Schermschrapen

Meestal doen internetgebruikers zaken als bankieren, beleggen en e-mailen via verschillende sites. Voor iedere site moet apart worden ingelogd, wat gebruikers als lastig ervaren. De oplossing? Aggregatie.

Een groot aantal bedrijven levert diensten waarbij componenten van diverse sites kunnen worden gecombineerd tot een volledig gepersonaliseerde pagina. Met één wachtwoord heeft de gebruiker toegang tot meerdere diensten. Het idee is op zich niet nieuw: met webportalen als My Excite, My Lycos of My Netscape was het al langer mogelijk om een eigen pagina samen te stellen met bijvoorbeeld nieuws, horoscoop en sportuitslagen. Maar de keuze bleef beperkt tot informatie die door de portal zélf werd aangedragen. Dat veranderde met de komst van zogenoemde meta-browsers. Deze rangschikken door de gebruiker opgegeven webpagina's op een overzichtelijke manier. Sommige metabrowsers geven alleen koppen weer, zoals Kranten.com, andere plakken alle pagina's aan elkaar.

Metabrowsers worden ook wel aangeduid als Personalized portals, maar aggregators gaan met de integratie van diensten een stap verder. Zo gebruikt het Californische bedrijf Yodlee een reeks van technieken gebaseerd op standaarden als ofx, xml, qif en html om componenten van andere webpagina's in een gepersonaliseerde webpagina te plakken. Van een zoekmotor kan bijvoorbeeld alleen het zoekvenster worden overgenomen. Het zijn niet alleen maar simpele verwijzingen, met behulp van bedrijven als Checkfree kunnen ook transacties worden uitgevoerd. Deze diensten zijn niet alleen voor de pc beschikbaar, maar vaak ook voor mobiele telefoons en zakcomputers.

Vooral banken zijn in deze mogelijkheid geïnteresseerd, vertelt product manager Mike Matthews van Yodlee in zijn kantoor in Redwood Shores. Zo biedt Salem Five Cents Savings Bank zijn klanten een zogenoemde OneView Service. Gebruikers kunnen al hun financiële zaken op één webpagina regelen, daarnaast hebben ze toegang tot hun favoriete e-mail- en nieuwsdiensten. Matthews: "Banken willen klanten aan zich binden, en dat kunnen ze doen met een gepersonaliseerde pagina. Dat daar componenten tussen zitten van concurrenten vinden ze helemaal niet erg." Althans niet meer, een jaar geleden werd nog een bittere juridische strijd gevoerd over wat advocaten misprijzend 'screen scraping' noemden: het zonder toestemming overnemen van content van webpagina's. Inmiddels bieden banken als West Fargo, Chase Manhattan Bank, en de Amerikaanse tak van ABN Amro stuk voor stuk aggregatiediensten aan. "Gebruikers hebben nu eenmaal vertrouwen in financiële instellingen als banken", zegt Mike Matthews van Yodlee. "Dus aggregeren ze graag bij deze bedrijven."

Dubbel verdienen

Yodlee verdient op twee manieren aan dergelijke diensten. Niet alleen bouwt men sites voor derden, er zijn ook zo'n honderd partners die Yodlee betalen om informatie aan aggregatiesites te leveren. Matthews: "Deze bedrijven krijgen een speciale vermelding op onze pagina's, maar in alle gevallen is het de gebruiker die bepaalt welke informatie hij op zijn site zet." Inmiddels zijn er zo'n tien aggregators op de markt. Een van deze bedrijven is Octopus, met in de Raad van Bestuur Netscape-oprichter Marc Andreessen. Octopus richt zich hoofdzakelijk op consumenten. De site werkt met een Java-applet die in een browser moet worden geladen. De pagina's van Octopus ogen fraaier dan die van Yodlee, maar ze vereisen wel een krachtiger computer. Concurrenten van Octopus zijn Clickmarks en OnePage.Com.

Niet erg groot

De professionele markt werd tot voor kort hoofdzakelijk bediend door het drie jaar oude VerticalOne, een volle dochter van online bankier S1, en Yodlee. Ook Yodlee richtte zich aanvankelijk hoofdzakelijk op consumenten, maar het roer werd al gauw richting b-to-b omgegooid. Dat de zakelijke markt voor aggregatie-diensten niet erg groot is, bleek afgelopen december, toen Yodlee en VerticalOne bekend maakten dat ze hun krachten gaan bundelen. S1 krijgt een minderheidsaandeel in de nieuwe combinatie. De bedrijven worden daarmee in één klap marktleider. Samen bedienen ze een tachtigtal klanten. "Er zijn niet veel bedrijven die dergelijke diensten goed kunnen faciliteren", zegt Matthews. "Er komt heel wat bij kijken, denk alleen maar aan beveiliging."

De nieuwe combinatie hoopt te kunnen profiteren van de snelle groei van aggregatiediensten. Zijn er nu hooguit 800.000 gebruikers, in 2004 zullen dat er acht miljoen zijn, zo meent onderzoeksbureau Celent Communications. Morgan Stanley komt uit op 23 miljoen gebruikers. Internationale expansie staat dan ook hoog op de agenda bij Yodlee. Het bedrijf wil zijn diensten op korte termijn aanbieden in Engeland, Duitsland en Japan.