Volgende fase voor berichtendiensten

WhatsApp wordt niet overgenomen door Facebook. In tegendeel: het netwerk gaat de concurrentie met de berichtendienst juist aan. Ook niet-Facebookleden kunnen voortaan Facebook Messenger gebruiken. Voorlopig op Android. Maar worden we er wel zoveel beter van?

In de jarenlang zo kalme markt voor berichtendiensten is het plotseling onrustig geworden. Dat begon al met de mededeling dat Microsoft zijn Windows Live Messenger, beter bekend als MSN, binnenkort zal opheffen en integreren met Skype, waarvoor de softwaregigant miljarden heeft betaald.

Als gevolg daarvan sluit Yahoo een groot aantal diensten in zijn berichtendienst. De samenwerking met Microsoft wordt stopgezet. Ook verdwijnt de Yahoo! Messenger Pingbox en de mogelijkheid om telefoongesprekken te voeren. Het laatste gesprek zal op 30 januari kunnen worden gevoerd.

Internet berichtendiensten zijn nog niet eens vijftien jaar oud, maar terugkijkend valt op dat geen enkele dienst het extreem lang heeft volgehouden. Eind jaren negentig was ICQ nog een grote naam, sinds 2010 is de van oorsprong Israëlische dienst (via AOL) in handen gekomen van Russen die het als enige nog aardig lijken te vinden.

De berichtendienst van Microsoft nam de positie van ICQ al gauw over, met name in Nederland, waar vooral de jeugd leerde em-es-ennen. Net als bij browsers brak er een enorme strijd uit tussen de diverse berichtenplatformen van AOL, Yahoo en Microsoft. Weliswaar waren die stuk voor stuk gratis, maar er werd vooral verdiend aan de advertenties die in de schermpjes van de programma’s werden weergegeven en dus was men niet bereid gegevens te delen of universele standaarden af te spreken. Elk platform wilde zoveel mogelijk gebruikers trekken.

Alleen Yahoo en Microsoft maakten in 2005 afspraken om met elkaar samen te werken. Maar alleen Google was bereid om een echte open standaard te gebruiken voor zijn Google Talk, een dienst die helaas nooit op grote schaal is aangeslagen.

Al deze partijen is het niet gelukt om de transitie naar mobiel te maken. Daar overheerste het betaalde sms, dat als enige de diverse toestelmodellen en hun softwareversies kon overbruggen. De jeugd vluchtte vervolgens naar het gratis BlackBerry Messenger op smartphones van fabrikant RIM, maar om met gebruikers van andere merken te kunnen communiceren bleek WhatsApp een voor de hand liggend alternatief. Op iOS-apparaten lijkt iMessage die functie nu te vervullen.

Maar nu dreigt deze markt alweer te worden verstoord door de ‘new kid of the block’, Facebook. Die biedt nog niet zo heel lang chatmogelijkheden binnen haar eigen platform, maar Facebook Messenger heeft een bijzonder snelle start gemaakt, zeker nu iedereen direct voor vrienden en relaties bereikbaar wil zijn.

En daar houdt het niet op. Deze week werd bekend dat Facebook Messenger wordt losgekoppeld van het Facebook-account. Gebruikers hoeven, net als bij WhatsApp, alleen een naam en telefoonnummer op hun smartphone in te voeren om berichten en foto’s te kunnen versturen. De update van Messenger komt als eerste uit voor de Android-app, iOS (Apple) volgt later.

Toch is er met de verschuiving naar mobiel geen enkele winst geboekt. In elk geval niet voor eindgebruikers. De strijd heeft zich verplaatst naar een volgende slagveld: Microsoft met Skype, Facebook met Messenger. Het is zelfs nog maar de vraag of WhatsApp, als veel kleinere partij, deze slag om de consument zal kunnen overleven.

De markt zou echter beter gebaat zijn met een universele chatstandaard die door alle spelers wordt omarmd. Per slot van rekening zijn ook alle browsers gebaseerd op dezelfde afspraken. De keuze voor een universele internettaal (HTML) heeft de verscheidenheid aan browsers niet beperkt.