Deel die online rijkdom!

Of we nu midden in een goudkoorts zitten of niet, het mag iedereen met enig benul van zakendoen duidelijk zijn dat we de grootste economische waardecreatie en vernietiging van de afgelopen vijftig jaar meemaken. Vergeten is het pessisme van de jaren tachtig over verzadigde economieën (want hoeveel videorecorders heeft een consument nou nodig!). Iedereen kan zo een paar online businessconcepten bedenken die geheel nieuwe diensten aan de economie toevoegen, meestal geïnspireerd door: "Zou het niet makkelijker/efficiënter/ spannender/sneller/leuker/goedkoper/eerlijker/internationaler/logischer/mooier zijn als we online zouden kunnen verkopen/pushen/slijten/veilen/ontwikkelen/verbeteren/bemiddelen/vervangen?" De online revolutie begint dan nu ook echt 1 voor 1 de poten onder allerlei saaie business- en marketingdogma's weg te zagen, en voedt de creatie van nieuwe ondernemingen in een, zeker voor Europa, ongekend tempo.

En wie gaan al die nieuwe bedrijven oprichten of bevolken? Vooral Generatie X of Y die begrijpt dat een dergelijk fenomeen niet snel nog een keer voorbij komt. Maar ook de top van de babyboomers, die wel z'n sporen in de zakenwereld heeft verdiend, de riante pensioenen en aandelenportefeuilles heeft veiliggesteld en die zich nog 1 keer in wat spannends wil storten. Met andere woorden, huidige top executives en jonge, veelbelovende managament trainees, advocaten en consultants gaan spoedig de oude wereld voor de nieuwe verruilen. (Een rondje e-mail en telefoon leverde me recentelijk al meer dan vijftien vrienden, kennissen en zakenrelaties op die binnenkort van plan zijn de dotcom-wereld in te trekken, en allen worden ze binnen hun huidige werkomgeving gezien als waardevol en veelbelovend.)

Een dergelijke ontwikkeling zou de gevestigde orde behoorlijk zenuwachtig moeten maken. Zeker als je ziet dat de dynamiek binnen de dotcom-wereld zelf nog veel hoger ligt: zo is van de 2300 werknemers van Netcape meer dan de helft vertrokken sinds de fusie met AOL een jaar geleden. Of zoals een venture capitalist het onlangs in de Washington Post samenvatte: "People are day-trading their careers, they're giving up what they have to grab hold of the hottest, newest, most intellectually challenging thing they could imagine. If you work at General Motors, that means going to America Online; if you work at America Online, that means a start-up."

Hoe houd je je als gevestigde onderneming dan staande temidden van een dergelijke brain drain? Hoe kun je tegemoet komen aan de combinatie van avontuur, innovatie en de belofte van snelle waardecreatie die je eigen topwerknemers blijkbaar niet in je eigen bedrijf kunnen vinden? Creëer je eigen waarde! Ieder gerespecteerd bedrijf heeft nu toch wel een Internet of ecommerce-business-unit: dit zijn de assets die je kunt afsplitsen, naar de beurs brengen en wat al niet meer! Daar kunnen onrustige topwerknemers aan de slag, zonder de soms verstikkende regels en gewoontes van het hoofdkantoor, en daar kunnen ook de aandelen- en optiepakketten gecreëerd worden die concurrend zijn met die van start-ups. Toyota gaat haar ecommerce-unit, Gazoo.com, naar de beurs brengen in plaats van de unit volledig te integreren met de bestaande business, wat tot een veel lagere valuatie zou leiden (Gazoo.com zou dan immers worden afgerekend op de veel lagere groeivooruitzichten van traditionele Toyota-onderdelen als autofabricage). De nieuwe aandelen zijn voor de Gazoo-werknemers.

PriceWaterHouseCoopers richt een in-house incubator op waar rusteloze PWC-ers hun eigen business kunnen opzetten, met hulp van een 500 miljoen dollar-fonds voor starters. En andere grote consultancy-bedrijven overwegen om 'aandelen' te creëeren ook al zijn ze niet beursgenoteerd: het zal er op neerkomen dat partners een groter deel van hun deel van de winst zullen moeten gaan afstaan.

De volgende stap zou dan kunnen zijn dat de aandelen en opties van de Internet-units en spin-offs van grote ondernemingen tevens worden verdeeld onder het personeel van de traditionele bedrijfsonderdelen: hebben die ook weer minder het gevoel dat ze de boot missen. Uiteraard zijn er genoeg andere innovatieve mogelijkheden om personeel vast te houden, maar voor nu: share the online wealth!

Reinier Evers (reinierevers@hotmail.com)

Reinier Evers werkte als Group Director Strategy bij Agency.com in New York en richt nu een portal voor urban convenience diensten op in London