Vijf voorspellingen rond het gebruik van kunstmatige intelligentie voor 2022

Kunstmatige intelligentie is de kinderschoenen ontgroeid, maar is ook nog niet helemaal volwassen. Ontwikkelingen rond wet- en regelgeving en de bredere toepassing van AI suggereren dat 2022 wel eens een sleuteljaar zou kunnen worden: een vooruitblik.

Kunstmatige intelligentie (Artificial Intelligence, AI) staat ook het komende jaar volop in de belangstelling. Ethische AI-principes zoals betrouwbaarheid, transparantie, controle, privacy, non-discriminatie en rechtvaardigheid blijven belangrijk, maar ook of de AI simpelweg in het belang van de consument of burger gebruikt wordt. Beleid en regelgeving rondom ethisch gebruik van de technologie gaan verder helpen om AI op een verantwoorde manier in te zetten.

Ondertussen evolueert AI door en wordt de techniek steeds menselijker. Daarmee wordt die ook waardevoller voor organisaties. Goed, dus, om eens te kijken waar het heen gaat met AI. De belangrijkste voorspellingen voor 2022 op een rij:

1. Van zacht beleid naar harde regelgeving

Responsible AI verschuift van ‘zacht beleid’ naar harde wet- en regelgeving, en inbeddding in tools en best practices. De laatste jaren was het voor bedrijven en overheden bon ton om te praten over ethisch én verantwoord gebruik van AI. Maar daadwerkelijke stappen om verantwoorde inzet te garanderen, werden minder gezet. In 2022 moet solide wet- en regelgeving daar verandering in gaan brengen.

Zo heeft de EU een nieuw voorstel ingediend – hier in het Nederlands (pdf)) – met wetgeving die het gebruik van AI verbiedt als er onaanvaardbaar en schadelijk risico aan kleeft. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van AI voor biometrische identificatie zoals gezichtsherkenning in openbare ruimtes voor wetshandhaving (op enkele uitzonderingen na), of het onbewust manipuleren van kwetsbare groepen op een manier die kan leiden tot psychisch of fysiek letsel. Maar ook het gebruik van AI voor social credit scoring door overheidsinstanties, waarbij bijvoorbeeld een reactie op sociale media invloed heeft op het krijgen van een baan of krediet of het uitbrengen van een stem. AI-toepassingen met een hoog risico die wel zijn toegestaan worden strak gereguleerd.

Ook het Verenigd Koninkrijk heeft recent zijn nationale AI-strategie bekendgemaakt en de Chinese regering heeft in augustus een voorstel voor regelgeving aangekondigd dat op bepaalde gebieden verder gaat dan de EU. In de toekomst zullen organisaties mogelijk niet alleen moeten aantonen dat ze bij het gebruik van AI de regelgeving rondom ethiek en verantwoordelijkheid naleven, maar ze moeten ook laten zien dat het gebruik van AI ten goede komt aan de klant. Transparantie en duidelijke uitleg zorgen ervoor dat consumenten worden gerustgesteld en de meerwaarde van AI zullen inzien.

2. Uitbannen verkeerd gebruik

Gecontroleerde inzet van AI moet een einde maken aan toepassingen met verkeerde intenties of een verkeerde aanpak. Het inzetten van responsible AI wordt voor de meerderheid van de organisaties een prioriteit. Hierdoor komt er meer aandacht voor het uitbannen van evil apps. Soms zijn er bewuste keuzes gemaakt wat het doel van de AI-oplossing betreft, of in de manier waarop het AI-systeem is gebouwd die niet door de beugel kunnen. Maar vaker nog zijn problemen in AI-systemen het gevolg van minder bewuste keuzes.

Denk aan vooroordelen ten aanzien van bepaalde groepen die binnensluipen door het gebruik van biased data, of door gebruik van regels op basis van onjuiste aannames. Deels is dit te ondervangen door meer discipline bij de ontwikkeling van apps via het beantwoorden van eenvoudige vragen. Het gaat om vragen als: Welke informatie bevat de app en waarom? Hoe werkt het? Wat wordt er precies gebouwd en waarom? Wat is het doel van het AI-systeem? Als een registratie van wat ontwikkelaars met ‘hoog-risico’-AI doen als voorwaarde wordt gesteld om iets te produceren, dan wordt AI-ontwikkeling transparanter. Maar dit alleen is niet voldoende. Er zijn meer geautomatiseerde methodes en controles nodig om algoritmische discriminatie aan te tonen en te voorkomen, en om uitleg te geven bij geautomatiseerde beslissingen.

3. 2022: het jaar van AI

2022: het jaar waarin we eindelijk all-in gaan op AI. Na een wat moeizame start is AI inmiddels uit de kinderschoenen en in de puberteit. Steeds meer mensen zien in dat kunstmatige intelligentie organisaties echt van binnenuit kan transformeren. Toch wordt de technologie nog niet massaal omarmd.

Maar nu de mythe rondom AI grotendeels is ontrafeld en gebruikers veel beter begrijpen hoe ze het effectief en correct kunnen inzetten en op grotere schaal kunnen toepassen, is de technologie klaar om volwassen te worden. De ambitieuze doelstellingen van organisaties om meer data- en bewijsgestuurd te worden, vertalen zich in geautomatiseerde, beheersbare beslissingen die elke interactie met de klant en de bedrijfsprocessen aansturen en optimaliseren.

4. Intelligence of Everything

De opkomst van de Intelligence of Everything maakt AI ‘menselijker’. Komend jaar wordt AI steeds completer en gaan we zien dat AI meer is dan alleen ‘slimme’ technologie. We hebben ook emotionele, creatieve en relationele intelligentie nodig. Mensen zijn namelijk niet alleen intellectuele wezens. Het zijn deze andere abstracte kwaliteiten die ons echt menselijk maken. Door met een AI-bril op deze menselijke aspecten te bekijken en te proberen na te bootsen, kunnen organisaties klanten beter inschatten en op een meer natuurlijke, empathische en persoonlijke manier met ze interacteren over alle kanalen heen.

5. Zakelijk hulpmiddel

AI is meer ingeburgerd als zakelijke tool. De afgelopen decennia is AI vooral ingezet binnen de datawetenschappen, waarbij de technologie werd gebruikt om patronen te herkennen in grote deelverzamelingen van data. Komend jaar blijft het gebruik van AI niet langer beperkt tot datawetenschappers en statistici, of tot de IT. De technologie dringt door tot het domein van de data-savvy zakelijke gebruiker die AI gaat inzetten voor meer flexibiliteit, beter begrip van klanten en het behalen van betere resultaten.

Over de auteur: Peter van der Putten is Director decisioning & AI solutions bij Pegasystems.

Op de hoogte blijven van het laatste nieuws binnen je vakgebied? Volg Emerce dan ook op social: LinkedIn, Twitter en Facebook.