Eerste hulp bij de transitie van centrum- en winkelgebieden

Om de coronacrisis het hoofd te bieden, is het voor centrum- en winkelgebieden essentieel om versneld in beweging te komen met acties voor herstel voor de korte én lange termijn. Deze transitie kent meerdere fases. DNWS en de Retailagenda hebben een raamwerk ontwikkeld met per fase instrumenten om aan de slag te kunnen.

Het coronavirus heeft ingrijpende gevolgen voor de Nederlandse samenleving. Het raakt alle burgers en alle sectoren. Ook centrum- en winkelgebieden worden hard getroffen door de coronacrisis. De actuele prognose is dat 20 tot 30% van de winkels binnen het jaar niet meer bestaat. Ook voor de horeca wordt een groeiende leegstand verwacht. Dat vraagt om snel en adequaat handelen om centrum- en winkelgebieden voor te bereiden op de toekomst.

Met dat doel hebben DNWS en de Retailagenda De ‘Handreiking en instrumenten voor herstel en transitie van centrum- en winkelgebieden’ ontwikkeld. Deze handreiking helpt gemeenten, centrummanagers en andere stakeholders in centrum- en winkelgebieden bij een succesvolle aanpak van de noodzakelijk transitie of transformatie. De handreiking biedt instrumenten voor vier fases: crisis, pre-herstel, herstel en transitie/transformatie. Per fase is een overzicht gemaakt van praktische informatie waarmee direct aan de slag kan worden gegaan, zoals instrumenten, stappenplannen, handreikingen en checklists. Deze zijn in de vorm van compacte leaflets te downloaden, nu zo’n 30 totaal.

Deze handreiking is een eerste aanzet om centrum- en winkelgebieden te ondersteunen en wordt komende tijd doorontwikkeld en uitgebreid met nieuwe handvaten. Ook andere sectoren die een rol spelen in het winkelgebied zoals horeca, kunst, cultuur en maatschappelijke voorzieningen worden hierbij betrokken.

De vier fases:

1. Crisis
   Binnen gemeenten ligt in deze fase de nadruk in eerste instantie op het doorvoeren van de steunmaatregelen en het communiceren en naleven van de landelijke maatregelen. Onderling overleg met stakeholders is belangrijk om in kaart te brengen waar alle partijen behoefte aan hebben en hoe de betrokkenen (financieel) ondersteund en geholpen kunnen worden.
2. Pre-herstel
   Deze fase staat vooral in het teken van het regisseren en faciliteren van een veilig en verantwoord bezoek aan centrum- en winkelgebieden. De meest cruciale stap is om nu samen met stakeholders een gecoördineerd plan op te stellen hoe de anderhalvemeterafstand in de openbare ruimtes het beste kan worden beheerd. Daarvoor is een goed functionerend netwerk van groot belang.
3. Herstel
   Het ene centrum of winkelgebied zal veerkrachtiger zijn dan het andere, maar de verwachting is dat een substantieel aantal gevestigde ondernemers deze crisis niet kunnen overleven. In de herstelfase is het belangrijk om samen met de belangrijkste stakeholders een gedeeld eindbeeld te benoemen om zo een kans te hebben om het centrum of winkelgebieden opnieuw te positioneren. Gemeenten kunnen zo samen met stakeholders een herstelplan opstellen met de juiste prioriteitstelling van de bestaande en toekomstige problemen en oplossingen.
4. Transitie & transformatie
   In deze fase gaat het om het veranderen en verbeteren van centrum- en winkelgebieden als plaats, passend bij de nieuwe tijd. Het draait nu niet meer om herstellen, maar om innoveren en nieuwe uitdagingen aanpakken. Daarvoor zullen keuzes moeten worden gemaakt. Welke gebieden zijn kansrijk en welke gebieden moeten kans ’anders’? Dit kan vragen om moeilijke beslissingen.

Downloaden
De ‘Handreiking en instrumenten voor herstel en transitie van centrum- en winkelgebieden’ met alle bijbehorende leaflets staat op Retai Insiders.

De handreiking is opgesteld door DNWS en de Retailagenda in samenwerking met NRW en Retailinsiders