-

Gesponsorde fashiontweets: mag dat?

Een toenemend aantal fashionista’s laat zich in producten of in harde euro’s betalen voor het versturen van – uiteraard positieve – tweets over merken en producten. Minder bekend is echter dat dergelijke gesponsorde tweets als reclame worden aangemerkt en dat de betalende merkhouder of producent daarvoor verantwoordelijk wordt gehouden.

De Reclame Code Commissie (RCC) hanteert de volgende definitie van reclame:

iedere openbare en/of systematische directe dan wel indirecte aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden door een adverteerder of geheel of deels ten behoeve van deze, al dan niet met behulp van derden. Onder reclame wordt mede verstaan het vragen van diensten.”

In de toelichting staat onder meer: “Het is niet noodzakelijk dat een adverteerder zelf reclame maakt om te kunnen spreken van reclame (…). De reclame kan ook door een derde ten behoeve van die adverteerder worden gemaakt.

Daaronder vallen dus ook de tweets van bekende of minder bekende mensen die worden gesponsord of ‘gestimuleerd’ (in de woorden van de RCC) door een onderneming.

Herkenbaar
Reclametweets moeten duidelijk als zodanig herkenbaar zijn, dat bepaalt artikel 11.1 van de Reclame Code: “Reclame dient duidelijk als zodanig herkenbaar te zijn, door opmaak, presentatie, inhoud of anderszins, mede gelet op het publiek waarvoor zij is bestemd.”

De Nederlandse Reclame Code is echter zelfregulering, dat wil zeggen dat alleen bedrijven die zich daarbij hebben aangesloten, aan de Code gebonden zijn. Voor alle bedrijven, dus ook de bedrijven niet zijn aangesloten bij de Stichting Reclame Code, gelden de wettelijke reclameregels, meer in het bijzonder de afdeling oneerlijke handelspraktijken in de artikelen 6:193 a – j van het Burgerlijk Wetboek.

Ook onder deze regels kan een gesponsorde tweet worden aangemerkt als reclame die aan de sponsor wordt toegerekend (art. 6:193a lid 1 sub b). Reclame, en dus ook een tweet, mag onder meer niet misleidend zijn ten aanzien van de hoedanigheid van de onderneming of zijn tussenpersoon en hun affiliatie of connectie (art. 6:193c lid 1 sub f). Een verkapte reclametweet waaruit niet duidelijk blijkt dat het om reclame voor een product of merk gaat, zal dus onder omstandigheden misleidend kunnen worden geacht.

Dat betekent dus concreet dat gesponsorde tweets moeten worden voorzien van bijvoorbeeld #ad, #spon, (ad) of (sponsored).

Ook buiten Nederland worden gesponsorde tweets aangemerkt als reclame, en moeten tweets daar duidelijk over zijn. De ASA, de Engelse reclamecode commissie, achtte de door Nike gesponsorde tweets van Wayne Rooney en Jack Wilshere in strijd met de daar geldende reclameregels. Het argument van Nike dat haar sponsorship van Rooney en Wilshire toch algemeen bekend is, mocht niet baten.

De adverteerder is verantwoordelijk
Als er sprake is van enige betrokkenheid van de adverteerder bij mededelingen die door derden worden gedaan, dient de Reclame Code Commissie vast te stellen in hoeverre de mededelingen aan de adverteerder kunnen worden toegerekend. Alleen mededelingen waarbij op geen enkele wijze sprake is van uitlokking of beïnvloeding door een adverteerder, zijn geen reclame in de zin van artikel 1 NRC.

Op grond van de wettelijke regeling oneerlijke handelspraktijken wordt reclame door een “natuurlijk persoon of rechtspersoon die handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf of degene die ten behoeve van hem handelt” toegerekend aan de onderneming (art. 6:193a lid 1 sub b).

Geen vergoeding dus geen reclame?
Helaas, die vlieger gaat niet op. In de definitie van reclame in de Reclame Code is niet opgenomen dat de aanprijzing tegen betaling moet plaatsvinden. Meestal zal dat wel het geval zijn, maar voor het publiek maakt het geen verschil of een reclame-uiting tegen betaling dan wel gratis is geplaatst.  Ook op grond van de wettelijke regeling oneerlijke handelspraktijken is niet vereist dat er een vergoeding tegenover staat.

Waar ligt de grens?
Fashionista’s hebben natuurlijk ook hun eigen mening die zij via Twitter wereldkundig kunnen maken. Wanneer is sprake van iemands persoonlijke (positieve) mening over een product of merk en wanneer wordt het reclame? De toelichting op de Reclame Code zegt daarover het volgende:

Aankondigingen, die geen enkel aanprijzend element bevatten, zijn geen reclame in de zin van dit artikel. Te denken valt aan zuiver feitelijke mededelingen, bijvoorbeeld over openingstijden en louter feitelijke informatie omtrent (gewijzigd) beleid van overheden of bedrijven. Ook mededelingen  over een goed/dienst/denkbeeld, waarbij op geen enkele wijze sprake is van uitlokking of beïnvloeding door een adverteerder, zijn geen reclame in de zin van dit artikel.

Ook op grond van de wettelijke regeling oneerlijke handelspraktijken zal een positieve tweet over een product of merk niet aan de producent of merkhouder worden toegerekend als deze daar geen enkele betrokkenheid bij heeft.

Kortom…
Fashionista’s mogen zich laten betalen voor het plaatsen van  tweets. Het moet alleen voor de consument duidelijk zijn dat het dan gaat om gesponsorde tweets, omdat er anders sprake is van misleiding. En daarvoor zal de sponsor verantwoordelijk worden gehouden.

Deel dit bericht

2 Reacties

tadek solarz

Als GaGa in haar timeline vertelt over haar nieuwe parfum, is er dan sprake van misleiding of berokkent ze schade bij haar 28 miljoen volgers? Is een positieve referentie van een bezoek aan een vakantiepark een reclameboodschap? De code heeft geen antwoord op deze vragen. De code is naar ik meen in de jaren zestig van de vorige eeuw ontwikkeld voor misleidende reclame of voor boodschappen die de lezer of kijker schade zouden kunnen berokkenen. De code heeft ook geen antwoord kunnen geven op de Tell sell achtige reclame boodschappen waarin dagelljks claims worden geformuleerd waarvan we allemaal weten dat ze onwaarschijnlijk zijn. Als je wilt reguleren moet er iets nieuws bedacht worden de huidige code is daar niet geschikt voor.

Jorn Eiting

Ehm en bloggers? Mensen die hun beroep maken van het reviewen van producten en daar hun (vaak positieve) mening over plaatsen? Die krijgen de producten vaak toegestuurd om te kunnen beoordelen en kunnen deze om logistieke redenen vaak beter houden dan terugsturen. Is er dan sprake van sponsoring, reclame of gewoon een algemene beoordeling?
Ben het eens met tadek dat de code uit het jaar 0 is.

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond