Pensioenrevolutie voor creatieve en digitale professionals: wie krijgt compensatie en waarom?

De Nederlandse pensioenen staan aan de vooravond van een van de grootste hervormingen in decennia. Het vertrouwde collectieve systeem maakt plaats voor een persoonlijk pensioenvermogen. Voor veel professionals in de creatieve en digitale sector, denk aan: marketeers, designers, developers en contentmakers klinkt dat als meer grip en flexibiliteit.

Maar er is ook een keerzijde: een specifieke groep dreigt nadeel te ondervinden. Daarom is er een compensatieregeling afgesproken.

Van collectief naar persoonlijk: wat verandert er echt?

In het huidige stelsel bouwt iedere deelnemer per ingelegde euro evenveel pensioen op. Op papier eerlijk, maar in de praktijk anders: de premie van jongere deelnemers is meer waard omdat die langer kan renderen. Jarenlang vloeide er daardoor impliciet geld van jong naar oud.

Dat model werkte redelijk in een wereld van vaste carrières bij één werkgever. De creatieve en digitale sector is juist het tegenovergestelde: freelancers, jobhoppen, projectwerk, startups en schaal-ups. Het oude systeem sluit steeds slechter aan op deze realiteit.

In het nieuwe pensioenstelsel krijgt iedere deelnemer een eigen pensioenpot. De premie gaat direct naar je persoonlijke vermogen en wordt belegd op basis van je leeftijd. Jongeren krijgen meer ruimte voor risico en groei, ouderen meer bescherming en stabiliteit.

De ‘overgangsgeneratie’ dreigt klem te komen zitten

Niet iedereen profiteert automatisch van die vernieuwing. Met name deelnemers tussen grofweg 40 en 55 jaar hebben jarenlang meebetaald aan het oude systeem, maar kunnen door de timing van de overgang minder profiteren van de voordelen van het nieuwe model.

Om dat nadeel te verzachten is een compensatieregeling ontwikkeld. Wie zonder deze regeling op achteruit zou gaan, krijgt bij de overgang een extra bedrag in zijn of haar persoonlijke pensioenvermogen gestort.

Belangrijk daarbij:

• Het is geen garantie dat niemand erop achteruitgaat
• De hoogte verschilt per persoon

De uiteindelijke compensatie hangt af van leeftijd, de opgebouwde aanspraken vlak vóór de transitie en de financiële positie van het pensioenfonds. Ook loopbaankeuzes zoals minder werken, onbetaald verlof of eerder stoppen wegen mee.

Wie komt in aanmerking en wie niet?

De regeling is nadrukkelijk bedoeld voor mensen met een middelloonregeling (DB- regeling) die op het moment van overgang in dienst zijn bij een werkgever die is aangesloten bij het fonds dat de compensatie vaststelt. Buiten de boot vallen:

• Gepensioneerden
• Oud-werknemers
• Deelnemers in een DC-regeling

Voor zelfstandigen en professionals die al buiten het traditionele fondsmodel werken, verandert er via deze regeling dus weinig.

Wat betekent dit voor de toekomst van pensioen in de sector?

De kern van het nieuwe stelsel: pensioen wordt persoonlijker en beweegt meer mee met de economie en de markten. Bij goede beleggingsresultaten kunnen uitkeringen sneller stijgen, maar bij tegenwind kunnen ze ook meebewegen naar beneden. Wel zijn er wettelijke buffers ingebouwd om extreme schommelingen te dempen.

Voor de creatieve en digitale sector betekent dit vooral één ding: meer transparantie, een duidelijkere koppeling tussen inleg en resultaat  en een grotere verantwoordelijkheid om zelf zicht te houden op de eigen financiële toekomst.

Over de auteur: Pieter den Boer is pensioenconsultant bij PNO Media