Massaal verzet tegen omstreden EU contentfilters

Ruim zestig internationale organisaties, waaronder Stichting Digitale Infrastructuur Nederland (DINL), Wikimedia en Mozilla, komen in verzet tegen de voorgenomen wijziging van het auteursrecht door de Europese Commissie. De commissie overweegt filters op content zoals afbeeldingen en filmpjes.

De Europese Commissie wil dat internetaanbieders en hostingpartijen, maar ook platformen zoals Facebook, monitoren wat hun gebruikers publiceren. Elke tekst, foto en filmpje dat gebruikers wil zetten zou dan eerst door een filter van de entertainmentindustrie gehaald moeten worden. Hoe zoiets in de praktijk zou moeten werken is volstrekt onduidelijk.

Ook worden nieuwe auteursrechten voor bijvoorbeeld online gepubliceerde kranten- of tijdschriftartikelen ingevoerd.

Die plannen bestonden al langer en hebben vorig jaar al geleid tot ophef. Het Kabinet nam vorig jaar een vooralsnog kritische grondhouding in (pdf).

Ook burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom heeft vorig jaar reeds in een brief aan de drie verantwoordelijke ministeries aangegeven dat het voorstel twee belangrijke beginselen in de handhaving van het auteursrecht ondermijnt.

In de eerste plaats zijn aanbieders nu, onder voorwaarden, gevrijwaard van aansprakelijkheid ten aanzien van de informatie die door hun gebruikers via hun platform wordt gepubliceerd.

In de tweede plaats mogen aanbieders volgens BOF niet gedwongen worden de informatie die hun gebruikers (willen gaan) publiceren preventief te monitoren en filteren om inbreuken op de rechten van derden te voorkomen. Het loslaten van deze twee beginselen heeft verstrekkende gevolgen voor de vrijheid van internetgebruikers.

Het betreffende artikel 13 van het wetsvoorstel is volgens de zestig internationale organisaties een inbreuk op de neutrale rol van platforms, internetaanbieders en andere leveranciers van internet infrastructuur (pdf). Door die aanbieders aansprakelijk en verantwoordelijk te maken voor het handhaven van auteursrechten wordt het Europese e-commerce directive, dat in 2001 juist is ingesteld om de neutrale rol van aanbieders te borgen, uitgehold.

Die neutrale rol is een pijler van een vrij, open en veilig internet en volgens de organisaties ‘essentieel voor innovatie en de vrijheid van meningsuiting’. Het voorkomt dat providers op grote schaal de activiteiten van hun gebruikers en afnemers in de gaten moeten houden om onrechtmatigheden te voorkomen. ‘Implementatie van dit artikel is dan ook een hellend vlak dat kan leiden tot monitoring en filtering van allerlei andere vormen van internetgebruik. Providers zullen logischerwijs geen risico’s willen nemen.’

De ondertekenaars (waaronder Kennisland, Bitko, Bits of Freedom en EFF), roepen de EU op om zich te beperken tot datgene waar het voorstel oorspronkelijk voor is bedoeld, namelijk het realiseren van een digitale interne markt.