‘Nepnieuws is gewoon te koop’

Nepnieuws is te koop. Beweert in elk geval Trend Micro in het rapport ‘The Fake News Machine: How Propagandists Abuse the Internet and Manipulate the Public’. Een twaalf maanden durende campagne om verkiezingsuitslagen te beïnvloeden kost zo’n 357.700 euro. Het in diskrediet brengen van een journalist kost ongeveer 49.175 euro.

Het produceren en ‘vermarkten’ van nepnieuws door cybercriminelen is lucratief op het darkweb, zegt Trend Micro. Er heeft zich inmiddels een volledig nieuwe dienst ‘nepnieuws-as-a-service’ ontwikkeld die het wel erg gemakkelijk maakt om via sociale media en andere online platformen ‘nieuws’ te promoten om zo de publieke opinie te beïnvloeden.

Het rapport schetst de stappen die worden gezet om de publieke opinie te beïnvloeden; van het verkennen van de doelgroep en de voorbereiding van het nepnieuwsbericht tot en met de publicatie en exploitatie daarvan via sociale media en andere kanalen.

Er blijken talloze ‘ondergrondse’ sites actief te zijn die nepnieuws georiënteerde diensten tegen betaling aanbieden. In veel gevallen is dit een uitbreiding op andere frauduleuze praktijken zoals black hat SEO, klikfraude en botverkeer.

Die diensten die online worden aangeboden omvatten onder meer het creëren van nepprofielen en -groepen op sociale media, schrijven van nepberichten, het aanjagen van likes en retweets om de verspreiding van het nepbericht te bevorderen en zelfs het bouwen van een niet van echt te onderscheiden nieuwswebsite.

Voor een meerprijs is het ook mogelijk om meerdere nieuwssites te kopen die onderling naar elkaar verwijzen en linken, wat de campagne meer authenticiteit geeft. Het onderzoek toont ook de verschillen aan tussen nepnieuws afkomstig van Chinese, Russische, Arabische en Engelstalige ondergrondse zwarte markten. Zo kun je in China al nep-advertorials kopen voor ongeveer CNY 100 (zo’n 12,50 euro).