‘Digitalisering van de Nederlandse overheid gaat niet snel genoeg ‘

De digitalisering van de Nederlandse overheid gaat niet snel genoeg en verloopt ook niet doelmatig, ondanks programma’s als Digitaal 2017 en de Digitale Agenda 2020. Er is onvoldoende samenhang, regie en centrale ondersteuning om de doelstellingen te realiseren. Dat blijkt uit onderzoek van I&O Research in opdracht van Binnenlands Bestuur.

In het regeerakkoord Rutte-II was opgenomen dat burgers en ondernemers uiterlijk in 2017 de zaken die ze met de overheid doen, zoals het aanvragen van een vergunning, digitaal konden afhandelen. Drie op de tien ondervraagden schatten dat dat ergens tussen 2020 en 2025 pas het geval zal zijn, 29 procent denkt zelfs in 2025 of later.

Als belangrijkste belemmeringen worden ervaren (pdf) de wetgeving (45 procent) en langlopende contracten met ICT-aanbieders (43 procent).

Het onderzoek haalt onder meer als citaat aan: ‘Onvoldoende faciliteiten zijn aangeboden om aan de belofte te voldoen. Faciliteiten in de zin van ondersteuning en financiële middelen. Ook soms te vrijblijvend en te weinig directief. Verder worden noodzakelijke en wenselijke aanpassingen in wetgeving, iets waar de rijksoverheid wel invloed op heeft, onvoldoende aangepakt.’

Voor het onderzoek werden ambtenaren werkzaam bij gemeenten, Rijk, provincies, waterschappen en uitvoeringsorganisaties geraadpleegd.

Vier op de tien gemeenteambtenaren zijn tamelijk tot zeer tevreden over de resultaten van de digitalisering tot nu toe. Een op vijf is hierover ontevreden. Een derde van de ambtenaren neemt een middenpositie in.

Zeven op de tien gemeenteambtenaren vinden dat de ambtelijke top voldoende prioriteit geeft aan digitalisering. Een kwart vindt dat dit niet het geval is.

Over het beschikbare budget voor digitalisering zijn ambtenaren ook verdeeld: 37 procent vindt dat de gemeente voldoende budget hiervoor hanteert, 42 procent beschouwt het budget als onvoldoende.

Iets meer dan de helft vindt dat collega-ambtenaren digitaal voldoende vaardig zijn om hun taken uit te oefenen, 39 procent vindt de vaardigheden van collega’s zelfs onvoldoende. Ambtenaren die actief zijn op het gebied van ICT zijn minder positief over het kennis- en vaardighedenniveau dan collega’s in andere domeinen.

Van de overheidsprogramma’s ter bevordering van de digitalisering van de overheid wordt de Digitale Agenda 2020, van VNG Realisatie, als het meest effectief gezien. Daarna wordt het programma Digitaal 2017 genoemd.