Synthetische media: een frontale aanval op ons geloof in de betrouwbaarheid

Deep fakes maken steeds meer indruk. Dankzij face swaps en snelle AI-based voice cloning gaat ons hele besef van de werkelijkheid op de schop. Het is nu al zover dat mensen van een opname van een echte Donald Trump al beginnen te vermoeden dat het fake is. Een kritisch oog ziet nog wel kleine oneffenheden, maar die zullen ooit verdwijnen.

Over deep fakes en meer in het algemeen synthetische media ging het gisteren tijdens eerste (nog steeds) virtuele Cross Media Cafe van dit jaar, de regelmatig terugkerende reeks infowebcasts van Media Perspectives.

Synthetische media is term die gebruikt wordt voor content niet door mensen maar door computers gegenereerd wordt. Je kijkt naar video die echt lijkt, maar in feite zie je beeldmateriaal dat door een algoritme wordt geproduceerd. Dat is natuurlijk niet nieuw. Computergegenereerde decors worden al sinds de jaren zeventig door de televisie gebruikt.

Johan Oomen, Head of Research van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid toonde enkele van de creatieve manieren waarop synthetische media ingezet wordt. Onder meer zagen we een Japanse moeder die haar overleden jonge dochter weer virtueel mocht aanraden. Te oordelen naar haar sterke emoties moet deze ervaring heel reeel zijn geweest. Ook worden steeds vaker virtuele gezichten ingezet voor chatdiensten van bedrijven, omdat klanten de interactie met echte gezichten prefereren.

De Nederlandse AI startup LaLaLand maakt met neurale netwerken al kunstmatige fotomodellen. Hiermee kunnen e e-commerce-partijen als Wehkamp en Sapph hun waren aanbieden met modellen gebaseerd op leeftijd, maat en etniciteit. Het gaat om generieke personen die niet makkelijk zijn te herleiden tot bestaande personen, maar niet van echt zijn te onderscheiden. Nu gaat het nog om fotografie, maar CCO Harold Smeeman sluit video niet uit.

Mao Lin Liao van REBLIKA. maakt digitale 3D-personages voor games, films en online met behulp van technieken als digitale captures, facial rigging en simulation FX. Voor modemerk Balmain maakten ze een online fashion show waarin dat alle bij elkaar kwam. Mao Lin Liao constateert dat virtuele figuren door corona meer gewaardeerd worden. “Mensen zoeken afleiding, en vinden het leuk om met computergegenereerde personen te communiceren.”

Het gaat niet alleen om virtuele mensen. Sarina von Reth, Gedelegeerd Producent bij Kaap Holland Series & Dead Duck Productions vertelde over de Videoland Original ‘Barrie Barista’ en ‘Het Einde Der Tijden’. Tijdens de opnamen werden LED schermen gebruikt waarop real-time een dynamische achtergrond gerealiseerd werd. Deze techniek wordt ook bij internationale producties zoals ‘The Mandalorian’ gebruikt, maar is nieuw voor Nederland. Volgens Von Reth was de inzet van deze technologie ingegeven door productiebeperkingen tijdens de eerste coronamaatregelen, maar ze benadrukt dat er hoge kosten tegenoverstaan.