Deel dit artikel
-

Conflict over bestemming thuiskopie-heffingen

Een groot aantal uitvoerend kunstenaars in Nederland wil van de rechter duidelijkheid over vergoedingen voor het thuis kopiëren van speelfilms en tv-programma's. Rond de bestemming van deze gelden is grote onenigheid ontstaan tussen de Stichting de Thuiskopie en de belangrijkste verdeelorganisaties voor acteurs en muzikanten.

Over onbespeelde cd's, cassettes en video's betaalt iedere koper in Nederland een toeslag. Hetzelfde geldt voor een cd of video die bij de bibliotheek wordt geleend. Momenteel wordt er ook onderhandeld over een toeslag op digitale mediadragers zoals de harde schijf van pc's en mp3-spelers. Omdat veel consumenten kopiëren of lenen, moeten acteurs en muzikanten financieel gecompenseerd worden; verplichtingen die voortvloeien uit de Wet op de Naburige Rechten (WNR) die van kracht werd op basis van het Verdrag van Rome.

Alleen al dit jaar incasseerde de Stichting de Thuiskopie over blanco cd's en video's 18 miljoen euro. Dat geld wordt behalve onder de omroepen en de muziek- en filmproducenten verdeeld onder uitvoerend kunstenaars zoals muzikanten en acteurs. Omdat de VS het verdrag van Rome nooit hebben ondertekend en er bovendien onduidelijkheden zijn in de Wet op de Naburige Rechten, is er tussen de Stichting Thuiskopie en de verdeelorganisaties IRDA en Norma een meningsverschil ontstaan over de bestemming van de gelden. Van 1993 tot 1999 heeft Norma, opgericht door de Nederlandse Toonkunstenaarsbond en FNV Kunstenbond, 5,3 miljoen euro voor Amerikaanse rechthebbenden gereserveerd in afwachting van mogelijke claims. Daarbij stelde men zich op het standpunt dat de Amerikaanse rechten niet worden erkend en het geld moet worden uitgekeerd aan Nederlandse en andere Europese kunstenaars.

IRDA (International Rights-Collecting and Distribution Agency), twee jaar geleden opgericht door fluitiste Berdien Stenberg, acteur Huub Stapel en oud Elsevier Reed-topman Pierre Vinken, heeft steeds aangedrongen op compensatie voor Amerikaanse rechthebbenden. IRDA heeft een verdeelcontract met het Screen Actors Guild , de belangrijkste vakbond voor acteurs in de Verenigde Staten. De ongezouten kritiek van IRDA op het beleid van Norma heeft tot hooglopende conflicten tussen de Stichting de Thuiskopie, IRDA en Norma geleid, waarbij in 2000 door Thuiskopie al eens beslag is gelegd op alle tegoeden van Norma.

Eerder dit jaar kwam Norma met Stichting de Thuiskopie overeen dat men de 5,3 miljoen euro voor Amerikaanse rechthebbenden zou terugboeken, zodat Stichting de Thuiskopie het geld zelf zou kunnen verdelen. Aanvankelijk had Thuiskopie het Screen Actors Guild (SAG) willen voorstellen om de rechten die betrekking hebben op het verleden in een keer af te kopen voor 2,4 miljoen euro, op voorwaarde dat er geen verdere claims zouden volgen. Om duidelijkheid te krijgen over de rechtspositie van de Amerikanen in de toekomst, wilde men aan de rechter een 'verklaring voor recht' vragen. Daartoe zijn zowel IRDA als Norma gedagvaard. IRDA heeft haar conclusie van antwoord in november bij de rechtbank gedeponeerd, en Norma wil dit in januari doen.

Het bestuur van Stichting de Thuiskopie heeft inmiddels besloten om af te zien van deze procedure. Men wil het Actors Guild drie miljoen euro betalen, waarbij over toekomstige jaren zal worden onderhandeld. "Een rechtszaak die jaren kan duren is niet in het belang van rechthebbenden", stelt directeur Andre Beemsterboer van Stichting de Thuiskopie. Norma en IRDA zijn om uiteenlopende redenen fel gekant tegen deze beslissing en willen dat de zaak alsnog voor de rechter komt. Waarnemend directeur Wisso Wissing van Norma zegt dat de overeenkomst met het Actors Guild "aan alle kanten rammelt" en vreest dat niet alle rechten worden afgedekt. Hij vermoedt dat het besluit vooral is ingegeven door de belangen van de overige verdeelorganisaties binnen Stichting de Thuiskopie, zoals video- en muziekproducenten. Norma wil dan ook dat het besluit van Stichting de Thuiskopie wordt teruggedraaid. Het bestuur van de Stichting praat daar vandaag over.

Berdien Stenberg van IRDA gaat er van uit dat de rechtszaak doorgaat. "Het kan niet zo zijn dat de consument jarenlang een toeslag betaalt en het geld niet bij alle rechthebbenden terechtkomt", zegt ze. "Bovendien kan een organisatie als Thuiskopie, die onder toezicht staat van het Ministerie van Justitie, het zich niet permitteren om beleid te voeren waarbij onduidelijkheden in de Wet Naburige Rechten willens en wetens worden omzeild."

Deel dit bericht

21 Reacties

Paul van Keep

Wat een ellende is die hele Thuiskopie heffing. Wij als bedrijf betalen verplicht die heffing als wij CD-Rs laten fabriceren om onze eigen producten daarop te kunnen distribueren. En met ons moeten honderden bedrijven dat doen. Niet alleen hebben wij als softwarebedrijven vervolgens geen enkel recht op ook maar een cent uit die pot, nu zou het geld ook nog eens naar de VS gaan. Dat terwijl Nederlandse artiesten geen cent krijgen uit een vergelijbaar fonds uit de VS en bovendien de in Nederland gevestigde platenmaatschappijen (veelal Amerikaans) al flink wat geld uit die pot krijgen. De rest gaat dan naar Davisoft en Microsoft omdat dat 'spelletjessoftware' fabrikanten zijn. Wat een prachtige regeling is het toch dat ik voor elke backup op CD of uitlevering van software wat geld aan Microsoft betaal.

Ferdinand

Bij ons op het bedrijf gebruiken we CDR als backup en als distributie-medium. We hebben al zo'n duizenden euro's aan heffing betaald terwijl er alleen maar computer-data op staat. Het vreemde is dat de stichting thuiskopie de gelden gebruikt voor aankomende artiesten en publieke kunst zoals het Joods Chantiekoor. Maar dat de meest benadeelden (waarschijnlijk de populairste artiesten en populairste softwareproducenten) geen geld krijgen. Met kopieerheffing heeft dit dus niets te maken. Het is gewoon een soort verkapte belasting. Zodat een stichting subsidies kan uitdelen aan relaties van de bestuursleden. Het is zelfs zo erg dat één bestuurslid penningmeester is bij de ontvangende stichting.

Ralph

Het vreemde aan deze regeling vind ik dat het ter compensatie van het kopieeren is. Met name voor al die gevallen waarin kopieeren illegaal is. Erg vreemd toch dat jan en alleman betaald voor het feit dat er veel mensen illegaal kopieeren. Als je er dan voor betaald waarom is het dan nog illegaal???Hele vreemde regeling die volgens mij ook nog geen eens rechtvaardig is voor de artiesten.

jesse braun

stichting thuiskopie? ik heb het nooit begrepen, ik ben grafisch ontwerper van beroephet werk wat ik maak, heb ik zelf gemaakt, en daar moet ik dan rechten over betalen? mijn eigen werk!!! (volgens mij klopt dat niet)en dan heb ik het nog niet over bijna iedereen die gewoon zijn vacantiefototjes op een cd bewaard, om leuk thuis op de tv te kunnen bekijkenhet ergste is nog dat er gewoon vanuit wordt gegaan dat iedereen die cds gebruiktmisbruik maakt, dus iedereen is crimineel! ik ben benieuwd waar dit eindigt, maar ik vrees het ergste, we zijn zo ver afgedwaald van de realiteit, dat een stichting thuis poepen echt geen science fiction meer is 🙁

Joost Hachmang

Toevallig stond hierover een artikel in naar ik meen de PCM. Het allerkromste aan deze regeling is dat het peil van de heffingen bepaald wordt door stichting de thuiskopie en een ander orgaan dat de producenten vertegenwoordigd. De wisselwerking zou moeten zijn dat de producenten een zo laag mogelijk peil willen en de stichting een zo hoog mogelijk. Nou is het structurele probleem dat de producenten die in dit orgaan zitten een korting krijgen van 20% op de heffing. M.a.w. zij kunnen hun producten wat goedkoper op de markt zetten dan de concurrenten die niet in dit orgaan zitten. Doordat de korting een percentage is is het ook voor de producenten voordelig om een zo hoog mogelijke premie te hebben. Hoe hoger de premie hoe hoger de korting ten opzichte van de concurrent nl. Hier is dus structureel iets mis. En de consument maar betalen. Mijn vader heeft al de video8 films van vroeger op DVD gezet. Jamai bedankt hem voor zijn financiele bijdrage.

gooz

Een beetje vreemde zaak. Illegaal kopieren mag niet, maar als consument moet je er wel voor betalen in de vorm van een heffing op een CD-R. Volgens mijn beleving is iets waar je voor betaalt niet illegaal. Door de heffing is het uitwisselen van muziek en andere door auteursrecht beschermde zaken volledig legaal. Je betaalt er immers voor? Grappig dat André Beemsterboer ook directeur is van de stichting ReproRecht. Wellicht is hij een stroman van het ministerie van economische zaken om vage stichtingen te leiden? Wat een waanzin om alle informatiedragers te voorzien van een heffing zonder naar het daadwerkelijke gebruik van deze dragers te kijken. Je zou het een beetje kunnen vergelijken met een heffing op diepvriestassen van de supermarkt. Deze worden door boeven gebruikt om antiwukeldiefstalsystemen voor de gek te houden omdat zij de radiostraling tegen houden voor de antidiefstal labels. Morgen in de krant: De stichting WinkelDiefstal.nl gaat 50 eurocent heffen op diepvriestassen en gaat de opbrengsten verdelen onder de Nederlandse supermarkten.

Pieter Hulshoff

Gooz, Een algemeen misverstand is dat de heffing bedoeld is als compensatie voor illegaal kopieeren. Dit is incorrect en zou inderdaad zoals je stelt niet echt acceptabel zijn. De heffing is bedoeld als compensatie voor legaal kopieeren. Omdat het niet mogelijk is om te kijken of mensen het origineel bezitten waarvan ze een thuiskopie hebben is de heffing in het leven geroepen. Derhalve is het ook legaal om een kopie te maken voor eigen gebruik van audio en video, ook als je het origineel niet bezit. Voor software geldt deze regel niet (men moet daar wel het origineel bezitten) en derhalve krijgt de softwareindustrie ook geen geld uit de heffingenpot.

Later Meer

Pieter, Als dit inderdaad zo is, is het dan niet illegaal om het maken van een thuiskopie te verhinderen? CD's krijgen kopieeerbeveiliging en DVD zijn altijd al beveiligd, dat strookt dan toch niet met het recht dat ik heb en waarvoor ik betaal om kopieen te kunnen maken. Afgezien daarvan is het een botte regeling. Iedereen betaald op basis van de lege media die hij/zij koopt terwijl de toepassing van die lege media per individu erg kan verschillen.

gooz

Pieter: In je reactie zeg je "De heffing is bedoeld als compensatie voor legaal kopieeren". Indien iets legaal is, waarom dient het dan financieel gecompenseerd te worden? Als de heffing in het leven is geroepen omdat het "niet te controleren is of mensen het origineel bezitten" waarvan ze een thuiskopie hebben, dan zijn alle kopiën van audio en video dragers toch legaal? Ook als deze van een CD van de buurman zijn of, sterker, als de nummers van de CD van de buurman via Kazaa of andere P2P software wordt gedownload en op een CD met heffing wordt gebrand? Dit zijn immers thuiskopiën waarvan men het origineel niet heeft. Wat is de casus van stichting Brain en de RIAA dan? Onder de voorwaarden die je noemt hebben zij immers geen casus. Lijkt me sterk, maar het zou wel grappig zijn indien het waar is….. Ik ben benieuwd naar je reactie.

Pieter Hulshoff

Later, Het is niet illegaal, maar tijdens besprekingen over de toekomst van het auteursrecht op het Ministerie van Justitie (vorig jaar november) is wel gesteld dat de heffingen op termijn zullen verdwijnen als de thuiskopie door DRM onmogelijk wordt gemaakt. Men is er nog niet uit waar het auteursrecht precies naar toe zal gaan. Op dit moment is het nog legaal om DRM te omzeilen om je thuiskopie te maken. Binnenkort waarschijnlijk niet meer.

Koos Koets

Pieter Schreef: Op dit moment is het nog legaal om DRM te omzeilen om je thuiskopie te maken. Binnenkort waarschijnlijk niet meer. LOL,wat wouden ze doen? Mij dwingen DRM technologie te gebruiken? Zoja, hoe wou je dit doen? De gestapo langs sturen om mijn hard/software te controlleren?

Pieter Hulshoff

Koos, Ik begrijp dat je mijn woorden misschien niet helemaal serieus wilt nemen, maar misschien moet je je eens verdiepen in de DMCA en de gevolgen hiervan in de USA. Google dan eens naar EUCD en huiver over wat binnenkort over ons wordt uitgestort.

Koos Koets

Pieter, ik neem je zeer serieus, ik wil alleen maar aangeven dat ik en velen met mij, geen wetten accepteren die niet redelijk zijn. Al afgezien van het feit dat Technologische snufjes slechts een tijdelijke barriere zijn, lijkt het me zowiezo onmogelijk om oude software te verbannen. Daarnaast, verbiedt men technologie in Land A, dan download je het toch gewoon in Land B?

Pieter Hulshoff

Koos, Ik raad je aan toch even de nieuwe wetten door te lezen voor je oordeelt. Deze wet gaat zeer ver in het verbieden van technologie en wordt door rechthebbenden ook zeer actief gebruikt (tot nu toe alleen in de VS en Australie). Ik denk dat het voor de rechter niet veel uitmaakt of je een wet nu wel of niet accepteerd. Bovendien: als je hem niet wilt accepteren, is het dan niet belangrijk je stem te laten horen nu de wet nog geen voldongen feit is?

Nick van Eldijk

Site Stichting Thuiskopie:"Iedereen mag, voor strikt persoonlijk gebruik, een kopie maken van bijvoorbeeld een cd, een videoband of een televisieprogramma.""U mag best voor uzelf een kopie maken van die mooie cd die u van de buren heeft geleend." Het blad "Computer Totaal"van maart 2004: "Het kopieren van auteursrechtelijk materiaal is in principeverboden. Gelukkig maakt de Nederlandse wet een uizondering voor het maken van een thuiskopievoor strikt persoonlijk gebruik". "U betaalt daarvoor wel een heffing…" Als ik dit lees als softwareontwikkelaar/producent dan vraag ik mij af welk recht ik en mijn collega's noghebben. Het sleutelwoord voor Computer Totaal is "thuiskopie". Alsof het auteursrecht bij de voordeurstopt. Softwareontwikkelaars/producenten moeten zelf heffing betalen over de CD-R's waarmee zij hun eigen producten distribueren, maar komen niet in aanmerking voor een vergoeding uit de thuiskopie-pot.Waarom niet ? Wordt ons werk niet gekopieerd ? Reken maar van wel!Als het inderdaad zo is dat een thuiskopie enkel voor muziek, film e.d. geldt, waarom wordt dat dan nietveel duidelijker gemaakt ? 

Hans

@Nick: ik kan niet met 100% zekerheid voor Nederland spreken, maar in België bestaat er een aparte regeling voor software. Aangezien de Belgische Softwarewet een omzetting is van een Europese Richtlijn zou Nederland in een identieke situatie moeten zitten. De Softwarerichtlijn kent geen 'algemene' uitzondering voor het maken van een thuiskopie, maar wel voor het maken van een reservekopie. Aangezien men enkel een reservekopie mag maken wanneer men een origineel exemplaar van de software gekocht heeft, hoef je je over de thuiskopie geen zorgen te maken.

Pieter Hulshoff

@Nick & Hans, De Nederlandse situatie is gelijk aan de Belgische: waar voor audio/video het bezit van het origineel niet nodig is voor de thuiskopie is dit voor software wel het geval. Naar ik mij herinner was de redenatie als volgt: Iemand heeft het recht een kopie te maken van iets wat hij gekocht heeft. Omdat het voor audio/video oncontroleerbaar is of iemand het origineel bezit laten we die eis vallen in ruil voor een heffing op lege dragers. Omdat in software een kopieerbeveiliging kan worden ingebouwd stellen we software niet zo'n regel, maar maken we het wel illegaal om zo'n kopieerbeveiliging te omzeilen. De laatste jaren zijn kopieerbeveiligingen ook voor audio/video beschikbaar, zodat hier in de nieuwe wet ook gekozen is voor het illegaal maken van het omzeilen van deze beschermingen. Er is in de Kamer al gesteld dat dit soort audio/video dan ook niet in aanmerking zou moeten komen voor compensatie uit de heffingenpot.

Nick van Eldijk

Pieter,Mij stoort de onduidelijkheid in sommige publicaties en op de site vanStichting Thuiskopie. Ik vind dat veel duidelijker moet zijn waarvan je wel enwaarvan je niet een (thuis)kopie mag maken. Of beter: wanneer wel enwanneer niet.Waar zou bijvoorbeeld een cursus op CD-Rom of DVD onder vallen ?Dat verhaal over beveiliging maakt het eigenlijk nog erger. De beveiliging dievandaag bescherming biedt blijkt morgen gekraakt.

Pieter Hulshoff

Nick, Ik denk dat destijds ook nooit verwacht werd dat de normale gebruiker zo direct met auteursrecht zou worden geconfronteerd. Het is een vrij complexe wet om de diverse belanghebbende groeperingen ter wille te zijn, maar het is wel een zaak van juristen. Als de cursus waarover je spreekt een audio/video aangelegenheid zou je een kopie voor eigen gebruik mogen maken. Ook als die cursus op cd/dvd staat. Als het software betreft mag het dus alleen als je eigenaar bent van het origineel. Wat betreft de beveiliging: het is overduidelijk dat beveiligingen alleen de gewone gebruikers in de weg staat en hen vaak het leven zuur maakt. Een beetje kraker lacht om deze beveiligingen. Ik denk daarom ook dat ze meer gericht zijn om de klant in een bepaald keurslijf te dwingen (betalen voor ieder gebruik/nieuwe kopen als de drager kapot is/geen thuiskopie meer mogelijk) dan dat het echt bijdraagt aan vermindering op inbreuk op het auteursrecht.

Nick van Eldijk

Peter, >Als de cursus waarover je spreekt een audio/video aangelegenheid zou je een kopie voor eigen gebruik >mogen maken. Ook als die cursus op cd/dvd staat. Als het software betreft mag het dus alleen als je >eigenaar bent van het origineel. Uit je antwoord spreekt ook al wat twijfel. Wat is het eigenlijk? Stel een "interactieve" cursus waarbijde gebruiker vragen kan beantwoorden en waarna tenslotte een beoordeling wordt gegeven. Dat gaat verder dan een presentatie. Er is dan al gauw sprake van een programma, dus software.Maar waar ligt precies de grens? Stichting Thuiskopie (en anderen) doet geen enkele poging dit duidelijkte maken.Zij stelt: "U mag best voor uzelf een kopie maken van die mooie cd die u van de buren heeft geleend." Maar waar het om gaat is wat er op die CD staat. Als dat software is die door mij is gemaakt dan vindik dat helemaal niet goed. Blijkbaar heb ik niets meer te vertellen over mijn product want StichtingThuiskopie zegt dat het mag. Of lees jij hier iets anders dan ik?

Pieter Hulshoff

Nick, Even voorop: ik ben geen jurist, dus ik begin me hier op een hellend vlak te begeven. 🙂 Volgens mij zit het zo:Interactie op zich is geen software, maar als er bij je cursus software komt kijken dan mag van dat deel geen thuiskopie worden gemaakt tenzij men het origineel bezit. Van het audio/video gedeelte mag dit wel. In principe zijn uw rechten als rechthebbende bepaald door de wet; niet door Stichting Thuiskopie. Als van uw werk volgens de wet een thuiskopie mag worden gemaakt zonder dat men het origineel hoeft te bezitten (audio/video), dan heeft u recht op een vergoeding uit de heffingenpot. Hoe dit precies verdeelt wordt weet ik ook niet, maar daar kan de Stichting Thuiskopie u ongetwijfeld meer over vertellen. De grens tussen software, audio en video wordt inderdaad steeds vager. Ik denk daarom dat het hele thuiskopievergoedingssysteeem nog wel eens uitgebreid onder de loep gaat worden genomen.

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond