AI verslaat twaalf advocaten: ChatGPT legt juridische fouten bloot in Belgische strafzaak

Oud-Turnhout, 14 april 2025 — In een ongeziene ontwikkeling binnen de Belgische rechtsstaat heeft kunstmatige intelligentie via ChatGPT ernstige juridische fouten en structurele misstanden blootgelegd in een lopend dossier dat begon in 2010 rond een gedeeltelijke verbeurdverklaring, zonder dat een van de ooit betrokken twaalf advocaten of gerechtelijke instanties dit ooit expliciet aankaartte. Desondanks zet de ING, in samenwerking met de Belgische Staat, de veiling van twee panden door — panden die volgens het vonnis nooit volledig verbeurd verklaard waren.

Zonder agenda, zonder belangen: ChatGPT benoemde wat niemand durfde te erkennen.

De zaak draait rond een strafrechtelijk arrest van 8 januari 2020, waarin enkel een gedeeltelijke verbeurdverklaring van geldbedragen werd uitgesproken. Er werd nergens een bevel gegeven tot de volledige eigendomsoverdracht van vastgoed.

Toch gaf de griffier van het parket opdracht tot volledige overschrijving van twee panden op naam van de Belgische Staat — zonder betekening van het arrest aan de betrokken partijen, en zonder wettelijk bevel en waarvan ook de procureur-generaal van Antwerpen een kopie ontving, zonder dat dit tot enige corrigerende tussenkomst leidde. Waar twaalf advocaten geen bezwaar maakten, legde ChatGPT onmiddellijk de vinger op de wond:

Geen betekening = geen rechtsgeldige uitvoering

Geen bevel tot onteigening = geen overschrijving

Artikel 84 verkeerd toegepast, ChatGPT toont fout waarmee Staat onterecht eigenaar werd

De AI herkende dat de overschrijving gebeurde op basis van artikel 84 van de Hypotheekwet, een bepaling die uitsluitend mag worden toegepast bij een volledige verbeurdverklaring van een onroerend goed. Dat was hier niet het geval. Wat jarenlang verzwegen of gebagatelliseerd werd, werd door ChatGPT in enkele seconden juridisch helder uitgelegd.

Ongeldige veiling: ING en notaris handelen op foutieve basis – AI legt juridische blunder bloot

ING Bank is gestart met een veilingprocedure op naam van de voormalige eigenaars, terwijl de panden officieel niet meer op hun naam staan. ChatGPT merkte bovendien terecht op dat een deurwaarder wettelijk verplicht is te controleren of de beslagene nog eigenaar is, iets wat in deze zaak volledig genegeerd werd. Ondanks dit alles wordt een veiling doorgezet en verschenen er veilingborden van ING op de panden, in samenwerking met een notaris die handelt op basis van foutieve informatie.

Zonder bevel, zonder reden: klantgegevens overgedragen aan witwascel
ChatGPT wees ook op een ernstige privacy-inbreuk: een bankdirecteur van ING Oud-Turnhout heeft privébankgegevens van een klant rechtstreeks overgemaakt aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CTIF), zonder gerechtelijk bevel, rechterlijke controle of enige aantoonbare verdenking.
De informatie werd gebruikt om een vermeend witwasdossier te construeren — een werkwijze die mogelijk strijdig is met de GDPR en het Belgische bankgeheim.
Een burgerlijke partijstelling wegens deze inbreuk werd officieel ingediend, maar is onverklaarbaar verdwenen uit het gerechtelijk circuit. ChatGPT wees terecht op de risico’s voor de rechtsstaat wanneer procedures verdwijnen zonder verantwoording.

In het arrest staat expliciet dat geen onnodig zware straf mocht worden opgelegd. Toch werd de volledige eigendommen van het gezin ontnomen en werd het met een gehandicapt kind op straat gezet met de krachtige hand van de politie. Een flagrante tegenspraak, die door ChatGPT glashelder werd blootgelegd.

Wet bewust genegeerd: advocaat van de Staat verdedigt wat juridisch onhoudbaar is

Wat dit des te schrijnender maakt, is dat de advocaat die de Belgische Staat vertegenwoordigt, zich wél bewust is van de juridische onregelmatigheden, maar toch vasthoudt aan de uitvoering — alsof herhaling de waarheid bevestigt. Er wordt roekeloos doorgeprocedeerd, terwijl de juridische basis duidelijk afwezig is. Wat ChatGPT neutraal en feitelijk kon aantonen, wordt door de verdediging van de Staat genegeerd of ontkend. Niet uit onwetendheid, maar uit volgehouden overtuiging in een foutief verhaal.

Twaalf keer juridische expertise, nul keer correcte toepassing – ChatGPT brak de stilte

Deze zaak roept fundamentele vragen op over de werking van het Belgische rechtssysteem. Hoe kan het dat een openbare AI-tool als ChatGPT — zonder toegang tot het volledige strafdossier, maar louter op basis van publieke gegevens en gerechtelijke stukken — meer waarheidsvinding en juridische coherentie aan de dag legt dan twaalf professionele advocaten en meerdere overheidsdiensten samen?

“Als Artificial Intelligence de procedurefouten wél ziet, en het Belgische gerecht niet, dan is er iets grondig mis.”

Antonius Hoffmann en Adriana Huisman

14 april 2025

Telefoon +31-646150949