-

What would Facebook do?

 

Facebook is de nieuwe nummer 1, dankzij 650 miljoen gebruikers. Zij besteden meer tijd aan de vriendensite dan aan Google, Yahoo en Microsoft bij elkaar. De concurrentie kijkt toe. Wat zal Mark Zuckerberg nú weer doen?

 

 

 Eindelijk klonk er vorig jaar dan voor het eerst echt ongezouten kritiek op Facebook – na alle egards die het bedrijf eerder ten deel waren gevallen. Tim Berners-Lee, bedenker van het World Wide Web, liet weten ontwikkelingen als Facebook en iTunes ‘bedenkelijk’ te vinden. Hij sprak over silo’s die zich afschermen van het web en geen principes van gelijkheid hanteren. Het transparante web dreigt, aldus Berners-Lee, te worden opgedeeld in ‘kleine eilandjes’.

Het kan niet worden ontkend: Facebook herinnert aan de oertijd van het internet, toen bedrijven als Apple, America Online en Compuserve gebruikers bedienden via een eigen netwerk met een achterpoort naar het web. Je kon er mailen, bestanden delen, in forums van gedachten wisselen en chatten. Moest je dan toch het web op, was er altijd nog een ontsnapping mogelijk via een geïntegreerde browser.

 

 

In de loop der jaren trok het web gebruikers uit deze virtuele clubhuizen weg. Wat er voor in de plaats kwam was fragmentatie. Mail, forums en chat werden aparte entiteiten, elk met hun eigen beperkingen. In Facebook werden deze diensten gaandeweg weer samengevoegd. En wat er nog ontbreekt, komt er in hoog tempo bij: besloten groepen, zelfs e-mail voor de aansluiting met de ‘oude wereld’.

 
 

 

Facebook zuigt zo steeds meer verkeer weg van het internet. Een kwart van alle Amerikaanse pageviews bevindt zich op Facebook. De vriendensite heeft Google, dat jaren de lijst van meeste bezochte sites aanvoerde, van de troon gestoten. Er zijn 650 miljoen gebruikers, die meer tijd besteden aan Facebook dan aan Google, Yahoo en Bing (Microsoft) bij elkaar. Waar mensen vijf jaar geleden Google gebruikten voor oriëntatie van een nieuwe aankoop, gaan zij steeds vaker af op het eigen netwerk van vrienden. Dezelfde trend is zichtbaar bij het delen van nieuwsberichten. Er komen meer referrals uit sociale netwerken dan van zoekopdrachten uit Google. Met vergaande implicaties voor adverteerders: contextuele advertenties doen er steeds minder toe, relationele advertenties wellicht des te meer.

Het gaat verder: relaties zoek je op naam, niet op een moeilijk te onthouden e-mailadres, en de draad van een conversatie is bij Facebook beter te volgen dan bij Gmail. De sociale activiteiten op Facebook zijn over het algemeen intensiever in vergelijking met andere sociale sites.

 
 

 

Smoelenboek

Er lijkt een uitgekiend marketingplan aan ten grondslag te liggen, maar niets is minder waar: Facebook was jarenlang niet meer dan een speeltuin voor twenty somethings. In de wrangkomische film The Social Network, gebaseerd op de jongensjaren van Facebook, mag dan worden gesuggereerd dat de bleke whizzkid Mark Zuckerberg zich wreekte op het universitaire ‘kastensysteem’ door een aristocratische Harvard-tweeling te slim af te zijn, in werkelijkheid begon Facebook als een vrij onschuldig ‘smoelenboek’ voor universiteiten en hoge scholen. Uit die tijd dateren nog functies als ‘porren’ en het ‘prikbord’.

Zuckerberg had toen al honderd ideeën opgeschreven in een klein Mao-achtig boekje genaamd The Book of Change en voerde ze in veel gevallen rücksichtslos uit. Hij dreef zijn verkoopmensen tot razernij door advertenties bot te weigeren, want niks mocht de magie van Facebook verstoren. Soms was het creatieve team verbaasd over de impact van innovaties die het zelf verzonnen had: het labelen van foto’s met een persoonsnaam was zo’n onvermoede vondst die Facebook pas echt op de kaart zou zetten. Het delen van statusinformatie en nieuwslinks ook, al schreeuwde de aanhang aanvankelijk dat Facebook een Stalkerbook was geworden.

Zuckerberg was niet onder de indruk: de statusupdates groeiden juist dankzij het feit dat gebruikers hun ongenoegen konden delen en hij besloot dat het zo moest blijven. Nu is het volledig geaccepteerd. Andere introducties pakten minder goed uit: In november 2007 begon de website gebruikers te volgen als ze van Facebook weggingen om elders op internet artikelen te kopen bij partners. Die aankopen werden voor alle vrienden zichtbaar. De ophef leidde tot een rechtszaak die Facebook voor 9,5 miljoen dollar moest schikken. Zuckerberg werd in die tijd omschreven als een onnadenkende tiener die je nooit met lucifers in een houten huis moet laten spelen.

Ook in 2009 moest Facebook diep door het stof toen het bedrijf in de voorwaarden gebruiksrechten opeiste ook al was het account stopgezet en de inhoud verwijderd. Facebook heeft ervan geleerd: het nieuwe e-mailsysteem wordt stapvoets uitgerold. Facebook kan zich met een geschatte beurswaarde van 50 miljard dollar (op basis van de recente investering van Goldman Sachs) domweg geen bokkensprongen meer veroorloven.

Zeker niet nu Facebook almaar populairder aan het worden is ten koste van andere netwerken. MySpace van News Corp. ziet steeds meer klanten naar Facebook verdwijnen. Topman Rupert Murdoch heeft een deadline gesteld: als er binnen twee jaar geen winst wordt gemaakt gaat de stekker eruit. In Nederland is het aantal Facebook-gebruikers in een jaar tijd verdrievoudigd. Vooral Hyvers lijken de overstap naar Facebook te wagen. Het is dus nog maar de vraag of De Telegraaf niet te laat het profielennetwerk heeft gekocht (voor 40 miljoen euro).

Als Facebook al concurrentie te vrezen heeft, is het van LinkedIn. Met 80 miljoen leden nog altijd onmiskenbaar populair in de zakelijke markt, hoewel het op dit moment niet veel meer is dan een verzameling veredelde cv’s. Topman Jeff Weiner is er nog steeds van overtuigd dat LinkedIn het netwerk blijft voor professionele contacten, en Facebook voor persoonlijke vrienden, zo vertelde hij dit najaar op Web 2.0 Summit. Hij voorziet wel enige overlap, maar denkt niet dat het verstandig is om foto’s in de privésfeer te delen met professionele contacten.

Toch is het geen toeval dat LinkedIn bezig is met een retooling die overduidelijk is geïnspireerd op Facebook. De nieuwe dienst Signal (nu nog beperkt toegankelijk) biedt gebruikers de mogelijkheid de nieuwsstroom te filteren op industrieën, personen of onderwerpen. Ook video en andere rich media content kan voortaan worden gedeeld, waarmee LinkedIn 2.0 sterk aan Facebook doet denken. Daarnaast worden de zoekmogelijkheden uitgebreid, zodat gebruikers zich beter kunnen oriënteren op gebieden waarin bepaalde relaties werkzaam zijn. Het wordt makkelijker specifieke nieuwsverhalen rond personen of hun bedrijven te volgen.

Metaversum

Toch is LinkedIn veel te beperkt om uit te groeien tot een volwaardige werkomgeving voor de zakelijk markt, zoals WebEx, terwijl Facebook die potentie wel heeft. En zou Facebook ook niet het ideale metaversum kunnen zijn voor relaties die elkaar in informele sfeer virtueel willen leren kennen, zoals Second Life ooit eens heeft geprobeerd?

Of Facebook ook al deze kansen wil grijpen is nog maar zeer de vraag. Zuckerberg vertelde onlangs dat hij maar een kleine groep ontwikkelaars heeft en zich wil beperken tot het bieden van basisfunctionaliteiten. Facebook profileert zich bij voorkeur als een nutsbedrijf dat toegang biedt aan applicatieontwikkelaars. De visie van Facebook als platform voor toepassingen dateert zelfs al van het prille begin; Zuckerberg wilde met Facebook realiseren wat Bill Gates met Windows heeft gedaan voor de pc. Het gebruik van Facebook moest voor derden ook nog eens gratis zijn, zo vond hij.

Het leidde tot heftige discussies, maar Zuckerberg wist ook hier van geen wijken: hij veronderstelde dat applicaties meer gebruikers zou aantrekken, een grove onderschatting. Een van de eerste toepassingen, een pokerspelletje, was al meteen zo’n succes dat ontwikkelaar Mark Pincus een eigen bedrijfje Zynga kon beginnen, inmiddels een sociaal gamingnetwerk met 320 miljoen gamers. De marktwaarde van Zynga ligt hoger dan die van Electronic Arts. In 2009 trok Playfish via Facebook 25 miljoen gebruikers die gemiddeld een half uur per dag aan het gamen waren. Disney kocht Facebook-partner Playdom voor 735 miljoen dollar. Ook andere partijen verdienen dik aan Facebook: in 2009 ging het om 500 miljoen dollar. Aan advertenties binnen die apps werd nog eens 200 miljoen dollar verdiend. Inmiddels telt Facebook 550.000 applicaties, meer dan er in de App Store voor de iPhone zitten.

Facebook verdiende in het begin nog aan gesponsorde pagina’s, zoals die van Apple, maar dat is losgelaten. Facebook lijkt er niet slechter van te worden. In 2010 bedroeg de omzet naar schatting zo’n twee miljard dollar.

Pas echt gevaarlijk wordt Facebook voor zijn concurrenten als het een sociale variant van Google AdWords zou lanceren, advertenties gebaseerd op wat vrienden en relaties adviseren. Doordat via Facebook Connect externe sites Facebook-elementen aan hun site kunnen toevoegen, is de vriendensite aanwezig op ruim 2 miljoen externe webpagina’s. Wat let Facebook om daar advertenties te plaatsen? Google verdient momenteel dik zes miljard dollar aan advertenties, Facebook nog geen kwart daarvan.

Daarnaast is het voorstelbaar dat onder de vlag van Facebook externe diensten worden gestart of gekocht, zoals Google met YouTube heeft gedaan. Het toekomstige prikbord van Facebook zou in de toekomst wel eens een gepersonaliseerde krant kunnen worden (zoals Compuserve vijftien jaar geleden al eens had bedacht): een soort Flipboard, maar vele malen slimmer.

Maar zelfs als die ontwikkeling niet doorzet, heeft Facebook het aanzien van het internet al veranderd. Ruim 16 procent van het bezoek aan YouTube komt via Facebook. Voor Spotify is het de belangrijkste verwijssite; een grote bedreiging voor Google. We zullen steeds minder zoeken en ons meer laten leiden door aanbevelingen van onze vrienden.

MobielMark Zuckerberg lijkt zich anders dan Google echter nog maar weinig te bekommeren om de werelddominantie. In tegendeel: hij doneerde zelfs geld aan het open-source Facebook-alternatief Diaspora. In Duitsland, Spanje, Rusland en China heeft Facebook de achterstand op lokale klonen nog niet kunnen inhalen.

Op het mobiele vlak lijkt incheckdienst Foursquare (5 miljoen gebruikers) nu nog een voorsprong te hebben op de afgelopen zomer gelanceerde Facebook-dienst Places. Toegegeven: de eerste advertentiedeals zijn binnen. In de VS kregen de eerste tienduizend Places-bezoekers van GAP die incheckten via Facebook een gratis spijkerbroek. Ook H&M, McDonald’s, Starbucks en The North Face gaan voor acties gebruik maken van Facebook. ‘Facebook gaat mobiel’, zo verwoordde directeur Taaf von Brucken Fock van marketing- en advertisingbureau B!Digital het. ‘Facebook gebruikers zijn op hun mobiel twee keer zo actief als op de pc.’

De vraag hoe de macht van Facebook kan worden gebroken zal de komende tijd dan ook steeds vaker gesteld worden door concurrenten, maar ze krijgen het niet gemakkelijk. Het bedrijf is, net als Google, nu al kapitaalkrachtig genoeg om technologie die het zelf niet in huis heeft versneld in te kopen. Facebook kocht patenten van Friendster, nam FriendFeed over en onlangs nog ShareGroove, die technologie ontwikkelt waarmee Facebook zijn Spartaanse chatrooms wil verrijken.Facebook rekent af met het oude internet. En al die miljoenen gebruikers helpen vol overgave mee.

Verslaggever Richard Stenge van Time, het Amerikaanse blad dat Mark Zuckerberg tot Persoon van het Jaar 2010 bombardeerde, noemde Facebook een ‘mix van narcisme en voyeurisme, waardoor sociale media sneller en dieper in onze levens penetreren dan elke andere ontwikkeling’. Facebook schept mogelijkheden voor nieuwe vormen van vriendschap, intimiteit en gemeenschapszin, concluderen Amerikaanse onderzoekers.

Inloggen, zo verwoordde onlangs een Facebooker in Het Parool, is alsof je een stampvol café betreedt. De aantrekkingskracht van Facebook: rumoerig, gezellig, hier gebeurt het.

Deel dit bericht

1 Reactie

louis vuitton outlet

The reason behind their success is repeat business – the simple fact that most of their customers are repeat buyers Take a few moments to talk to the other booths at the show and find out what they can tell you about the craft show It intercepts the water at the edge of your basement and drains it to a sump pump located in the lowest spot of your basement, very safely The incidence of carcinoma of the bronchus had not been grossly underestimated, four additional tumours of this type were identified by scrutiny of the necropsy reports, and a further four by review of histological sections

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond