Hot: onrust op de online datingmarkt
Sinds Facebook een datingfunctie binnen zijn mobiele app heeft aangekondigd, is het onrustig op de online datingmarkt. En klinkt ook hier de vraag: gaan we groot of gaan we niche?
Facebook-topman Mark Zuckerberg had het nieuws nog niet bekendgemaakt of de koers van de beursgenoteerde Match Group, het bedrijf achter Tinder, stortte volledig in. Belangrijkste nieuws van de ontwikkelaarsconferentie F8 was namelijk dat Facebook zich op de datingmarkt wil storten. En anders dan bij de meeste datingdiensten hoeft daar niet voor betaald te worden.
Wie op zoek is naar een partner voor een duurzame relatie – geen slapies,benadrukte Zuckerberg – kan bij Facebook een profiel aanmaken. Dat profiel is niet zichtbaar voor vrienden, en alleen de voornaam en een foto worden gedeeld. Geïnteresseerden kunnen via een speciale chatruimte, dus niet gerelateerd aan Facebook Messenger, contact met elkaar zoeken. Contacten uit je vriendenkring worden niet weergegeven, omwille van de privacy.
Tijdens de presentatie was het bedrijf opvallend scheutig met details. Wanneer de dienst precies beschikbaar komt, is echter nog niet duidelijk. Het mediabedrijf onderstreepte de aanleiding wel veelvuldig: een foto van een Facebook-huwelijk die enorm veel gedeeld werd, deed de platformmakers beseffen dat het een enorme marktkans had laten liggen. Mensen verbinden, dat konden ze al goed, dus waarom zou dat niet lukken met potentiële huwelijkspartners?
De aankondiging komt op een cruciaal moment voor de online datingindustrie, die de laatste jaren een enorme verandering heeft doorgemaakt. Het draait tegenwoordig niet meer om sites, maar steeds vaker om apps. En een belangrijk deel van die apps werkt met Facebook-profielen om de betrouwbaarheid te vergroten.
Dat zo’n grote speler in de datingmarkt stapt, zorgt dan ook voor onrust, met name in de Verenigde Staten, waar de datingmarkt naar schatting zo’n drie miljard dollar waard is.
Match.com
Maar ook aan deze kant van de oceaan zorgde de aankondiging al voor rimpelingen. Het Franse happn, de tweede datingapp op de Nederlandse markt, stelde samen met een reputatiebedrijf een verklaring op: ‘We zijn verrast door de timing van Facebook, gezien de recente controverse rondom het bedrijf en het feit dat privacy juist zo belangrijk is als het aankomt op daten en persoonlijke relaties.’ De missie blijft om de ‘echte wereld met online te verbinden’ en daar doet nieuwe of oude concurrentie niets aan af, aldus happn.
Andere grote datingplatforms hadden een minder defensieve houding. Hinge constateerde dat Facebook ‘duidelijk inspiratie aan ons heeft ontleend en niet de kant heeft gekozen van de (goedkope) veegapps’, Bumble op zijn beurt suggereerde dat Zuckerbergs bedrijf wellicht kon samenwerken om de datingplatformen veiliger en krachtiger te maken.
‘Prettig om te zien dat Facebook zich bij onze missie aansluit en ook streeft naar betekenisvolle relaties in plaats van eindeloos en zielloos vegen’, reageerde ook het Nederlandse Inner Circle, dat inmiddels wereldwijd 900.000 gebruikers heeft. CEO David Vermeulen ziet eigenlijk vooral voordelen. “Facebook maakt online daten acceptabel.”
Vanuit de Match Group, het moederbedrijf van onder andere Tinder, bleef het stil, en niet zonder reden. Het is zonder twijfel de grootste speler op de markt met ook andere merken als Match.com, Plenty of Fish en OK Cupid. Een nettoverlies in het vierde kwartaal van negen miljoen dollar tegenover een winst van 73,8 miljoen een jaar eerder maakte geen enkele indruk op beleggers, want de omzet nam stevig toe, mede dankzij de groei van vlaggenschip Tinder. Deze datingapp heeft maar liefst vijftig miljoen gebruikers, waarvan er bijna een half miljoen betalen voor premiumdiensten. Dertig procent van de omzet van Match.com komt bovendien van betalende gebruikers van Tinder. En daar moet de hele datingindustrie het dus van hebben: 26 procent van de relatiezoekende Amerikanen, meer dan een kwart dus, betaalt voor een datingdienst.
Tinder is de pionier op het gebied van de zogenoemde veegapps. Als je iemand leuk vindt, veeg je naar rechts en zo niet, naar links. Bij een match kun je onderling chatten. Waarmee een nieuwe standaard werd gezet, in de wandelgangen ook wel vleeskeuring genoemd, die alom navolging vond. Zij het met belangrijke nuances.
Rendement
Een opmerkelijke spin-off van Tinder is Bumble. Opgezet door Whitney Wolfe Herd, die Tinder enkele jaren terug succesvol dagvaardde voor seksuele intimidatie en een schikking trof voor één miljoen dollar. Met dat geld werd samen met oprichter en CEO Andrey Andreev van Badoo een nieuw bedrijf opgezet, dat alles biedt dat Tinder heeft laten liggen, zoals een marktplaats voor platonische vrienden. Onder de noemer Bumble Bizz stortte het bedrijf zich bovendien ook op de recruitmentmarkt. Met resultaat: inmiddels zijn 22 miljoen gebruikers aangehaakt op de diensten.
Het eerder genoemde Franse happn kijkt veel meer naar de fysieke locatie. De gebruiker ziet enkel of er andere gebruikers zijn in een straal van 250 meter. De andere persoon verschijnt dan in de tijdlijn.
Sommige van de apps leunen dus al sterk op Facebook. Zoals de in 2014 gestarte app Hinge. Die koppelt niet willekeurig vreemden aan elkaar, maar laat alleen mogelijke matches zien van mensen die Facebook-vrienden met elkaar delen. Iets dat Zuckerbergs bedrijf dus zelf niet gaat doen.
Belangrijk gegeven is dat Facebook niet eens enorm hoeft te investeren in het datingplatform. Het beschikt immers reeds over uitgebreide profielen van ruim één miljard gebruikers. Wanneer relatievoorkeuren bekend zijn, kunnen adverteerders hun boodschappen daar nog beter op afstemmen. Maar dat is niet alles. Millennials besteden namelijk veel meer tijd in datingapps dan aan Facebook: in de VS gemiddeld zo’n tien uur per week. En als gebruikers langer in je app verblijven, gaat het rendement omhoog.
Impact
Blogger Eric Klaassen schreef in 2012 samen met Marcelino Lopez het boek Liefde in Tijden van Facebook. De aankondiging van het patform verbaast hem allerminst. “Je ziet al geruime tijd dat sociale media steeds vaker voor dating wordt gebruikt. Ik heb mij wel eens afgevraagd waarom TMG van Hyves geen relatiesite heeft gemaakt. De Belgische tegenhanger Netlog is namelijk opgegaan in Twoo en dat is zeer succesvol verlopen.”
Wel moet Facebook volgens hem uitkijken dat het niet te veel diensten gaat aanbieden. “Je ziet dat het bedrijf lang niet met alles succesvol is. Gebruikers willen geen kerstboom van diensten die allemaal net niet voldoende zijn.”
Volgens Klaassen is het nog lastig in te schatten wat de stappen van Facebook, met bijna tien miljoen Nederlandse gebruikers, precies gaan betekenen voor de Nederlandse markt.
De relatiemarkt is hier niet erg groot. Eén op de drie vrijgezellen doet aan online dating en veertien procent van alle Nederlandse stellen kent elkaar via internet, blijkt uit cijfers van het CBS. Drie op de tien gebruikers van een datingsite betaalt, zij het niet veel: jaarlijks gemiddeld 64 euro.
De Match Group lijkt de Nederlandse markt stevig in handen te hebben. Dochter Lexa.nl zit aan een kleine half miljoen gebruikers, maar via Tinder zouden 1,5 miljoen Nederlanders worden bereikt. Relatieplanet van TMG heeft nog geen kwart miljoen gebruikers. Plus: in 2016 ging Pepper.nl van RTL naar MatchMedia, het bedrijf achter 50plusmatch en match4me, mogelijk omdat 80.000 gebruikers domweg niet interessant genoeg waren voor grote mediabedrijven.
Bij elkaar opgeteld geeft de Nederlandse markt een beetje het Hyves-gevoel. Geen van de traditionele relatiesites is het gelukt om echt groot te worden met datingapps. Sterker nog: ze verliezen marktaandeel. e-Matching, de vierde datingsite van Nederland, schat dat het dertig procent van zijn verkeer is kwijtgeraakt aan datingapps als Tinder. De beide oprichters, de broers De Konink, hebben een reorganisatie moeten doorvoeren om het hoofd boven water te houden.
Jasper Jan de Konink verwacht wel enige impact van Facebook op zijn datingdienst voor hoger opgeleiden. “Wij reageren daarop door optimale service te bieden, onder meer via telefonische ondersteuning. Dat zie ik Facebook niet doen. Dating wordt niet hun belangrijkste activiteit, daar steken ze niet dezelfde energie in als wij dat doen.
50-plussers
Net even anders zijn, is de manier om het hoofd boven water te houden, zegt ook blogger Klaassen. Hij noemt Paiq en The Inner Circle als voorbeelden van Nederlandse spelers die zich aardig staande hebben weten te houden in de datingmarkt. Laatstgenoemde breidde recentelijk uit naar San Francisco, Toronto en Los Angeles. “Onze gebruikers zijn ‘Tinder-tired’ en zoeken naar een selectiever gezelschap om zo een betere match te vinden”, zegt CEO David Vermeulen, die wel moet toegeven dat de markt lastig is. De sites verdienen amper aan advertenties en moeten het hebben van premiumdiensten. Gebruikers blijven maar even. Het hoogseizoen voor online daten in Nederland begint zo rond 27 december, met een piek rond 7 januari. Sommige datingwebsites zien dan een verviervoudiging van de inschrijvingen. Op basis van gesprekken met deskundigen en de analyse van mediabestedingen kwam omroep WNL hierop tot een omzet van 25 tot 45 miljoen euro. Dat kan natuurlijk zomaar veranderen als Facebook op de markt verschijnt.
Relatieplanet maakt zich niet al te veel zorgen, zegt manager Willem van Grasstek. “Het moge duidelijk zijn dat Facebook met zijn innoverende vermogen en uitgebreide klantenbestand de potentie heeft om een belangrijke concurrent te worden. De functionaliteiten die ze in eerste instantie willen gaan aanbieden, zijn vooralsnog weinig vernieuwend en worden nu ook al door vele spelers op de datingmarkt aangeboden. Uit eigen onderzoek blijkt daarnaast dat Nederlandse online daters veiligheid en betrouwbaarheid erg belangrijk vinden, en laat Facebook nu net op deze vlakken ernstig tekort zijn geschoten.”
Ook analisten van beleggersplatform Motley Fool zijn er niet meteen van overtuigd dat het socialmediabedrijf in deze markt gaat slagen, al was het maar omdat het geen first mover advantage heeft. De site wijst hierbij op Workplace, dat tot nu toe geen serieuze bedreiging is gebleken voor collaboratieapp Slack.
Daar komt bij dat de gemiddelde leeftijd van Facebook-gebruikers steeds verder omhoog gaat. Gebruikers onder de 35 jaar voelen zich meer thuis bij Instagram. Facebook zal dus maar een deel van de datingmarkt kunnen bedienen.
Datingcoach Meredith Golden vermoedt zelfs dat Facebook vooral gescheiden mannen en vrouwen van boven de veertig zal aanspreken, die zich minder aangetrokken voelen tot andere diensten. Deze groep is minder groot dan de jongere generatie daters, maar groeit jaarlijks met twaalf procent.
Volgens experts liggen hier juist kansen. Ook Van Grasstek (Relatieplanet) verwacht dat online daten de komende jaren nog groter zal gaan worden, met name omdat de voordelen worden ingezien door een steeds groter wordende groep oudere singles. Kort na de aankondiging van Facebook lanceerde de uitbater van Lexa.nl dan ook prompt een nieuwe Nederlandse dienst, gericht op 50-plussers.
Videochat
Overleven op de datingmarkt betekent je onderscheiden. Waar datingapps als Tinder en happn zich richten op foto’s, slaat e-Matching een meer interactieve richting in door videochatten mogelijk te maken. Skype- of WhatsApp-gegevens hoeven hiervoor niet uitgewisseld te worden. De leden hebben op deze manier rechtstreeks (peer-to-peer) en beveiligd videocontact. Mooi hieraan, stelt het bedrijf, is dat men zich zo niet kan verschuilen achter oude of verkeerde foto’s: ‘What you see is what you get’.
Datingbot
Datingsite Lexa.nl lanceerde vorig jaar naar eigen zeggen als eerste datingsite een virtuele coach die singles helpt bij het vinden van een geschikte partner: de Lara Bot. Deze tool is de afgelopen maanden al experimenteel uitgerold op de Europese datingplatforms van moeder Meetic. Zo wordt de registratie met behulp van de chatbot succesvoller afgerond en zijn er zo’n tienduizend matches gesuggereerd doordat de bot continu door alle gedetailleerde profielen van leden scant. Ook stelt zij specifieke vragen om de betekenis van een zin of specifiek woord te achterhalen.
Nepprofielen
De Nederlandse datingmarkt kent ook een schimmige kant. Onlangs heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) invallen gedaan bij diverse bedrijven achter datingsites. Het vermoeden bestaat dat deze bedrijven consumenten voor de gek houden met nepprofielen. Tot een ontmoeting komt het dan uiteraard niet.
Ondernemer Julius Krechting lijkt de spin in het web van ten minste tweeduizend datingsites met nepprofielen in Nederland en Denemarken. Toen zijn naam opdook in een uitzending van NCRV/KRO werd snel de gedragscode aangepast waarin tot in detail wordt beschreven hoe klanten wel verleid, maar niet misleid mogen worden. Woorden als daten, liefde, relatie, afspreken en samenwonen mogen niet gebruikt worden. Woorden als flirten, fantaseren, rollenspel, vreemdgaan en dromen waren wel akkoord. Niet lang daarna moest zijn bedrijf The Right Link wegens de negatieve publiciteit zijn activiteiten staken. Wel zou het in Eindhoven gevestigde bedrijf werken aan een ‘klantvriendelijker’ product.
* Dit artikel verscheen eerder in het juninummer van Emerce magazine (#166).
Beeld: Annemarie Gorissen (in opdracht van Emerce)
Plaats een reactie
Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond