt vaak te kannibaliseren op bestaande business. De jacht op kortetermijnsucces vertraagt dan investeringen om innovaties te schalen. Kodak ging zo failliet ondanks dat het de uitvinder was van de digitale camera.

Leiden met data, verstand en hart

De oplossing? Managers en leiders kunnen bovengenoemde valkuilen voor hun teams en organisatie vermijden door te leren leiden met:

• Data binnen de grenzen van de nauwkeurigheid: goede datagedreven besluitvorming begint met bewustzijn over de beperkingen van data.
• Verstand om roadmaps te maken waar data falen: voor langetermijnstrategie en strategie over teams heen.
• Hart om ruimte te creëren voor mensen om de juiste dingen te doen voor duurzaam succes, voor mensen en planeet.

Leiders die leiden met data, verstand en hart creëren organisaties waar medewerkers ’s ochtends in de spiegel kunnen kijken wetende dat ze betekenisvolle impact hebben en daarom werken op basis van intrinsieke motivatie mét collega’s in plaats van in competitie met hen.

Over de auteur: Joris Merks-Benjaminsen is oprichter van Managing Without Power.

Op de hoogte blijven van het laatste nieuws binnen je vakgebied? Volg Emerce dan ook op social media: LinkedIn, Twitter en Facebook.