Dilemma’s online leeftijdsverificatie in kaart gebracht

Argumentenkaart geeft overzicht van kansen en zorgen bij inrichting van online leeftijdsverificatie

Den Haag 27 mei – Vandaag is een nieuwe argumentenkaart gepubliceerd die de discussie rondom publieke online leeftijdsverificatie structureert en inzichtelijk maakt. Aanleiding voor de kaart is het toenemende maatschappelijke en politieke debat over hoe leeftijdsgrenzen online effectief én verantwoord gehandhaafd kunnen worden. De kaart is bedoeld als gespreksstarter en houvast voor beleidsmakers en andere belanghebbenden. De centrale vraag die in de kaart is uitgewerkt luidt:

Wat zijn voor Nederland de argumenten voor en tegen leeftijdsverificatie op online platformen via een publieke dienst?

In de huidige digitale praktijk ontbreekt een deugdelijk en breed inzetbaar systeem voor leeftijdsverificatie. Dat maakt het voor aanbieders van diensten – zoals sociale media, online games of leeftijdsgebonden content – moeilijk om effectief te controleren of gebruikers voldoen aan wettelijke leeftijdsgrenzen. Tegelijkertijd is de maatschappelijke behoefte aan bescherming van minderjarigen online urgenter dan ooit.

Discussies over leeftijdsverificatie lopen vaak langs elkaar heen. De argumentenkaart maakt expliciet dat dit geen pleidooi vóór of tegen leeftijdsverificatie is – de politieke keuze om in bepaalde gevallen leeftijdsverificatie te eisen is immers al (deels) gemaakt. Met een brede groep experts, beleidsmakers, belanghebbenden én jongeren brachten we daarom de afwegingen in beeld die komen kijken bij een publieke invulling van deze taak.

Voordelen van een publieke voorziening

De argumentenkaart laat zien dat een publieke dienst voor leeftijdsverificatie diverse voordelen kan bieden:

• Een veiliger en geschikter internet voor minderjarigen.
• Gelijke toegang voor alle burgers, ongeacht commerciële belangen.
• Een herkenbare, veilige en betrouwbare omgeving voor gebruikers.
• Met een publieke dienst kunnen (kleinere) bedrijven eenvoudiger voldoen aan wet- en regelgeving.

Zorgen en dilemma’s

Tegelijkertijd benoemt de kaart ook de zorgen die leven:

• Leeftijdsverificatie is geen waterdicht systeem.
• Bezorgdheid over het delen van persoonlijke gegevens met de overheid.
• Angst voor bureaucratische, moeilijk toegankelijke systemen – juist voor jongeren en opvoeders.
• Het is de vraag of de overheid voor leeftijdsverificatie moeten zorgen – er zijn al privacyvriendelijke diensten voor leeftijdsverificatie.

Begrijp eerst het gedrag van jongeren online

Jongeren geven grotendeels dezelfde argumenten als experts. Zij geven wel aan dat volwassenen hun online gedrag vaak niet goed begrijpen en dus voorzichtig moeten zijn met het nemen van maatregelen hiervoor.

De argumentenkaart is opgesteld door AMS-IX, Gemeente Amsterdam, Offlimits en ECP | Platform voor de Informatiesamenleving. Met deze kaart hopen de opstellers bij te dragen aan een transparant en constructief debat over een publieke voorziening die in potentie grote impact heeft op de digitale veiligheid van jongeren én de digitale rechten van burgers.

De argumentenkaart werd vandaag aangeboden aan de commissie Digitale Zaken van de Tweede Kamer. Op de foto van links naar rechts Sabine Steen – Lakerveld (AMS-IX), Robbert Hoving (Offlimits), Jesse Six Dijkstra (NSC), Rosemarijn Dral (VVD), Jan Valize (PVV), Hanneke van der Werf (D’66), Henk Vermeer (BBB), Natascha Wingelaar (NSC), Joyce Martina (ECP|Platform voor de InformatieSamenleving), Sjoerd Pennekamp (De Argumentenfabriek).

======================================================================

Over de Argumentkaart

De argumentenkaart is gemaakt door De Argumentenfabriek in opdracht van AMS-IX, Gemeente Amsterdam, Offlimits en ECP | Platform voor de Informatiesamenleving. De argumenten zijn verzameld in drie bijeenkomsten met een brede groep experts vanuit het bedrijfsleven, de overheid, kennisinstellingen en belangengroepen. In de denksessie zijn experts uitgenodigd om zowel voor- als tegenargumenten te geven over leeftijdsverificatie via een publieke dienst. Hiermee bedoelen we dat de overheid aan de hand van persoonsgegevens controleert of een gebruiker een bepaalde leeftijd heeft. Met deze verificatie kunnen gebruikers vervolgens online bewijzen of zij voldoen aan de leeftijdsgrenzen voor diensten van online platformen.