Zuinige processors

3G-diensten vergen veel van mobiele apparaten. Die moeten optimale resultaten leveren, terwijl de batterijen niet snel leeg mogen raken. Chipfabrikant Intel introduceert daarom een reeks van nieuwe producten die de gebruiksduur van mobiele apparatuur, waaronder ook laptops, aanzienlijk kan verlengen.

Gebruikers die vol verwachting een I-mode toestel hebben aangeschaft, worden vaak al gauw teleurgesteld. Vrijwel dagelijks moeten de batterijen worden opgeladen. Van de processor in het apparaat wordt nu eenmaal het uiterste gevergd. Een betere batterijtechnologie is voorlopig ook even niet voorhanden. De oplossing moet vooral worden gezocht in zuinige processors.

Met name Intel ziet grote kansen op de markt voor chips die zowel in laptops als mobiele telefoons gebruikt kunnen worden. Zo werd onlangs de Centrino ten doop gehouden, een nieuw type microprocessor dat speciaal voor notebook pc's is ontwikkeld. De Centrino is een combinatie van zuinige processor, bijbehorende chipset en chips voor draadloze communicatie (WiFi).

Vooral die laatste technologie is er doorgaans de oorzaak van dat batterijen van laptops snel leeg raken. Het hart van de Centrino is een microprocessor met 77 miljoen transistors (Banias). De kloksnelheden van deze in Israël ontwikkelde chip zijn lager dan van Pentium pc's die nu nog voor notebooks worden gebruikt (900 MHz tot 1.6 GHz), maar de nieuwe processor is zo ontworpen dat hij op een lage voedingsspanning kan werken en traploos kan schakelen naar een lagere kloksnelheid. De nieuwe productlijn moet de bestaande Pentium 3's en Pentium 4's gaan vervangen, maar uiteraard alleen in laptops en niet in bureaucomputers, want daar draait het voorlopig nog om pure rekenkracht.

Fabrikanten als Dell, IBM, Sony, Toshiba, Acer, Fujitsu Siemens en Hewlett-Packard hebben inmiddels allemaal laptops met de Centrino-technologie op de markt gebracht. Omdat deze producten gemiddeld driehonderd euro duurder zijn dan notebooks zonder Centrino, trekt Intel voor de nieuwe technologie meer reclamegeld uit dan voor de lancering van de Pentium 4.

Uiteraard zit de concurrentie niet stil, maar daar ligt de nadruk minder op WiFi. Zo introduceert AMD een serie chips, die de naam Athlon XP-M draagt, waarbij de M staat voor Mobile. Een van de processors is uitgerust met schakelingen die het elektriciteitsverbruik moeten temperen. Ook het Californische Transmeta werkt aan zuinige chips.

Intel richt zich echter allang niet meer alleen op notebooks. Het bedrijf wil voet aan de grond zien te krijgen in de markt voor chips in mobiele telefoons. Want mobiele telefoons die dataverkeer ondersteunen zullen in 2006 de markt gaan beheersen, zo is de verwachting. En ook die moeten zuinig kunnen werken. Vandaar onlangs een chip voor smart phones, codenaam Manitoba, werd gelanceerd. De eerste modellen met deze chips zijn dit jaar al verkrijgbaar, maar niet eerder dan in 2004 komt de massaproductie op gang. De sterk geïntegreerde microprocessor is de eerste die de belangrijke onderdelen van een mobiele telefoon en een handheld computer ? zoals een digitaal signaalprocessor of DSP, geheugen en centrale rekeneenheid – samenbrengt op één stukje silicium. Dat leidt tot meer functionaliteit, langere levensduur van de batterij en toestellen met vernieuwende ontwerpen.

Huidige mobiele telefoons die voorzien zijn van geïntegreerde camera's, kleurenschermen en spelletjes, bestaan nog vaak uit verschillende (chip)componenten, waardoor ze tot de duurste mobiele telefoons op de markt gerekend moeten worden. Nu de industrie de overstap maakt van 'alleen-spraak' naar geavanceerde apparatuur voor spraak en data, is het zaak verwerking, geheugen en communicatie zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen.

De nieuwe PXA255-processor loopt op 1,3 Volt, wat alweer 0,2V minder is dan zijn voorloper, de PXA250. Het energieverbruik kan echter ook worden teruggebracht door componenten die niet gebruikt worden (gedeeltelijk) uit te schakelen. Intel claimt dat de chip daardoor tussen de dertig en vijftig procent zuiniger is. Wonderen zal de chip overigens niet kunnen verrichten, want om bijvoorbeeld videobestanden te (de)coderen, zal Intel het stroomverbruik van zijn Xscale-technologie verder moeten verminderen.

Intel zal de huidige lijn van zuinige processors zoveel mogelijk vasthouden, zo verzekerde Shane Wall van Intel onlangs op het GSM Congres in Cannes. Sterker nog: toekomstige chips zullen zich automatisch aan uiteenlopende telecomnetwerken kunnen aanpassen, of het nu gaat om gsm, umts of andere technieken. Door zich in seconden te herprogrammeren voor specifieke taken, kunnen zij even zuinig opereren als analoge technieken. Ook op dit terrein heeft Intel weer geen monopolie. Texas Instruments heeft al aangekondigd dat het WiFi componenten aan halfgeleiders gaan toevoegen om het gebruik van draadloze netwerken standaard mogelijk te maken.