Government trends 2020: Innovatie versnellen
Hoe gaan overheden wereldwijd – en vooral in Nederland –om met alle technologische ontwikkelingen? In een serie van negen webartikelen wordt ingegaan op de belangrijkste (toekomst)trends voor de publieke sector. Aflevering zeven: welke manieren zijn er om innovatie te stimuleren, zowel intern als extern?
Rekening houden met tegenstand
Wie wil innoveren, moet dat kunnen doen in een veilige, ondernemende omgeving waarin risico’s niet worden geschuwd en fouten mogen worden gemaakt. Dat geldt ook voor innovatie binnen de overheid. Maar hoe groter de kans dat vernieuwing disruptief is, hoe groter de tegenstand zal zijn binnen de organisatie. Daarom maken veel organisaties gebruik van speciale innovatie-eenheden, waar in alle rust gewerkt kan worden aan innovatie. Als deze succesvol willen zijn, moeten doelstellingen, activiteiten en ondersteuning uiteraard goed op elkaar aansluiten en moeten enkele belangrijke vragen worden beantwoord: komen ideeën uit de eigen organisatie of van buitenaf, en ligt de focus op het faciliteren van innovatie van binnenuit of op het activeren van het innovatie-ecosysteem? Uiteraard zijn combinaties ook mogelijk. Veel innovatie-eenheden hebben een hybride vorm.
Cijfers
- In Nederland heeft elke organisatie binnen de publieke sector wel een innovatie-unit en een ‘lab’.
- Ten minste 27 steden in de VS, Canada, Frankrijk en Israël doen mee aan het Bloomberg Philanthropies’ stadsinnovatie teams (i-teams) programma.
- Wereldwijd zijn er meer dan dertig testlocaties (‘regulatory sandboxes’) opgezet voor de financiële sector.
Eigen oplossingen en oplossingen door derden
Wie zelf oplossingen wil ontwikkelen, heeft onder meer productontwerpers, programmeurs en gedragswetenschappers nodig. In Nederland is ‘Wout’ (onderdeel van het programma Politie in Verbinding) een concreet voorbeeld van zo’n eigen oplossing. Wout is een chatbot waarmee burgers gemakkelijker in contact komen met de politie, bijvoorbeeld voor meldingen van cybercrime of overlast. Wout is ontwikkeld toen bleek dat er behoefte was om de burgerparticipatie en het contact tussen politie en burgers te verbeteren. Overheden die liever oplossingen van buitenaf gebruiken en deze aanpassen voor eigen gebruik, moeten zich verdiepen in horizon scanning en ervoor zorgen dat ze geschikte oplossingen snel kunnen aankopen en aanpassen. Organisaties die op deze manier werken zijn bijvoorbeeld het Wereld Voedsel Programma en het Amerikaanse ministerie van Defensie.
Het innovatie-ecosysteem activeren
In de publieke sector hebben veel organisaties vergelijkbare doelstellingen, van het verbeteren van de publieke gezondheid tot het verminderen van armoede en het stimuleren van onderwijs. Soms is het zinvoller om innovatie van andere groepen te faciliteren dan zelf te innoveren. Overheden kunnen bijvoorbeeld de rol van ‘ecosystem activator’ vervullen door onder meer hackathons te organiseren. Bij deze aanpak is het belangrijk om te weten wie wat doet binnen het eigen innovatie-ecosysteem, sterke samenwerkingsverbanden op te zetten en de juiste rol op het juiste moment te pakken. In Nederland kennen veel steden, waaronder Amsterdam, een ‘Startup in residence’ programma: zij werven startups om vernieuwende oplossingen te creëren voor complexe maatschappelijke vraagstukken.
Innovatie van binnenuit faciliteren
Sommige innovatie-eenheden vervullen de rol van katalysator door andere teams binnen hun organisatie of directe netwerk te helpen innoveren. Ze bieden trainingen aan, ontwikkelen toolkits en zorgen dat goede ideeën ook het leiderschap van de organisatie bereiken. De Verenigde Naties hebben bijvoorbeeld een Innovation Facility die al meer dan 140 experimenten heeft ondersteund in bijna negentig landen.
Voordelen en risicofactoren
Innovatielabs en soortgelijke projecten zijn een veilige omgeving voor innovatieprojecten, vooral als het gaat om innovaties die de markt kunnen veranderen. Ze zorgen ook voor de ontwikkeling van nieuwe vaardigheden en verhogen de efficiency en coördinatie van innovatieprojecten. In Nederland zijn we op dit gebied al behoorlijk ver – veel organisaties hebben al hun eigen innovatieteams. Risicofactoren zijn er ook. Als projecten niet passen bij de organisatie, is het moeilijk om ze in goede banen te leiden. Op organisatieniveau zijn er vaak uitdagingen ten aanzien van de infrastructuur. Tot slot is er het risico van silovorming van de innovatieafdeling ten opzichte van de rest van de organisatie.
Hoe nu verder?
Is het zinvol om een speciale innovatie-unit op te zetten? Is het bijvoorbeeld lastig om te innoveren binnen de bestaande organisatiestructuur? Op welke doelstellingen zou zo’n unit zich moeten richten? Begin klein, gericht op specifieke focusgebieden en ambities. Ook belangrijk: op welke activiteiten moet de unit zich gaan richten? Gaat deze zelf oplossingen bedenken, of anderen helpen innoveren? Is de unit intern of extern gericht? Tot slot: bedenk welke keuzes moeten worden gemaakt op het gebied van governance, medewerkers, evaluatie, financiering, infrastructuur en processen. Dat maakt een succesvolle unit een stuk waarschijnlijker.
Plaats een reactie
Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond