-

Kunstmatige intelligentie in de financiële wereld: vriend of vijand?

Volgens velen is Frankenstein door Mary Shelley (1818) het eerste science-fictionroman ooit. De hoofdpersoon Victor zou je, vanuit onze tijd bezien, de pionier van onderzoek naar singulariteiten kunnen noemen. Halverwege het eerste boek roept het monster Victor toe: “U bent mijn schepper, maar ik ben uw meester; gehoorzaamt!” Tweehonderd jaar later kunnen we ons afvragen of deze situatie nog wel zo onrealistisch is. Maar in plaats van een monster samengesteld uit lichaamsdelen van dode mensen, gaat het nu om gladde en glanzende robots die slimmer zijn dan wij.

Binnen de robotica behoort kunstmatige intelligentie (AI) tot de meest controversiële onderwerpen. Auteur en computerwetenschapper Ray Kurzweil gelooft dat rond het jaar 2029 computers alles kunnen doen wat wij nu kunnen – maar dan beter. Hoewel de critici het er niet mee eens zijn, lijkt die mogelijkheid steeds dichterbij te komen.

Niemand kan ontkennen dat de basis er al ligt. De hoeveelheid beschikbare data telt inmiddels in de zettabytes. Deze oceaan van informatie is steeds beter gestructureerd en via een groeiend aantal API’s voor ons beschikbaar. Dan zijn er nog de almaar groeiende mogelijkheden van de toegepaste informatica. Voeg deze drie factoren samen in slimme algoritmes, en je krijgt modellen en patronen in real-time die mensen niet kunnen creëren of bevatten. Het is duidelijk dat het niet lang meer duurt voordat we algoritmes kunnen maken die het menselijk begrip te boven gaan.

Introductie van het monster

De ontwikkeling van AI is een van de meest fascinerende huidige trends. Frankenstein is niet langer puur science fiction. The Big Techs zijn biljoenen aan het investeren in AI-systemen; kijk bijvoorbeeld naar Watson van IBM, dat de nuances van de menselijke taal en de context van vragen begrijpt. Vergeet ook niet de alomtegenwoordige informatienavigator Siri van Apple, en de slimme regio-specifieke Cortana van Microsoft. Van beschrijvende systemen die informatie produceren zijn het inmiddels voorspellende systemen geworden, die inzichten produceren en gebruikers helpen betere beslissingen te maken. De nieuwste stap is een systeem dat op zijn taken vooruitloopt met zelflerende intelligentie.

Veranderingen omarmen

Binnen de financiële technologie is er een flinke toename te zien in het aantal AI-gerichte start-ups. Ingenieurs en wetenschappers op het gebied van Big Data zetten bedrijven op rond lerende software voor investment banks en nieuwe cybersecurity-oplossingen. Maar ook binnen risicomanagement, dat aan het hart van elke bank ligt, worden voorspellende en taakstellende systemen geïntroduceerd. Deze leveren efficiëntere risicomodellen dan de huidige versies, die veelal omschrijvend van aard zijn.

In de komende jaren zal AI waarschijnlijk aan invloed winnen binnen de financiële dienstverlening. Het begint bij back-endfuncties zoals handelsbeslissingen overzien, fraude detecteren, en risico’s analyseren. Maar in de nabije toekomst komen daar ook front-endfuncties bij, waaronder persoonlijk advies en revolutionaire manieren om met de bank te communiceren. Zo kunnen omslachtige vragenlijsten vervangen worden door natuurlijke dialoog. De ‘intelligent agent’ kan beter en sneller persoonlijk advies leveren – dag en nacht. Het helpt met verzekeringen en investeringen, denkt met je mee over welke hypotheek het beste aansluit bij je financiële toekomst, en stelt je op de hoogte als er iets bijzonders gebeurt of kan gebeuren.

Autonomer en klantspecifieker

In de geavanceerde versie van dit idee kunnen klanten met de hulp van hun persoonlijke avatar besluiten hoe hun financiën geregeld moeten worden, hoeveel er gespaard moet worden voor de zomervakantie, hoe hoog het minimale bedrag op de huishoudrekening moet zijn, etcetera. Met dit systeem worden rekeningen beheerd en ontvangen gebruikers alleen notificaties wanneer dat nodig is. Uiteraard worden transacties slim gecategoriseerd, komt er feedback over de financiële gezondheid, en hoort de klant of de financiële doelen op koers liggen. Al deze functies bestaan al, maar in een AI-realiteit zijn ze meer autonoom en klant- en contextgevoelig, en geven ze de klant intelligentere inzichten en adviezen.

Transparantie bieden

Het wordt interessant om te zien hoe de versnelling van AI-functionaliteit zal verlopen tegen de achtergrond van de nieuwe EU-databeschermingswetten die ingevoerd worden. Vanuit wettelijk oogpunt is het heel waarschijnlijk dat de logica achter beslissingen en advies uitgelegd moet worden aan de gebruiker. De robotadviseur moet in staat zijn transparantie te bieden over de achterliggende beslisprocessen. Naast het hoe en wat van adviezen kunnen klanten hun robotadviseur dus ook flink doorzagen over het waarom: over de principes, hypotheses, uitgangspunten, logica, en denkwijze die de robot toepast.

Uiteraard zijn informatiebescherming en gebruikersveiligheid ook topprioriteiten. We moeten alle mogelijkheden onderzoeken om de data van onze klanten te beveiligen en tegelijkertijd te blijven profiteren van de ongekende rekenkracht van de robot.

De klant in gedachten houden

ABN AMRO zal niet morgen al de menselijke financiële adviseurs vervangen door robots, maar het concept is niet zo futuristisch als we ons wellicht voorstellen. En we kunnen nog niet zeggen in welke mate AI door zal dringen in de financiële sector. Blijft het een back-endoplossing die menselijke adviseurs bijstaat met steeds accuratere adviezen en projecties? Of omarmen klanten hun financiële avatars vanwege hun nauwkeurigheid en continue beschikbaarheid? Zoals altijd ligt het antwoord bij de klant, en zijn of haar bereidheid om zich aan te passen aan de verandering.

Door nu met deze technologie te experimenteren en zich voor te bereiden op de veranderingen van de toekomst, doen we wat het allerbeste is voor de klant: nu alles te weten te komen om later de meest weloverwogen keuze te kunnen maken. Als scheppers van deze gladde en glanzende monsters moeten juist wij er voor zorgen dat ze niet de baas over ons gaan spelen.

Deel dit bericht

Plaats een reactie

Uw e-mailadres wordt niet op de site getoond