Niels den Otter: Sounddesign geeft beelden extra lading

Niels den Otter (32) startte in 2009 zijn eigen studio Audentity en werkt inmiddels voor grote nationale en internationale klanten zoals Amnesty, Nike, Ikea, Samsonite, het Russische Openbaar Vervoer,  Saatchi BE, TBWA, Momkai, Doom & Dickson.

Een sound designer componeert en ontwerpt geluiden en muziek, met als doel emoties te benadrukken. “Daarmee geef ik beelden een extra lading. Het kan soms minimaal aanwezig zijn en toch de boodschap bouwen. “

Wat is er zo mooi aan jouw vak?
De dynamiek en de mogelijkheden van reclame vind ik erg interessant. Je maakt onderdeel uit van een team. Je bent op het frame nauwkeurig aan het pielen met geluidjes waardoor het verhaal ineens duidelijk wordt. Het is letterlijk het polijsten van die laatste 5 procent waardoor het echt helemaal af is. Het aller lekkerste, is het moment waarop je met heel je hart voelt dat de productie gewoon echt goed is. Als de klant dat dan ook nog voelt heb je echt een magisch moment. Dan weet ik, hier haal ik al die nachten voor door en dat is het waard!

Wanneer was het moment dat je wist dat je met muziek je geld wilde verdienen?
Ik ben altijd verbonden geweest met muziek. Het moment dat ik op de middelbare school betaald kreeg om als DJ plaatjes te draaien en mensen te vermaken dacht ik “He! Hier kan ik wat mee.” Betaald krijgen voor iets waar ik alleen maar van geniet en wat continue onderdeel is van mijn leven, is echt een droom. Door mijn interesse in de reclamewereld, kwam ik op de Master Sound & Music production van de Kunstacademie van Utrecht. Een studie voor echte vakneuroten eigenlijk.

Hoe verloopt het proces van sound designing?
Natuurlijk ben ik veel in de studio maar daar begint het vaak niet. Waar ik ook ben, ik ben altijd met geluid bezig. Dat is volgens mij inherent aan mijn vak. Het is mijn natuur. Je kunt dit beroep niet uitoefenen als je het ziet als een ‘nine-to-five job’. Vrienden betrappen me er vaak op dat ik met mijn voet of vinger op een ondergrond tik. Gewoon om te horen wat voor geluid het geeft. Zo ontdek ik op de vreemdste momenten een nieuw ritme of een bruikbare klank. Laatst nog zat ik bij mijn ouders in de tuin een glas wijn te drinken. Toen ik naar binnen liep, liet ik mijn handen even op de piano vallen en daar zat een klank tussen die ik nog niet kende. Dan heb je dus de rest van de middag niets meer aan me. Ik ben niet meer achter de piano vandaan gekomen. Met een heel nieuw nummer als resultaat.

Wat is jouw favoriete voorbeeld van een sterk design?
De scene uit de film The Thin Red Line waar de Amerikaanse militairen een heuvel willen overnemen, laat voor mij de veelzijdigheid van geluid zien. De muziek bouwt op als de militairen oprukken, begint te drukken op het moment dat ze in een hinderlaag lopen en trekt je in een soort muziekvacuüm, waardoor je het naderende sterven en de radeloosheid echt voelt als kijker. Daar geniet ik van. Vroeger vroeg ik me continu af hoe alles gemaakt werd, inmiddels weet ik dat en vraag ik me steeds af hoe ik dat net weer op een andere manier kan toepassen.

Welke studio is volgens jou echt het walhalla voor sound designers?
Jack Joseph Puig, o.a. verantwoordelijk voor de sound van U2, Rolling Stones, John Mayer en vele anderen, heeft de meest gruwelijke verzameling compressors, equalizers en effecten, hier zie je echt alleen meer erg rare studio equipment/collecters items vanaf de jaren ’50 en ’60 tot nu!

Ook de collectie synthesizers van de Canadese DJ en producer Deadmau5 is een droom, maar dan wel voor producers met een serieuze portemonnee. Deadmau5 weet hier ook echt de mooiste sounds voor zijn muziek mee te bouwen. En vergeet de Electric Lady Studios in New York niet, mede opgericht door legende Mr. Jimi Hendrix himself. Verder heb ik groot respect voor aantal mensen in mijn vak. Morgan Visconti, Junkie XL, Sander van Maarschalkerweerd & Michiel Marsman vallen in deze categorie omdat ze ongelofelijk inspirerend werk maken.

Welke apparatuur gebruik je zelf?
Ik werk hybride en combineer analoog dus met digitaal. Aan mijn Mac hangen daarom oude classics. Het geluid gaat van de Mac, een buizen compressor en equalizer in en dan weer terug naar de computer. Mijn favoriete merken zijn Manley en Avalon. Ook zonder mijn Prophet synthesizer en oude Gretsch gitaar kan ik niet. En zit ik niet in mijn studio dan schets ik mijn beats in iMaschine.

Wat is typerend voor jouw werkwijze?
Ik heb me echt in dit vak vast gebeten. Het moest lukken. Tijdens mijn studie heb ik me viereneenhalf jaar van de wereld afgesloten en heb iedere kans die ik kreeg met beide handen aangegrepen. Die vechtersmentaliteit en dat doorzettingsvermogen zorgen er voor dat ik altijd voor het hoogst haalbare probeer te gaan en dat merken klanten. Het is die Nederlandse koopmansgeest en creatieve eigenwijsheid waardoor wij als creatieve industrie internationaal opvallen (denk aan bedrijven als Momkai, Staat, Post-Panic, Wetransfer en Nalden/Present Plus). Ik laat me graag inspireren door mijn klant. Ik ken vakgenoten die het niet trekken dat klanten geluiden voordoen om aan te geven welke kant ze op willen. Ik vind het juist een uitdaging om te werken met deze input en dit op te rekken naar mijn visie. Omdat klanten dit waarderen word ik vaak betrokken in de conceptfase. Ik geloof dat sparren en co-creatie nog beter werk opleveren.

Wat is het belangrijkste dat je de afgelopen tien jaar geleerd hebt?
Soms moet je de pagina omslaan en opnieuw beginnen. Af en toe zit je er naast en dat weet je. Je voelt gewoon dat het niet lekker loopt. Vroeger bleef ik maar doorgaan om er dan toch iets van te maken. Nu herken ik het moment dat ik mijn gevoel moet volgen en het blad moet omslaan. Dit risico schuilt het meest in de vooraf compleet afgebakende processen. Als de ‘ingrediënten’ vooraf al helemaal bepaald zijn door de klant, en je gooit ze in de mixer dan is de kans groot dat er een grijze brei uitkomt. Toch zeg ik nooit dat het niet kan. Ik laat liever het resultaat horen om dan een voorstel te doen op basis van mijn toevoegingen.

Hoe zie je de toekomst van sound en music designland?
Het media klimaat verandert. Dit zorgt voor een andere geluidsbehoefte. Toen ik tien jaar geleden begon, zaten we nog in de eindfase van de ‘internet bubble’. Bedrijven droomden over gouden bergen en ‘the sky was the limit’. Dit bracht bepaalde klanken met zich mee: denk oa. aan de Moby sound. Nu is alles anders. We zijn realistischer geworden en dat hoor je terug. Het hoeft allemaal niet meer zo perfect te zijn. Rauw, puur en menselijk heeft nu de voorkeur. Het leuke daarvan is dat het je dwingt om weer naar je productieproces te kijken. Het is niet meer nodig om te produceren in gigantische dure studio’s. Onze generatie, de internet generatie, kan daardoor vrijer zijn ding doen. We mogen buiten de lijntjes denken.

Dit artikel is sponsored content geschreven in het kader van een campagne van PNOzorg