Ook Vodafone snuffelt aan mobiel internetverkeer klanten

Behalve KPN zet ook Vodafone technieken in om mee te luisteren met het verkeer dat zijn mobiele internetklanten genereren. T-Mobile reageert: “Wij houden ons niet bezig met dit soort detailzaken”.

In een verklaring aan Emerce zegt de operator: “Vodafone houdt het verkeer op het netwerk continu in de gaten om klanten verschillende abonnementsvormen te kunnen aanbieden en de kwaliteit van het netwerk te waarborgen. Hiervoor wordt DPI al jaren door de industrie gebruikt. Vodafone zet deze technologie in om verschillende diensten te herkennen op het netwerk en daar de juiste bandbreedte aan toe te kennen”.

DPI staat hierbij voor deep packet inspection [?]. Dat is een techniek om in het netwerkverkeer te kijken welke soort applicaties verkeer genereert op het netwerk. Traditioneel wordt dat ingezet voor firewalls en virusscanners. DPI-apparatuur werkt doorgaans op laag 2 en laag 3 in het OSI-model.

‘Niet spieken’

Vodafones verklaring gaat verder met: “Er is ten onrechte gesuggereerd dat deze technologie wordt ingezet om te spieken in de inhoud van het mobiele internetgebruik van klanten. Privacy van onze klanten staat hoog in het vaandel. Bovendien zijn hiervoor wetten en regels opgesteld en daar houdt Vodafone zich aan”.

Eerder deze week meldde IT-uitgave Webwereld dat KPN bij de presentatie van zijn strategie tot 2015 bekend maakte dat het op innovatieve wijze gebruikt gaat maken van DPI om verkeer te analyseren. Met diezelfde techniek is het in staat om bepaald verkeer tegen te houden of, voor doorgifte, te ontwerpen aan een financiële heffing. Het bedrijf is van plan om in de zomer nieuwe data-abonnementen te introduceren voor mobiele data-abonnementen waarbij voor het gebruik van mobiele VoIP-applicaties, zoals Skype, moet worden betaald.

Volgens de algemene voorwaarden van Vodafone is het al jaren niet toegestaan om te VoIP’en via mobiele dataverbindingen. De naleving van die kleine lettertjes in de contracten zijn echter nooit afgedwongen.

Skypen mag al jaren niet

KPN zet de DPI-techniek vermoedelijk al sinds augustus 2010 in. Immers, bij de presentatie van de kwartaalcijfers kon de nieuwe topman Eelco Blok exact laten zien hoeveel van de smartphone-klanten van Hi het programma Whatsapp gebruiken, nu 85 procent:

In een verklaring zegt KPN: “[We hebben] het soort dataverkeer geanalyseerd om de opkomst van de applicatie WhatsApp in kaart te brengen, waarbij DPI is gebruikt. KPN kijkt niet naar de inhoud van berichten. KPN onderzoekt op dit moment of alle regels met betrekking tot het bewaren van analyse gegevens zijn nageleefd.”

Een andere indicatie dat zowel KPN als Vodafone DPI-technieken gebruiken, ligt in het feit dat marktonderzoeker GfK zeer specifieke data van deze operators ontvangt over hoe hun netwerken worden gebruikt door klanten. Er wordt gekeken naar applicatiegebruik maar ook het surfgedrag. Laurens van den Oever van GfK: “We ontvangen alleen op geaggregeerd niveau anonieme gebruiksgegevens. Die data komen binnen via versleutelde verbindingen”. (zie reactiepaneel)

T-Mobile Nederland zegt in een reactie aan deze uitgave: “Wij hebben hierover geen contact noch een contract met GfK. Wij kijken alleen op geaggregeerd niveau naar ons netwerk en houden ons niet bezig met detailzaken.”

Aangifte bij politie

Mobiele operators gebruiken DPI niet puur om mee te luisteren met hun klanten om nieuwe abonnementen te verzinnen. De analysetechnieken worden ook ingezet om te zien welke soort toepassingen waar welke zware druk oplevert op hun netwerken. Die informatie wordt vervolgens gebruikt om de netwerken te optimaliseren en storingen te voorkomen.

Vanuit KPN’s optiek is het vreemd dat het het mobiele datagebruik aan banden wil leggen. Immers, klanten mogen op het vaste net onbeperkt internetten. Het gebruik van Skype, Google Talk of Facetime wordt niet getarifeerd. Op het mobiele net gelden zichtbaar andere principes.

Bits of Freedom vindt de spiekpraktijken van de mobiele aanbieders te ver gaan en spreekt over ‘afluisteren’. De burgerrechtenorganisatie roept mobiele klanten op om aangifte te doen bij de politie.