De invloed van kantoorinrichting op mentale gezondheid en prestaties

Den Bosch, 31 maart 2025 – Nieuwe onderzoeksresultaten tonen aan dat een kantoor inrichting niet alleen stijlvol is, maar ook invloed heeft op functionaliteit. Niet vanwege praktische toepassingen, maar ook door invloed op productiviteit. Data uit verschillende onafhankelijk van elkaar gepresenteerde onderzoeken wijzen op een sterke correlatie tussen werkomgeving, mentale gezondheid en productiviteit. De inzichten zijn van belang voor organisaties die post-pandemisch hybride werken opnieuw vormgeven en hun werkplekken toekomstbestendig willen maken.

Biophilic design zorgt voor welzijn en focus

Uit een recent uitgebracht rapport, 14 Patterns of Biophilic Design van Terrapin Bright Green, blijkt dat het integreren van natuurlijke elementen in kantoorinrichting direct meetbare effecten heeft op productiviteit, stress en cognitieve functies. Deze cijfers indiceren dat de impact van biophilic design sterk kan zijn op menselijk functioneren.

Biophilic design betekent: ontwerpen met liefde voor het leven – of specifieker: ontwerpen met elementen uit de natuur om de verbinding tussen mens en natuur te versterken in gebouwen en ruimtes.

Concrete elementen die bijdragen aan deze resultaten zijn onder andere: uitzicht op groen, het gebruik van natuurlijke materialen zoals hout en steen, dynamisch daglicht, gevarieerde temperatuur- en luchtstromen en het zichtbaar maken van natuurlijke processen (zoals seizoensgebonden veranderingen of plantengroei). Werkplekken die zijn ontworpen met ‘prospect’ (vrij uitzicht), ‘refuge’ (beschutte plekken), en dynamisch licht ondersteunen het menselijk bioritme en zorgen voor een lager ziekteverzuim.

Steeds meer innovatieve bedrijven en ontwerpers implementeren deze patronen in hun kantooromgevingen, niet alleen om de stijl te verbeteren, maar als strategische investering in welzijn en prestaties. Biophilic design ontwikkelt zich daarmee van interieurtrend tot wetenschappelijk onderbouwde innovatie binnen workplace design.

Akoestiek, luchtkwaliteit en licht zijn bepalend voor prestaties

Een systematische literatuurstudie van vier onderzoekers van de Technische Universiteit Eindhoven (The Business Case for a Healthy Office, 2023) toont aan dat zintuiglijke factoren zoals geluid, licht en luchtkwaliteit directe invloed hebben op cognitieve prestaties en mentaal welzijn op de werkvloer. Op basis van 133 internationale studies concluderen ze dat productiviteit merkbaar daalt bij achtergrondgeluiden boven de 48 dB. In zones voor geconcentreerd werk geldt zelfs een bovengrens van 35 dB.

Ook luchtkwaliteit blijkt cruciaal: bij een CO₂-concentratie boven de 1000 ppm neemt het energieniveau en de alertheid van medewerkers significant af. Een ventilatiecapaciteit van minstens 8 liter per seconde per persoon wordt aanbevolen. Op het vlak van verlichting blijkt vooral daglicht effectief, maar ook kunstlicht met een hoge kleurtemperatuur (>6500K) en verlichtingssterkte (>750 lux) ondersteunt het circadiaanse ritme en vermindert symptomen van stress en vermoeidheid.

Deze bevindingen maken duidelijk dat een gezonde kantooromgeving geen stijlvolle luxe is, maar een fundamentele voorwaarde voor duurzaam werkplezier en hoge prestaties.

Strategisch ruimtegebruik vermindert stress en verhoogt betrokkenheid

Een opvallende conclusie uit beide onderzoeken is dat de ruimtelijke indeling van het kantoor het welzijn beïnvloedt. Individuele kantoren zorgen voor meer rust en minder burn-outklachten, maar zijn niet altijd haalbaar. Daarom pleiten onderzoekers voor ‘zoning’: het creëren van gescheiden werkzones op basis van taaktype. Kleine overlegplekken, ontspanningsruimtes en ‘stille werkplekken’ helpen bij het verlagen van cognitieve belasting.

Het integreren van activerende zones met zitballen, statafels of loungehoeken wordt gezien als een oplossing om informeel contact en beweging te stimuleren. Ook natuurlijke aankleding, zoals één tot drie planten per bureau of uitzicht op groen, blijkt statistisch effect te hebben: +20% concentratie, +15% productiviteit en -8% stress.

Deze inzichten zijn relevant voor organisaties die hun werkomgeving willen herinrichten met oog op mentale gezondheid, werktevredenheid en talentbehoud. Organisaties die deze wetenschappelijke inzichten willen vertalen naar de praktijk, kunnen terecht bij specialisten zoals Pelser. Met jarenlange ervaring in projectinrichting en een sterke focus op gezondheid, functionaliteit en flexibiliteit helpt Pelser bedrijven om kantooromgevingen te ontwerpen die zowel mensgericht als toekomstbestendig zijn. Hun aanpak sluit aan bij actuele onderzoeken en biedt concrete oplossingen voor hybride werken, akoestiek, lichtgebruik en biophilic design.