Vulkaan China rommelt en spuwt

De Chinese internetmarkt is enorm in beweging met tal van overnames en ambities om ook buiten China voet aan de grond te krijgen. Aan de thuismarkt zal het niet liggen: die is straks groter dan de VS.

Vrijdag werd bekend dat de online retailer Alibaba voor 294 miljoen euro een belang heeft genomen in het Chinese navigatiebedrijf AutoNavi. Eind april betaalde datzelfde Alibaba 586 miljoen dollar voor een belang van achttien procent in de Chinese Twitter, Sina Weibo. En dat als aanloop tot een beursgang die nu al wordt gewaardeerd op zestig tot honderd miljard euro. De vergelijkingen met Facebook zijn niet van de lucht.

De Chinese bedrijven Baidu, Tencent en Qihoo 360 vechten intussen om zoekmachine Sogou, althans volgens geruchten die CEO Wang Xiaoquan van Sogui een dezer dagen als ‘onbetrouwbaar’ afdeed. Maar onlogisch is het niet: alle drie bedrijven hebben een bescheiden marktaandeel en samenvoegen maakt kleintjes groot. Daar heeft Qihoo wel 140 miljoen dollar voor over en Baidu naar verluidt nog meer. Datzelfde Baidu kocht een dezer dagen voor omgerekend 370 miljoen dollar een onlinevideobedrijf PPS, dat wordt samengevoegd met iQiyi.

De Chinese internetmarkt is booming met alleen al een e-commerce omzet van omgerekend 190 miljard dollar in 2012. Nu al maakt e-commerce voor 6,1 procent deel uit van alle retailtransacties in China. En niet verrassend: dat grotendeels dankzij mobiele gebruikers. Voor veel Chinese consumenten is de mobiele telefoon de enige toegang tot internet. Zo’n veertig procent van alle Chinese onlineconsumenten gebruikt de telefoon voor aankopen. En de helft daarvan doet die aankopen gewoon thuis. Meestal worden ze via sociale media op bepaalde artikelen gewezen. De verwachting is dat de Chinese ecommerce markt groter wordt dan die van de VS.

Alibaba (jaaromzet van 170 miljard dollar) heeft nu al het grootste e-shopping platform van China, Taobao, met ruim achthonderd miljoen artikelen en zeker vijfhonderd miljoen gebruikers. Alibaba is ook het eerste onlinebedrijf ter wereld dat binnenkort één biljoen dollar aan transacties omzet.

De opkomst van de Chinese bedrijven is zeer goed te verklaren. Enerzijds door de taal. Grote Amerikaanse merken spreken er minder tot de verbeelding dan in andere landen, iets dat je ook in Rusland ziet. Anderzijds door de enorme thuismarkt. Chinese bedrijven hebben het buitenland niet nodig. Daarnaast genieten Chinese bedrijven veel bescherming van de overheid. Het kost Amerikaanse ondernemingen als Google grote moeite om greep te krijgen op deze markt.

Wat overigens sommigen wel degelijk lukt. Evernote heeft zijn eigen Chinese platform opgericht, maar dan wel onder een Chinese naam Yinxiang Biji. China is na Japan de belangrijkste markt buiten de VS voor Evernote. CEO Phil Libin denkt dat China het land wordt van de belangrijkste innovaties de komende tien jaar nu het land een echte kennisindustrie aan het worden is.

De markt wordt op allerlei manieren gestimuleerd. De overheid steekt nog eens 810 miljoen dollar in de ontwikkeling van een eigen navigatiesysteem Beidou. Dat geld gaat vooral naar enkele tientallen bedrijven om toepassingen te ontwikkelen.

De verwachting is dat ook Chinese internetbedrijven uiteindelijk de vleugels zullen uitslaan, net als hardwarebedrijven Haider, ZTE en Huawei. Namen als Alibaba en Sina Weibo zijn buiten China nog nauwelijks bekend, maar dat kan binnen vijf jaar veranderd zijn.

Alibaba lonkt nu al naar het buitenland. Eerst wil het bedrijf Chinese klanten buiten China bereiken. Taobao is nu al aanwezig in Hong Kong, Singapore in Maleisië. Daarna moet de rest van de wereld veroverd worden. De vraag is of ze dat op eigen kracht zullen doen of met behulp van westerse allianties. Wat dat betreft zit Alibaba gebakken. Bijna een kwart van de aandelen is in handen van Yahoo.