Mobiel Internet: de WAP-hype voorbij

De mening van de schrijvers lijkt kortzichtig. Belangrijker, die mening is niet gebaseerd op kennis van zaken, het artikel staat vol feitelijke onjuistheden. Zelfs samen weten de twee mannen van toeten noch blazen?Kon de redactie nu echt geen deskundige vinden?

Ik moet zeggen dat simpele Jan het cru verwoord maar het wel bij het rechte eind heeft. Om concreet te zijn:1. Het artikel vergelijkt WAP met het vaste internet. Helaas is dat appels met peren vergelijken en getuigt dus van een gebrekkige visie. WAP is namelijk niet het toverwoord, maar mobiliteit. Hierbij kunnen we het allemaal eens zijn dat de maatschappij in toenemende mate mobiel wordt. Daarmee stijgt ook de mobiele informatiebehoefte, welke via WAP in te vullen is. WAP is dus een middel dat morgen weer opgevolgd kan zijn (in 2003 door MeXe). Waar het om gaat is dat informatie mobiel toegankelijk wordt en dat men op die manier invulling kan geven aan tijdsgebonden en plaatsgebonden informatie behoeften. Het is dus onzin, dat WAP niet is ontstaan uit de behoefte van de markt, zoals het artikel aangeeft. 2. Het statement dat het duur is is ook niet conform de waarheid. Uiteraard betaal je tikken, maar dat betaal je in een vaste omgeving ook. De telefoons zijn inmiddels voor Hfl 400,- verkrijgbaar en daarbij is het zo dat binnen enkele weken andere leveranciers ook met WAP-telefoons komen hetgeen ongetwijfeld een neerwaartse druk op de prijzen zal hebben. De discussie wordt overigens volledig irrelevant zodra je je beseft dat je mobiel allerlei informatie kun raadplegen waar ik behoefte aan heb op dat moment. Bijvoorbeeld: mijn agenda ziet dat ik een afspraak in Amsterdam heb en checkt automatisch de files voor me. Zodra er een file staat krijg ik een alternatieve route. Tikkenkosten? So what?Vandaag nog geen realiteit, maar er wordt vandaag al wel aan gebouwd. 3. De links zijn nou net van de sites die je niks bieden. Er zijn talrijke site die veel meer bieden: wappen.nl; wapped.nl; waplinks.nl; etc etc Jammer! 4. Is WAP een hype? Is internet een hype? Is mobiele telefonie een hype? Anyway, jammer van de toon van het artikel over zo'n belangrijke ontwikkeling die nog maar net begonnen is. Natuurlijk zitten we nu in de DOS 1.0-fase, maar reken maar dat mobiele informatie diensten een vlucht zullen nemen. Met of zonder WAP. GrArnold

Inderdaad belooft de kop van het artikel meer, dan dat er uiteindelijk in het artikel uiteen wordt gezet. Vanuit het niets wordt er een soort sterkte zwakte analyse gegeven over WAP die nogal visionairistisch wordt gebracht. (oftewel zonder veel argumentatie). In die zin ben ik het eens met simpele of malle jan. Gelukkig zijn er evenwel consultants die zich wagen aan een dergelijke vorm van voorspellend schrijven over dit nog zo jonge en onontgonnen WAP gebied.

Ik heb het idee dat het artikel door verschillende mensen hieronder niet helemaal goed (uit)gelezen is. Hoewel er zeker aanmerkingen te maken zijn op de door de auteurs aangevoerde argumenten (Arnold Bogaards heeft in dat opzicht een aantal terechte opmerkingen) is de uiteindelijke conclusie van de auteurs –namelijk dat hoewel WAP een hype is, mobiel internet het zeker gaat worden– naar mijn mening (en ik lees uit Arnold Bogaards' verhaal hetzelfde) juist. Met andere woorden, WAP is een voorbijgaand verschijnsel (en niet pas in 2003, maar zodra er meer bandbreedte is en de PDA meer 'browsable' wordt). Mobiel internet gaat het wel helemaal maken en heeft daar volgens mij geen 'product georienteerd' protocol (WAP) voor nodig.

Een hele leuke discussie. Op de 1e plaats wil ik zeggen dat ik me aansluit bij de argumentatie van de schrijvers. Ik vind de toon absoluut niet negatief, ik zou het eerder realistisch noemen. WAP is wel degelijk vanuit de techniek ontwikkeld en de klant heeft absoluut nooit centraal gestaan. Als dat wel zo was dan hadden de fabrikanten van de toestellen tegelijkertijd goede services ontwikkeld waarmee je direct een behoefte kweekt. Nu zijn we afhankelijk van 3e voor de services. En dan wordt het er niet makkelijker op gemaakt want iedere fabrikant heeft zijn eigen WAP dialect waardoor je meerdere WAP talen krijgt. Dat betekent concreet dat bv een site als Yahoo zijn content moet omzetten in 20 verschillende xml versies. Wat de heren in het artikel ook zeer goed formuleren is dat WAP een manier is om op internet te komen. Waarom kijken we inderdaad niet naar de PDA interface en maken gewoon gebruik van tcp/ip? Arnold kun je mij uitleggen waar ik die dienst kan vinden over je agenda en de file? Heb je enig idee wat daar allemaal bij komt kijken om zo iets goed te laten functioneren? Dit soort toepassingen hebben zeker de toekomst. Om een lang verhaal kort te maken. We hebben nog een lange weg te gaan voordat we ook maar in de buurt komen van de huidige manier van internetten. We zitten inderdaad in de dos 1.0 fase, maar laten we toch wat meer samen werken en niet het wiel iedere keer weer proberen uit te vinden. Deze opmerking is dan met namen bedoeld voor de fabrikanten van hardware. ps jan kun je mij die feitelijke onwaarheden vertellen ik heb er geen kunnen ontdekken. Frank Schuyer Mijn complimenten voor de consultants want ze hebben de hype een spiegel voor gehouden en de technologie is nog lang niet zover als dat men nu eigenlijk doet voorkomen. De consument wordt gek gemaakt. Laten we de marketing inspanningen gebruiken voor verdere ontwikkelingen tot het simpel weg een stuk beter werkt. Al met al ben ik zeer positief over dit soort ontwikkelingen.

Axel Wiertz vraagt of ik wat specifieker wil zijn.Inmiddels hebben verscheidene mensen stevige kritiek gehad op de twee auteurs.Sommigen gaan in op de vraag of WAP een hype is. Dat is een inhoudelijke discussie die wat de twee heren gepresenteerd hebben niet waard is. Mijn constatering is dat ze zichzelf presenteren als deskundigen met een visie, terwijl ze laten blijken nog niet eens de beginselen te kennen – moeten we het dan nog over visie hebben? Laat ons gewoon vaststellen dat ze niet deskundig zijn. Mijn bezwaar is dat zo'n slordig en slecht onderbouwd verhaal geplubiceerd is. Hoe kan dat? Is er niemand op de redactie die over de inhoudelijke kwaliteit waakt? Omdat er naar gevraagd wordt, geef ik een voorbeeld.Al in de allereerste zin word regelrechte onzin verkocht: "Om te beginnen stellen we dat vast dat WAP een onderdeel is van Mobiel Internet, en niet andersom". Bzztt, thank you for playing… WAP is geen Internet, ook geen mobiel Internet. WAP is een collectie protocols, een zgn protocol suite.Die protocols zijn niet bedoeld voor een mobile versie van de Internet, maar voor een mobiele variant van het World Wide Web – en het World Wide Web is slechts een *deel van* alles wat er op het Internet beschikbaar is.Op dit moment zijn WML en HTML nog zo verschillend van elkaar, dat er verschillende browsers voor nodig zijn, en we het best kunnen zeggen dat het WML en HTML web *naast elkaar* bestaan. Tuurlijk zijn er inmiddels wat conversie mogelijkheden, maar dat het één een deel van het ander? Kom nou toch… Simpele Jan   

Het belangrijkste argument voor WAP is dat zelfs simpele Jan een Wap-applicatie op het net kan zetten. Iedereen kan "wappen" en dat maakt WAP een geboren ster. Verder zeggen jullie dat de ontwikkeling teveel vanuit de techniek is gedreven, maar dat is een drogredenering. De toepassingen moeten marktgericht zijn, de techniek adequaat. niet andersom. mvgrshane 

Alhoewel ook ik een aantal stevige kritiekpunten heb op de inhoud van het artikel, denk ik dat de auteurs een moedige poging hebben gedaan om een discussie over dit veelbesproken onderwerp aan te zwengelen. Jammer alleen dat de discussie zoveel nadruk legt op technische en definitie kwesties. Veel belangrijker vind ik een discussie over hoe mobiel internet van een hype naar succesvol nieuw medium ontwikkeld kan worden. De opmerking "Het aantal huidige en voorstelbare toepassingen is minimaal" getuigt van een zeer beperkte inschatting van de creativiteit van content- en applicatie ontwikkelaars. Een veel belangrijkere beperking voor de ontwikkeling van mobiel internet is volgens mij de opstelling mobiele netwerk operators (bijvoorbeeld KPN). Anders dan op het vaste internet, zijn deze infrastructuur beheerders ook de 'sleutelbewaarders' tot de toegang. Zij willen (net als de vast-internet ISP's) de controle houden over het 'portal' om de inkomsten uit transacties en eventueel advertenties naar zich toe te kunnen trekken. Gezien hun huidige sterke klantrelatie en hun controle over netwerk-specifieke elementen (m.n. identificatie, service-personalisatie en locatie-informatie) hebben zij hiervoor een zeer sterke uitgangspositie. Het nadeel van een te sterke claim op de 'mobile portal' is echter dat netwerk operators hiermee de vrije ontwikkeling van applicaties afremmen. Met name de houding van KPN Mobile, die vrije toegang vanuit M-Info naar onafhankelijke WAP-sites afschermt en de posities in haar menu tegen opbod gaat veilen, werkt bepaald niet bevorderlijk voor derde partijen die in mobiel internet een business willen opbouwen. Gelukkig is het mobiele demonstratiecentrum bij Cap Gemini, het Mobile Interactive Center (MIC), een voorbeeld van hoe het ook kan. Hopelijk gaat Telfort, een van de deelnemende bedrijven, wel het goede voorbeeld geven en content- en applicatie ontwikkelaars actief stimuleren om hun diensten aan Telfort-klanten aan te bieden. Het artikel is mijns insziens vooral een opsomming van algemene wetenswaardigheden over WAP, die vervolgens zijn omgedoopt tot een uitgekauwde 'sterkte-zwakte-analyse'. WAP wordt door alle spelers in de telecomwereld serieus genomen en is daarmee onomstotelijk de eerste fase in de ontwikkeling van mobiel internet, dus een dergelijke analyse is niet relevant. Volgens mij is een dergelijke 'analyse' pas relevant als hij uitgevoerd wordt voor een concreet bedrijf of voor een concreet idee voor een applicatie. Dat WAP tot nu toe een hype met veel beperkingen is kan ik niet ontkennen, maar ik voorzie grote mogelijkheden als aan de creativiteit van met name start-up content- en applicatie ontwikkelaars de ruimte wordt gegeven. Marcel Dol

Marcel Dol slaat de spijker op de kop als hij het artikel een "opsomming van algemene wetenswaardigheden over WAP" noemt. En terecht doet hij de pretentie van de heren om wel even een sterkte / zwarkte analyse als niet relevant af. Inderdaad is WAP een veelbesproken onderwerp, er is dus geen sprake van het aanzwengelen van een discussie. En "al dat geweld over protocollen en afkortingen" is niet iets wat een consultant met visie hoeft te kennen. Is het jammer dat ik en anderen nadruk leggen op technische kwesties? Misschien, maar die technische kwesties betreffen basiskennis, geen geavanceerde concepten, en dat is toch verontrustend. Wie schrijft moet generaliseren en versimpelen, maar onzin verkopen is iets anders. Ik doe maar weer eens greep uit de vele fouten:- "Where Are the Phones" was in het begin een leuke grap, maar toch allang achterhaald.- De stack is lichtgewicht, daardoor is de datatransmissie snel? Hoezo "daardoor" ? De stack is redelijk licht, maar datatransmissie blijft voorlopig vrij traag. Probeer maar!- Voor opmaak wordt XML gebruikt? Nee, er wordt WML gebruikt, wat gebaseerd is op XML. Zomaar XML gebruiken gaat niet.- WAP zal nooit zo groot worden als het Internet? Eh, liet ik nou denken dat WAP het mogelijk maakt met mijn mobieltje op het Internet in te bellen, dat WAP sites home pages en IP addressen hebben. Ik zal me wel vergist hebben.De opmerkelijk hoge foutdichtheid is een vermelding in het Guiness Book of Records waard. Om een analyse van een markt te geven moet je die markt begrijpen. De markt begrijpen begint bij de markt kennen. En voor een technische markt betekent dat toch de basisbegrippen beheersen. Enige kennis van marktpartijen, en relevante ontwikkelingen lijkt ook op z'n plaats.Begrip van macroeconomische ontwikkelingen kan geen kwaad. Kennis van de "nieuwe economie" is handig. Maar van kennis van enige van deze zaken blijkt niets. Alleen al het idee dat WAP puur vanuit de techniek gedreven wordt. Wie enige ervaring met een WAP telefoontje heeft, zal daar toch hartelijk om lachen. Het is zo beperkt, zo langzaam. Maar dat is vandaag.WAP wordt gedreven vanuit een toekomst visie. Een realistische toekomstvisie van meer mobiele toepassingen, goedkopere handsets / PDAs met hoge resolutie schermen, meer bandbreedte en lagere tarieven. WAP is een standaard waar alle leidende marktpartijen achter staan. En wat is de "visie" van de beide auteurs?- GPRS komt pas in het derde kwartaal van dit jaar, dus WAP is een hype.- GSM is duur, dus is WAP een hype.- handsets zijn duur, dus is WAP een hype.- het scherm is klein, dus is een WAP een hype.- WAP is een open standaard, en dus staat deze zwak. Wanneer is iets een hype? En interesseert het de lezer of WAP een hype is? Of heeft die lezer lever een artikel over de mogelijkheden die WAP nu en (het is een opinie column) in toekomst biedt?  

Ik kan mij levendig voorstellen, nee ik weet het wel zeker, dat soortgelijke argumenten tien jaar geleden gebruikt zijn door minder vooruitzienden om de onzin en de wiegendood van mobiel telefoneren aan te kondigen. Toestellen zijn te duur, beschikbaarheid van de dienst is laag en je kunt toch prima van telefooncellen gebruik maken… toch? Prijzen hebben echter de neiging naar beneden te gaan wanneer gebruik toeneemt (dit heet economies of scale gecombineerd met strategisch prijsbeleid); beschikbaarheid neemt toe bij groter gebruik en open standaarden zetten hier geen rem op maar stimuleren de ontwikkeling van diensten en technologie in een competatieve markt. Zo is dat met de automobiel gegaan, zo is het met mobiel bellen gegaan en zo zal het ook met WAP gaan. Meer informatie is te vinden op http://www.wapworld.nl Marcel

De schrijver van het artikel heeft werkelijk NIETS begrepen van WAP. Ik stel voor dat Malle Jan (desnoods Malle Pietje) het volgende artikel in Emerce over WAP schrijft.

Interessante reacties. Vooral de kritieken waarbij de auteurs genadeloos worden neergesabeld als ondeskundig. Dat is op z'n minst net zo kort door de bocht als het artikel zelf. Verder valt het me op dat sommige mensen het artikel betitelen als een nutteloze sterkte zwakte analyse die niet ter zake doet; toch valt het me op dat deze mensen reageren op dit artikel. Blijkbaar doet het wel ter zake anders reageerden ze uberhaupt niet. Nutteloos is dit artikel ook niet. Toevallig ken ik een van de auteurs en deze zit te springen om een gefundeerde visie op de toekomst van mobiel internet, dat is de reden dat ik bij hem afstudeer op dit onderwerp. Bij de reacties op het artikel heeft hij alvast kunnen proeven hieraan, dus: Namens mij en vast ook wel namens de auteurs: Bedankt voor de interesante reacties.

Hey Luitjes, Als ik straks zo nodig moet gaan WAPPEN (wat een zuignaam) van jullie, zorg dan dat er een groter schermpje komt en een vettere verbinding op die toestelletjes. 9600 bps? Wat moet je daar nou mee… Oh ja en flatrate natuurlijk, want spelletjes spelen voor 75 ct per minuut zie ik niet zitten. Nee ik ben niet geinteresseerd in mobiele beurskoersen en het weer, btw dat kan met SMS ook wel

Beste Sieger, > Toevallig ken ik een van de auteursDat is iets wat je natuurlijk eigenlijk aan het begin hoort te vermelden, maar vooruit. > Dat is op z'n minst net zo kort door de bocht als het artikel zelf.Je Insite collega zal blij zijn dat ook jij zijn artikel "kort door de bocht" vindt? > Verder valt het me op dat sommige mensen het artikel betitelen als een nutteloze sterkte zwakte analyse die niet ter zake doet.Het valt mij op dat dat niet waar is. Sommige mensen hebben het als een sterkte / zwakte analyse aangeduid. Anderen hebben twijfels geuit of het die aanduiding waard is. Niemand heeft het doen van een sterkte / zwakte analyse als nutteloos aangeduid. Wel is het als irrelevant aangeduid, en is er kritiek op de kwaliteit van het gepresenteerde. > ; toch valt het me op dat deze mensen reageren op dit artikel. Blijkbaar doet het wel ter zake anders reageerden ze uberhaupt niet.Als ik herlees wat geschreven is, reageren wij lezers niet enkel op het artikel, maar ook op meningen van anderen, en hebben we daarnaast zelf iets toe te voegen aan de discussie. Voorbeelden daarvan zijn verwijzingen naar interessante wap sites, observaties over marktontwikkelingen, vergelijkingen met introductie van andere technologien, hoe mobiele operators met WAP omgaan, etc. > Toevallig ken ik een van de auteurs en deze zit te springen om een gefundeerde visie op de toekomst van mobiel internet,Hij zit te springen om een visie? Dan heeft hij die dus nog niet. Toch? > Namens mij en vast ook wel namens de auteurs: Bedankt voor de interessante reacties.Ik begrijp dat je de tekst in overleg met je professor hebt opgesteld? Sucses met de afstudeerscriptie,Simpele Jan

Waarom WAP protocol en niet TCP/IP ?. Een veel gehoorde vraag, het waarom is heel eenvoudig mits je TCP/IP en zijn historie kent. TCP/IP is een netwerk protocol voor relatief snelle netwerken met korte turn-around time (latency), latencies van 0.4 seconden zijn normaal. Maar Mobiele data netwerken met FEC (Forward Error Correction) codering hebben normaal gesproken latencies van enkele secondes soms wel 10 Sec zoals in het geval van WAP over SMS. TCP/IP zou in dit geval zeer ongunstig uitvallen aangezien het protocol (TCP) dan elke ca 0.4 Sec een retransmission zal doen … gevolg is dat het netwerk word overspoeld met trafic welke kostbare transmissie capaciteit zal opslokken. Er zijn kunst grepen ontwikkeld om dit tegen te gaan maar deze zijn dusdanig slecht dat een geheel nieuw protocol bedoeld voor mobiel internet een beter optie is ook omdat TCP/IP zeer inefficient omspringt met de beschikbare capaciteit. Zelf heb ik van 1993 tot 1999 gewerkt bij een militair reseach center waar ik heb gewerkt aan de ontwikkeling van mobiel networking, zoals TCP/IP maar dan mobiel.. deze standaard STANAG 5066 welke is ontwikkeld is eigenlijk een mobiele versie van TCP/IP. Van een protocol point of view is WAP absoluut niet perfect, delen van het protocol (ARQ) zijn zo standaard en simpel geimplementeerd dat het een standaard school voorbeeld is… maar mischien komt er nog wel eens een beter standaard ?.. Paul.

Vind het een sterk artikel vanwege de heftige reacties die het oproept. Mij valt op dat oude economiemensen (evolutionairen) vanuit marketing en functionaliteiten redeneren en de minderheid vormen. De nieuwe economiemensen hoor ik ook weinig (revolutionairen) behalve argumenten als prijsdaling en creativiteit van ontwikkelaars. De grootste groep reagenten lijken vanuit technische optiek de discussie te voeden. Ik noem ze expres niet de nieuwe economiemensen want het verschil is dat de een het geloof heeft en vanuit de markt denkt en de ander uit wat we vroeger noemde technology-push overwegingen. Gelukkig weet niemand het antwoord zoals geen enkele goeroe internet voorspeld heeft. Om nog wat olie op het vuur te goeien noem ik: CD-I, interactieve teletekst, HDTV, de Beeldtelefoon, interactieve TV (al vele proeven in 1995 door Times Warner), video-conferencing, video-on-demand. Destijds ook een grote hoeveelheid reclame en dan duurt het nog jaren voordat…. Alleen van Iridium hoorde we tenminste snel iets en dat geeft duidelijkheid. Maar MacIntosh had voor de magere jaren de PDA al zien floppen, en zie nu eens wat een come-back. ISDN was al achterhaald voordat het marktrijp was, en zie nu eens. Geef nou gewoon toe dat we het niet weten. Ik voorspel het volgende: zoals de PC voor zakelijke functies gebruikt gaat worden gaat de I-TV de ontspanningsfunctie vervullen (je zit achter de PC en voor de TV en niet andersom), hebben we straks 4 mobiele internetkandidaten: de nu nog loodzware labtop, de PDA, de gameboy en de mobiele telefoon. Over 3 jaar is de labtop de mobiele internetPC, de gameboy de mobiele I-TV, en gaan de PDA en mobiele telefoon in elkaar op.Ben ik nog 1 ding vergeten, want het is al weer zolang geleden dat Novell de term pervasive computing gebruikte: de boordcomputer in je auto, je koelkast, videorecorder, etc. De mobiele telefoon is over 3 jaar de zeer lange afstandsbediening. En of er dan nog WAP, UMTS, BlueTooth, WML, XML, XHTML, WHTML, XWML, Windows CE, Palm OS, Java, Jini of weet ik nog veel meer is, daar waag ik me niet aan.

Andre van Brussel geeft blijk van enige visie op de zaak. Hij neemt een historisch perspectief, brengt ons enige zaken in herinnering, geeft aan welke trends hij ziet, maar houdt verstandig een slag om de arm: "Geef nou gewoon toe dat we het niet weten". Ik denk daarentegen dat aanmerkelijk meer van de reacties wel degelijk zijn ingegeven door nieuwe economie gedachten dan op het eerste gezicht misschien lijkt. En natuurlijk is een artikel niet sterk enkel omdat het veel reacties oproept. Het is gewoon een onderwerp dat onze interesse heeft, en dat veranderd niet als er een goed of slechts artikel over geschreven wordt. En Internet niet voorspeld? Waarschijnlijk wel. Je kunt het zo gek niet bedenken, of iemand heeft het voorspeld. Maar dat wordt even zoeken, want het Internet is tenslotte al meer dan dertig jaar oud. Simpele Jan

Zoals de Engelsen zo mooi zeggen "the proof is in the pudding". Je kunt over WAP en Mobiel Internet nog zoveel discussiëren, uiteindelijk gaat het om de ervaringen van de contentproviders met WAP.WAP is natuurlijk ook een proeftuin voor veel bedrijven die ook wel weten dat in de toekomst de internettoegang sneller zal zijn en de toepassingen geavanceerder. Vanuit ondernemersoptiek kijk je toch naar het geld dat je kunt verdienen met toepassingen via WAP. Er zijn voorbeelden van winstgevende WAP-diensten genoeg. Het is een misverstand om WAP te betitelen als Mobiel Internet. Dat is het niet en zal het, gezien de beperkingen, ook nooit worden. WAP (en straks UMTS) biedt mogelijkheden voor lokatie-marketing en mass-customization. Juist door die voordelen zullen steeds meer bedrijven content gaan leveren voor WAP-diensten en zal blijken dat de proeftuin die WAP heet heel waardevol is geweest voor de bedrijven die er NU bij zijn en niet verbeterde technologie afwachten. Over de ervaringen van (traditionele off-line) bedrijven die nu al WAP-diensten aanbieden zal meer te horen zijn op de internationale conferentie die georganiseerd is door het Institute for International Research op 23, 24 en 25 mei in het Golden Tulip Schiphol. Kijk op http://www.iir-conf.nl voor het volledige programma.

Zou van dhr. Laeven toch wat meer info willen hebben omdat het een reactie zou moeten zijn op de Opinie (de hype voorbij) en niet een teaser om naar het IIR-congres te gaan.Zoals:1. Je kunt over WAP en Mobiel Internet nog zoveel discussiëren, uiteindelijk gaat het om de ervaringen van de contentproviders met WAP.Dat was het niet ten tijde van Videotex, WAIS en Gopher. Kennelijk zijn er ook nog andere factoren van belang. 2. vanuit ondernemersoptiek kijk je naar het geld dat je kunt verdienen.In de nieuwe economie geldt dit in eerste instantie niet, en komt het geld in den beginne niet van de klant maar van VC's of anderszins. Of je moet dat bedoelen met geld verdienen. 3. Er zijn voorbeelden van winstgevende WAP-diensten genoeg.Graag noemen, want de succesvolle internetvoorbeelden heten nog steeds Amazon, Dell, etc. 4. Het is een misverstand om WAP te betitelen als Mobiel Internet, en … zal het gezien de beperkingen ook nooit worden.Dit is een toekomstbeeld dat je schetst. Hoe logisch voor jou ook, kun je aangeven waarop je dat baseert? 5. WAP biedt mogelijkheden voor lokatie-marketing en mass-customization.Kun je wat concretere beschrijving van die mogelijkheden bieden. Immers de pinautomaat biedt dit ook op het moment dat je flappentapt. En de doelgroep thuiswerkers ook op het moment dat ze thuis zijn. En als klanten het niet willen zetten ze hun identificatie en plaatsbepaling gewoon uit. Het lijkt misschien of ik erg kritische vragen stel, maar ik moet wel omdat ik immers in mijn vorige reactie heb gesteld dat niemand het weet. Je zet in ieder geval een aantal stellingen neer maar m.i. onderbouw je ze niet.

Arno Laeven geeft ons een als reactie vermomde promotie.Dit is zo passend voor het artikel, dat het eigenlijk briljant is.

Koffiedikkijkers genoeg hier zo te lezen. Iedereen lijkt meer waarde te hechten aan het profileren van de eigen 'briljante' en sporadisch megalomane toekomstvisie m.b.t. het WAPgebeuren dan te kijken naar de redenen waarom WAP wel of niet zal doorbreken. Ik ben het eens met de stelling dat we eens moeten leren om toe te geven dat we het gewoon (nog) niet weten. Whatever happens.. voor WAP zal niemand te laat 'instappen'. Net zoals dat met Internet/E-commerce ook complete bullshit is gebleken (en nog blijkt). Er zullen er wel genoeg 'verkeerd' instappen en dat is het leukste van deze hele branche… dat gestruikel over elkaar heen met halfbakken concepten en blije prognoses. Ik denk persoonlijk dat het communiceren via handheld devices steeds populairder gaat worden, maar het zal (net als met SMS) wel even duren en WAP zal dan allang een fossiele standaard zijn. Tot die tijd is het (in Europa) leuk om je bioskaartje te kopen/reserveren via Wap en op het station je Mars-reep uit de machine te Wappen. Just my 2 cents.

Diensten gebaseerd op zowel mobiel als vaste communicatie hebben de toekomst. Daarbij is de breedbandigheid van een netwerk veel interessanter dan een WAP protocol. Jeroen Remijnse http://www.jaysar.nl http://wap.jaysar.nl/

Interessante discussie! Bij deze zal ik enkele nieuwe wireless services/apps met jullie willen delen: YodleeVerticalOneCorillianGatorJotter TechEzloginPassLogixTellMe (!)SaraideFusionOneSignalSoftGo2OnlineAirflash Als we goed naar al deze clubs kijken, dan zien we duidelijk dat de optimisten in al de reacties het waarschijnlijk bij het rechte eind hebben. De innovaties gaan namelijk erg snel en het lijkt alsof de hype-fase reeds is gepasseerd.Ik ben het eens met de stelling dat er ook aandacht is voor de technische basis en het delen daarvan. 

Mijn indruk bij het lezen van het artikel is dat beide auteurs zogenaamde "web designers" zijn, die moeite hebben zich aan te passen bij het idee dat je op een klein scherm en een trage Internet verbinding geen high-bandwidth graphics kwijt kan. Want dat betekent dat er geen mogelijkheid is te imponeren met een snel gemaakt Flash filmpje. Geen ruimte voor honderden GIFs die de aandacht opeisen. Het betekent dat hun kennis van al die grafische tools niets waard is.Voor een junior programmeur die nog weinig industrie veranderingen heeft meegemaakt, en het Internet zag als de enige echte toekomst voor altijd, en al die tools nog maaar net heeft leren gebruiken, is zo'n verandering moeilijk te begrijpen en te verkroppen.Het ergste van alles is dat het zelfs betekent dat je je op essenties moet concentreren. Geen spielerei meer. Alleen zakelijke zaken. Maar dat is de ICT industrie. Als je niet wil bljven leren, kun je beter gaan.En als je wil leren – stick around – het wordt vanzelf beter. Peter de Vries

Wat ik mis in het artikel en in de reacties erop zijn basis gegevens welke deze discussie kan dragen: cijfers… Het lijkt of iedereen wel een mening heeft, maar dat die mening niet onderbouwt is met cijfers maar met emoties (voor of tegen WAP). Uiteindelijk beslist de markt (lees consument) of WAP een success wordt of niet, en niemand anders (zelfs IBM/M$ niet!).Een indicatie of de consument WAP accepteert is het aantal WAP telefoons en WAP gebruik, helaas gebruikt geen van de partijen deze cijfers (zijn ze er eigenlijk wel?) zodat de hele discussie een beetje los van de werkelijkheid staat.Net zoals veel partijen ben ik geinteresseerd of WAP een succes wordt of niet, helaas heeft deze discussie tot nu toe daar weinig tot niets aan bijgedragen.

Eric heeft gelijk dat cijfers enige inhoud aan het verhaal hadden kunnen geven. Daarmee hebben we tenslotte allemaal een houvast voor onze eigen mening! Als in "zoveel al, kijk eens hoe goed het gaat met WAP". Als in "dat is niets in vergelijking, WAP is doodgeboren".En met twee auteurs die elkaar tegenspreken, beiden steunend op basis van dezelfde cijfers, zou een leuke polemiek opgezet kunnen zijn. Een gemiste kans. Peter de Vries

Het is wel zo aardig als je een mening ergens op baseert. Theorien over nieuwe economie bijvoorbeeld. Een zo'n idee van de nieuwe economie is dat de consument veel gratis krijgt, omdat vervolgens op diensten of reclame verdiend wordt. Feiten bijvoorbeeld. Zoals aantallen telefoons met WAP. In dat verband is het volgende nieuwtje relevant. Het blad "Internet in Business" meldt dat er een binnenkort een kwart miljoen (!) gratis (!!) WAP telefoons uitgedeeld gaan worden. Op dit moment liggen er volgens Jasper van 't Hof maar liefst 247.000 Nokia 7120 telefoons in een pakhuis in de Rotterdamse haven. Zwaarbeveiligd, helaas, maar als u een goede klant van een bekende oliemaatschappij, kruidenier, voedingsmiddelenfabrikant, telecombedrijf, bank of uitgever bent, krijgt u binnenkort misschien een briefje waar u de telefoon kunt afhalen. Van 't Hof vult de bedrijven in als Shell, Ahold, Unilever, KPN Telecom, ABN/AMRO en VNU. Goed mogelijk. De 7120's zijn wel aangepaste versies, die toegang tot andere WAP sites dan die van de betrokken partijen zou beperken. Dat betekent natuurlijk maar twee dingen:0) de partijen gaan verdienen aan de telefoontikken (schot voor open doel telt niet mee)1) het wordt tijd een lokale telefoongoeroe te lokaliseren die voor een kleine fee uw telefoon bevrijdt2) het is een directe uitnodiging aan de concurrentie om ook WAP telefoons te gaan uitdelenDat wordt dus een Nokia 7120 van Albert Heijn, een Ericcson R320 van de Digros en een Motorola Timeport van de Edah? Simpele Jan

Ik wil mezelf aansluiten bij de meerderheid van de personen in dit forum. Ik ben van mening dat WAP geen hype is, maar de aanleiding tot een nieuwe manier van communiceren. WAP mag dan op dit moment wel overkomen als een spele-dingetje of een gadget met beperkte functionaliteit, echter er zijn legio zaken te bedenken waar het in de (nabije) toekomst voor gebruikt zal gaan worden. Zeker in combinatie met smartcardtechnologie en PDA's zullen er krachtige 'Mobile-Commerce' applicaties gebouwd kunnen worden die de technologie zoals wij die momenteel van E-Commerce kennen ver teboven zal gaan. Het komt er op neer dat WAP GEEN hype is aangezien een HYPE zich kenmerkt door een kort explosief gebruik. het gaat hier echter om een technologie die nu nog in de kinderschoenen staat en in de nabije toekomst nog veel van zich zal doen horen. Erwin van den Berg

De beide web programmeurs menen een visie te hebben. Ik snap dan ook niet dat de discussie hier alleen door lezers gevoerd wordt. Waarom mengen ze zich niet in de discussie? Is dat niet het idee hier? Dat het tijdschrift interactief is?

Bij heel veel ontwikkelingen zie je dezelfde reacties van organisaties. Zo heb je early adopters, first movers, followers, etc. In de mode-industrie heb je trendsetters en trendvolgers. Nou is de mening of je first mover moet zijn of follower nog steeds een mening. Veel ((pseudo-)wetenschappelijk) onderzoek laat eigenlijk alleen maar voorbeelden zijn dat first mover zijn heeft geloond, maar soms ook follower zijn. Als de stelling luidt: het gaat er niet om of mobiel internet echt wat wordt, maar wanneer je als organisatie erop in moet springen (of dit nu een proef is of een fors dienstenpakket), dan heb ik 2 vragen voor al degenen die hier hebben gereageerd:1. Wat zou jij je baas adviseren als het gaat om wanneer erop inspringen?.2. Zelfde als vraag 1, maar nu indien het volgende wordt toegevoegd: je stelt zelf 20% van je netto jaarsalaris ter beschikking bij je advies. Krijg je gelijk, dan krijg je het tienvoudige terug. Krijg je ongelijk dan ben je alles kwijt. En als de bedrijfstakken zich gedragen zoals bij elke nieuwe ontwikkeling, dan is mijn voorspelling dat de eerste grote diensten vanuit de ICT-industrie komen en dat de uitgevers (uitgezonderd nieuwsdiensten) over 4 jaar van zich laten horen.

Erwin van de Berg legt duidelijk uit waarom WAP geen hype is. Daar voeg ik graag aan toe dat verscheidene bedrijven zich verdringen om diensten aan te bieden voor telefoons zonder WAP, door gebruikers zich te laten abonneren op allerlei SMS diensten. Het is allemaal wat omslachtig, maar geeft wel een gedeelte van de functionaliteit van WAP.Andre van Brussel geeft een concrete vraag: moet je er nu in stappen, of niet? Een beetje consultant kan daar een goed verhaal over ophangen, door voordelen en nadelen te noemen, en daarbij voorbeelden aan te halen. En daarmee geeft hij de redactie een goed idee voor artikel. Noem het "WAP is for real?" ofzo, maar laat het vooral realistisch zijn, gebaseerd op harde feiten en goed beargumenteerde meningen.Met de oproep van Peter de Vries ben ik het hartgrondig eens. Simpele Jan P.S. Op de Nokia site is geen informatie over de 7120 te vinden. Mogelijk is dit een speciaal model of een foutje van het aangehaalde tijdschrift, en werd de 7110 bedoeld.

De door de zes multinationals te starten dienst heet Wiggle. Tot zover heeft de organisatie aardig geblunderd. De domeinnaam wiggle.nl is inmiddels in handen van Media Design in Leiden. En wiggle.com is in handen van Wiggle, te contacteren via hotnamez@hotmail?! Vast niet dezelfde Wiggle. Het is niet de eerste organisatie die een dienst en naam daarvan publiceert en pas daarna eens gaat kijken of de gewenste domeinnaam nog steeds vrij is… Maar ach, je kiest gewoon een andere naam, toch? Wiggle heeft een veel groter probleem: De actie van Wiggle is daarbij goed vergelijkbaar met die van BT Cellnet en France Telecom. BT Cellnet is door de Britse toezichthouder Oftel opgedragen het lock van de Mitsubishi Trim Geo telefoons waarmee niet op andere sites gesurfd kon worden, af te halen. Dit na een klacht van concurrent Fonedata. En een maandje terug verloor France Telecom een vergelijkbare zaak voor de Franse rechter. Het is nu sterk de vraag of de organistie de actie doorzet.

Wellicht een interessante bijdrage van de Wall Street Journal in deze. Logica Launches Wireless SoftwareAmid Grumbling About WAP StandardBy DAVID PRINGLEWSJ.COM LONDON — In a blow to the struggling mobile Internet standard WAP, U.K. wireless-software company Logica PLC has thrown its weight behind an alternative technology.Logica has launched an application, dubbed m-WorldGate, which will allow mobile-phone operators to offer wireless Internet services based on a compact form of HTML, the widely used Web language. More than half the mobile-phone operators in Europe use Logica's wireless-data products, which include WAP technologies.The move is a sign of growing disaffection with WAP, which has come under fire in Europe for a lack of compelling services and technical glitches. Logica claims that there is pent-up demand among its customers for an alternative to WAP. In Japan, NTT DoCoMo Inc.'s i-mode service, which also uses an abridged form of HTML, has seven million users — more than twice the number using rival WAP services there. Unlike WAP, i-mode users can download color and sophisticated graphics from the Internet.DoCoMo attributes i-mode's success in Japan to the ease with which content providers can adapt their existing Web sites for use with the service, whereas WAP requires sites to be constructed in a special language — WML. Following its recent strategic agreement with KPN Mobile of the Netherlands, DoCoMo plans to offer its i-mode service in Europe.The emergence of HTML as a viable wireless Internet technology raises questions about whether the resources that Europe's mobile-phone industry are spending on developing WAP services and products are being wasted. Joe Cunningham, head of wireless strategy at Logica, said he expects several large mobile-phone operators in Western Europe to commit to offering compact HTML services alongside WAP in the next quarter. He also said that handset manufacturers are developing phones that include browsers that can handle both compact HTML and WAP. He expects these handsets to be available by year's end.Microsoft Corp. has been a longstanding advocate of using HTML with mobile phones and its wireless Web browser already supports standard HTML, as well as WAP. Handheld-PC manufacturer Palm Inc. also favors HTML over WAP, although it says it will support both standards in Europe.Scott Goldman, Chief Executive Officer of the WAP Forum, dismissed compact HTML as a niche technology that doesn't pose a threat to WAP. He said that more than 500 companies are backing the WAP standard, adding that 17 new WAP-enabled mobile phones are set to be released over the next few months around the world. Write to David Pringle at david.pringle@wsj.com 

Iedereen die gaat internetten via zo'n WAPPIE is gewoon HYPE GEK! Via zo'n klein display kan je alleen zeer gerichte tekstuele info. tot je nemen…Serieus internetten blijft onmogelijk, zelfs een uitgebreide e-mail wordt al lastig te lezen! WAP mooi idee, maar zal een stille dood sterven! Maarja, voor de showoffs onder ons is het weer een paar maanden lol!! :-) 

Inmiddels hebben vele lezers allerlei argumenten aangedragen. Waarom blijven de auteurs zwijgen? 

Als de heren consultants werkelijk verstand van zaken hebben laten ze dan beginnen bij het leren van de juiste afkortingen: XML = Extensible Markup Language (en niet <B>Extendible</B> Markup Language). ~:) Klaas

Klaas heeft gelijk. Het is extenSible Markup Language, niet extenDible Markup Language.Maar dit is een typefout, geen argumentatie fout. Op een QWERTY toetsenbord liggen de D en S naast elkaar.Het is argumenteerbaar een fout van de eindredactie dat deze typefout -laten we dat nou maar aannemen – ons bereikt heeft. Maar ja, zowel "extendible" als "extensible" zijn goede Engelse woorden, dus ook een spellingscontrole vindt deze fout niet. Ook de eindredactie valt dus niets te verwijten.Ik heb net zeven zinnen besteed aan één letter. Dat is natuurlijk niet de bedoeling, Klaas.De redactie geeft ons de mogelijkheid tot kritiek, en dat is in dit geval maar goed ook. Want de twee web programmeurs bakken er weinig van. Ze geven een onduidelijke mening, slechte onderbouwing en hebben zelfs de feiten niet op een rijtje. Er zijn meer dan voldoende inhoudelijke fouten om over te struikelen. Zeg daar iets over.

Feiten worden gevraagd, feiten worden gegeven. Bij deze….. Echter, het nu zegt nog niets over de toekomst naar mijn idee. Daarover ben ik namelijk optimistisch, zeker met UMTS. Zie bv. de 'PC' Expo nu in New York, allemaal wireless en leuke diensten ook daar. June 28, 2000 T-Mobil Figures IndicateLow WAP Usage in EuropeBy DAVID PRINGLEWSJ.COM European consumers are far from crazy about WAP, wireless-Internet usage figures released by Deutsche Telekom AG's T-Mobil unit suggest. The figures — the first actual usage numbers from a European mobile provider — indicate that the typical owner of a WAP handset uses the wireless Internet less than once a week on average. Moreover, the figures show that just over 1% of T-Mobil's overall wireless subscribers use WAP services. Issue Briefing: The Wireless Web T-Mobil said it is pleased with the level of usage of WAP, or Wireless Application Protocol, a technology that allows specially equipped mobile phones to access a subset of the Internet. But analysts said the figures suggest that most consumers who have tried WAP services can't see a compelling reason to use them on a regular basis. In the figures, released last week, T-Mobil reported that 250,000 of its 13 million subscribers in Germany have purchased handsets capable of accessing WAP sites since the service was launched in November. About 175,000 of this group — or 1.3% of T-Mobil's total mobile subscribers — actually use the service, generating 35,000 WAP sessions daily. By way of comparison, about 4% of NTT DoCoMo's subscribers in Japan were using its i-mode wireless-Internet service six months after its launch in February 1999. While such services have been launched by mobile-phone operators across Western Europe, T-Mobil is the first operator to announce usage figures. T-Mobil has advertised the service heavily on television and in print, spokeswoman Andrea Vey said. But she declined to say how much the company has spent promoting its WAP services. A shortage of compatible handsets has held back WAP, said Phil Kendall, director of mobile-communications services at U.K. research firm Strategy Analytics. "It is not T-Mobil's failing, but there aren't enough people out there developing WAP services because there are not enough handsets. It is the most appalling Catch-22 situation," Mr. Kendall said. Analysts believe the shortage of WAP phones is particularly acute in Germany. Lowered Expectations But WAP also has been criticized for failing to live up to expectations. The standard, which has huge industry backing, has been widely hyped in Europe as the technology that will allow people to access the Internet from their mobile phones. Currently, however, most WAP sites only offer a limited text-based service — meaning they haven't been able to grab many users' attention. "There will be people using it every day to read news on the train, but a lot of users are picking it up as a novelty and using it once a month," said Matthew Nordan, a senior analyst with Forrester Research in Amsterdam. Further, the WAP standard has been beset with technical problems since it first appeared in Europe last year. Analysts believe that some consumers are becoming disillusioned with WAP, creating negative sentiment against the whole concept of a wireless Internet. "There has already been some user backlash," said Michele Mackenzie, an analyst with research firm Ovum in London. "Operators need to bring users' expectations in line with what they can offer." Ovum has warned that Europe's mobile-phone industry doesn't have long to get WAP right, arguing that several technologies could be used as alternatives. DoCoMo already is planning to introduce i-mode in Europe, and software companies Microsoft Corp. and Logica PLC have launched wireless-Internet products that don't require WAP. To be sure, the number of WAP handsets and services available to Europeans are increasing all the time. And the standard itself is improving. Scott Goldman, chief executive of the WAP Forum, said handsets being built in accordance with the latest WAP specification will support color and graphics, which are popular features of DoCoMo's i-mode service. A Boost for WAP Ms. Vey at T-Mobil said her company's new GPRS network should give WAP a lift. Technology known as GPRS, or general packet radio services, allows mobile phones to maintain an always-on connection, meaning that users will be able to access WAP sites much more quickly than they can at the moment. T-Mobil began offering the GPRS service to selected customers last week as a run-up to a full launch in September. Mr. Nordan at Forrester agrees that WAP usage is likely to increase dramatically once GPRS networks are widespread. "It takes 10 seconds to connect, several seconds to download each page. It is a pain to use. If I had a GPRS phone, I would probably use it more," he said. DoCoMo's successful i-mode service in Japan is run over a network that allows for an always-on connection. But Mr. Nordan cautioned that it could be a couple of years before substantial numbers of Europeans have GPRS-compatible phones. Nigel Deighton, research director with Gartner Group, said that operators need to roll out GPRS networks out as fast as possible. "My personal view is that WAP is finished without GPRS," he said. European mobile-phone operators faced a difficult decision at the beginning of this year about whether to launch WAP over existing networks or wait for GPRS, according to Mr. Nordan. He said that they had to choose between the risk of alienating casual users by launching a service that isn't really ready or alienating business users and technology enthusiasts who might switch to a rival operator offering WAP. "They were damned if they do and damned if they don't," he said. Write to David Pringle at david.pringle@wsj.com

Het helpt vast niet, maar ik roep de auteurs toch nog maar een keer op te reagereen op de kritiek en ideeen.

Nog een leuk artikel met nog meer feiten. Groet,Yuri Plagued by Inconsistency,WAP Services Are a FlopBy ALMAR LATOURStaff Reporter of THE WALL STREET JOURNAL STOCKHOLM — For Johan Lenander, the moment of truth about WAP came at the worst possible moment. Mr. Lenander, the chief executive of Swedish gaming company Picofun AB, was about to show a crowd of reporters how a new online game, PicoFootball, worked on a WAP phone. But when he tested the phone just 10 minutes before the news conference was to start, he got a nasty jolt: He couldn't connect to the portal he needed. Furious, Mr. Lenander called the phone operator involved — Europolitan AB of Sweden — and threatened to cancel his company's accounts if the problem wasn't fixed immediately. Europolitan quickly solved the problem, and Mr. Lenander was able to demonstrate how PicoFootball worked. But sweat was still running from his temples as he spoke, and after the event he freely vented his frustration. "It's an outrage," he said. "We're launching WAP games, and they can't even keep their WAP gateway up and running." Can this be the WAP we've heard so much about? WAP — short for Wireless Application Protocol — is meant to allow advanced mobile phones to tool around a subset of the Internet. The hype surrounding the technology has been phenomenal. A quick flip through the technology sections of glossy news magazines gives a flavor, in ad after ad trumpeting the dawn of the WAP era. "Thanks to WAP," says a current full-page advertisement by Motorola Inc., "information like the latest news, stocks & shares, weather, sports results and entertainment can all be available simply at the touch of a button." But the Motorola ad also carries a cautionary footnote: WAP services are "not available in all areas," it says. No, WAP is not available in all areas. In fact, the much-touted technology is today caught in a spasm of unexpected hiccups and headaches. Handset makers, including Nokia Corp., Telefon AB L.M. Ericsson and Motorola, have fallen behind in promised deliveries of WAP phones. Wireless operators have yet to get a large number of WAP services up and running. And WAP-phone owners often find that what services are available are either clunky to use or constantly busy. Far from the zippy Web experience that the industry's publicists have promised, WAP is all too often a story of overloaded computers, a few unimaginative services and a couple of lines of slow-moving text on a screen half the size of a credit card. Not a few users are asking why they spent more than 600 euros apiece for their handsets. Just how disappointing is WAP? A couple of numbers from Deutsche Telekom AB's T-Mobil unit tell the story: The typical owner of a WAP handset uses it to access the Internet less than once a week, T-Mobil says. The figures — the first usage numbers released by a European mobile provider — show that just over 1% of T-Mobil's total wireless subscribers use WAP services. Anecdotal evidence bears out the numbers. From Sweden to Germany to the U.K., consumers are saying that they can't see any compelling reason to use WAP services regularly. "WAP services are just impossible to use right now," says Roger Jansson, an analyst at Redeye AB, a high-tech research firm in Stockholm. Adds Lars Waagstein, analyst with Jupiter Communications in Stockholm: "This was a flop year for WAP. Before it can take off, there needs to be a broader user base, better services, and packet-switch networks." Read an issue briefing about the future of wireless Internet communications. None of this means that WAP won't eventually triumph and transform the mobile-phone business. Many of the current disappointments, after all, are reminiscent of mainstream Europe's first awkward forays onto the Internet five years ago. But for now, the digerati seem distinctly underwhelmed. Pernilla Hederstrom, a 23-year-old marketing specialist from Stockholm, bought a WAP phone so she could handle her e-mail on the go. Receiving e-mail is easy enough: All she has to do is dial into a WAP portal and call the messages up. Answering them is another matter. At a rate of six kronor (65 U.S. cents or 70 euro cents) a minute, it's expensive to type messages, especially given that they must be typed on a phone keyboard; to enter certain letters, the user must push three buttons simultaneously. "I usually just call people back," she says. "Sending messages from the phone takes too long." Out to Lunch Another service — dubbed "positioning" — has proved even more disappointing for some. The idea is to allow a mobile user to request a list of restaurants or hotels close to where he's standing in a city. But when Swedish sales manager Johan Brannmark recently tried the service in the center of Stockholm, the results were disappointing. A Swedish yellow pages for WAP phones — a joint project between Sweden's traditional yellow pages supplier, GulaSidorna, and Swedish phone company Telia AB — came up with several restaurant suggestions, but all were located more than three blocks away. A second try gave Mr. Brannmark a listing of more restaurants — but three blocks in the other direction. All the while, Mr. Brannmark was standing on a sidewalk smack dab in front of a trendy eatery. "It's close, but no cigar," says Mr. Brannmark, who has since given up his WAP phone and reverted to a smaller Nokia model. "It may be cool — when it actually works." (GulaSidorna officials say positioning will become more precise as technology improves. They also acknowledge that the order of restaurant listings depends on how much the establishments pay for their Yellow Pages listings. "Those who pay us the most get listed first on the WAP service," a spokesman says.) WAP games have been slow in coming, too. Matthew Lewis, a 28-year-old financial analyst for Daiwa SBCM Europe Ltd. in London, is so disappointed with the lack of WAP entertainment in the U.K. that he has developed his own game for his 7110 Nokia WAP phone. Even when he's not using the phone, he pushes a silver-colored button on the back to flip open the top, a la Keanu Reeves in "The Matrix." Then he slams it shut on his chest. The trick is low-tech, but satisfying. "It's a nice clunk when the top comes down," he says. "It's a robust technology and perhaps the phone's best feature." No News Is Bad News Even some more basic, all-text information services have proven disappointing. Just ask French business development manager Marc Vogeleisen. He recently tried to pull down some news headlines on his new Nokia 7110 WAP phone. But when he squeezed his thumb on the phone's innovative scrolling button, the page wouldn't move. Disappointed, he tried to establish another WAP connection — to no avail. "It's embarrassing, " Mr. Vogeleisen says. "This phone is expensive." Things aren't any better in Germany, it seems. Last week, Deutsche Telekom's T-Mobil unit reported that 250,000 of its 13 million subscribers in Germany have purchased handsets capable of accessing WAP sites since the service was launched in November. About 175,000 of them — or 1.3% of T-Mobil's total mobile subscribers — actually use the service, generating 35,000 WAP sessions daily. T-Mobil says it is pleased with that usage level, but things could be better. In Japan, wireless provider NTT DoCoMo says that 4% of its subscribers are now using its wireless-Internet service, i-mode. In an odd way, frustrated WAP users are the lucky ones. At least they have WAP phones. Most people don't. Shipments of WAP phones from Nokia, Ericsson and Motorola have fallen behind schedule in the past year, mostly because the manufacturers decided that the first batches of the phones needed three months of additional testing to ensure they would work on all existing GSM networks. "In a dream world, you should be able to change systems overnight," says Mats Lindof, Ericsson's vice president for strategy and technology development in Lund, Sweden. "But that's not possible, not in the car industry, not at Ericsson. That's been our headache right now. That's why we're hearing lots of complaints from the market." Falling Behind The result: Manufacturers can't churn out enough phones to keep up with strong demand from European wireless operators. Component shortages have further delayed the release of popular models — such as Ericsson's R380 WAP-equipped smart phone — by an additional three months or more. The handset shortage has delayed the introduction of WAP services, says Phil Kendall, director of mobile-communications services at U.K. research firm Strategy Analytics. "There aren't enough people out there developing WAP services because there are not enough handsets," he says. "It is the most appalling Catch-22 situation." Even if you manage to purchase a WAP phone, getting it up and running is hardly a snap. In Sweden, which likes to call itself "Wireless Valley," just getting started may take a 20-some minute wait on a telephone help line. After that comes an elaborate application process that involves creating up to three passwords and entering four codes — a hurdle that some Swedish operators are trying to overcome by having consumers register for WAP services and configure the phones via a traditional PC Web site. The picture isn't much clearer at wireless operators. With per-minute rates for voice phone calls falling, Europe's dominant phone companies know they must make more money on data services to survive. But that realization prompts more questions than answers. Operators are unsure of how to bill such services and who should provide them. Some, like Sonera Corp. of Finland, have opted to cooperate with independent service providers and charge them a percentage for subscribers' data traffic. Others, like Swedish phone giant Telia, have assumed the role of service providers themselves. As a result, Telia's WAP services are limited and prone to computer crashes. Telia customers suffer from long waiting times when calling WAP help desks. "We have not been able to deliver acceptable services," concedes Erik Hallberg, the marketing director of Telia's wireless unit, Telia Mobile AB. "Configuring WAP phones takes too much time. It needs to be more automated." Nor have most European phone companies communicated their WAP strategy and technical specifications to WAP service providers. Many dot-WAP companies don't know whether their services will work with certain operators, whether they will have access to WAP gateways, or whether their products will be shunned because they compete with those of certain operators. In Sweden, for example, Telia's gateway is closed to customers of rival operators — and the rivals reciprocate by refusing to let Telia customers in. User Backlash All of this could spell trouble for the WAP standard, which has huge industry backing from the likes of Nokia and Ericsson, Motorola and Philips NV. "There has already been some user backlash," says Michele Mackenzie, an analyst with research firm Ovum in London. "Operators need to bring users' expectations in line with what they can offer." Europe's mobile-phone industry doesn't have much time to get WAP right, Ovum says, arguing that several technologies could be used as alternatives. DoCoMo already is planning to introduce i-mode in Europe, and software companies Microsoft Corp. and Logica PLC have launched wireless-Internet products that don't require WAP. Meantime, some service providers are finding ways to reach phone users without going through the WAP gateways of big phone companies. Zaheed Haque is the 28-year-old founder and CEO of Room33 AB, a Stockholm startup that wants to become a leading wireless portal — a WAP Yahoo!, if you will. But his ambitions suffered an embarrassing setback at the CeBIT technology trade fair in Hannover earlier this year. As he pitched his wireless portal to a small crowd of potential customers and investors, it proved impossible to dial into the Telia WAP gateway back in Sweden. Instead, the phone spit back a disappointing message: "Connection failure." After repeated tries, he gave up and invited interested customers to come back later, when the network was up again. Few did. "It's just another WAP flap," sighed Mr. Haque, a Bangladeshi engineer who moved to Sweden four years ago lured by the promise of the wireless Web. Undeterred, Mr. Haque soon hit on a way around the glitch: Room33 now runs its own WAP gateway, allowing its customers to tap directly into its messaging services and its version of an Internet browser. "There are lots of services out there," he says. "But so far, no one can reach them." –David Pringle contributed to this article. Write to Almar Latour at almar.latour@wsj.com

De nieuwe Emerce is uit!Er wordt een halve pagina aan hier gegeven opinies besteed.

Heb nieuwe EMERCE gelezen.Goed te zien dat de redactie deze twee auteurs niets nieuws heeft laten schrijven. Teleurstellend dat men de eerdere fout niet erkent en de kritiek als ''vermeende "feitelijke onjuistheden" ''.Dat schept bij mij als lezer geen vertrouwen in de berichtgeving van EMERCE. 

Nou ja, ik denk dat de meeste onjuistheden er wel inmiddels zijn uitgehaald.De pagina is minstens al 300k, waarbij de k staat voor Kritiek.Ik blijf dus maar bij de afkortingen. Na een "grondige" analyse heb ik nog één kunnen vinden: GPRS = General Packet Radio <B>Service</B> (en niet Signal) ~:) Klaas