Dertig jaar terug: de allereerste website

Op 6 augustus 1991, dertig jaar geleden dus, ging de allereerste website live. Alleen medewerkers bij de Zwitserse deeltjesversneller CERN konden de site die werd gehost op een computer van het merk NeXT van Steve Jobs bezoeken.

De URL info.cern.ch leidde naar een webpagina van CERN, waar te lezen was dat het World Wide Web (W3) een initiatief is voor het ‘opzoeken van informatie via hypermedia’ en universele toegang moest bieden tot een groot aantal documenten.

Ook bedenker Tim Berners-Lee had destijds niet kunnen vermoeden dat er inmiddels naar schatting bijna 1,9 miljard websites online zijn.

De Brit had twee jaar eerder het idee van het W3 geopperd als een methode om wetenschappelijke publicaties beter toegankelijk te maken. Via hyperlinks zou je in documenten naar ander onderzoek kunnen verwijzen.

Berners-Lee had al wel een soort van browser ontwikkeld en in januari 1991 ter beschikking gesteld aan collega’s.

Maar 1991 werd niet de doorbraak van het web. Er was inmiddels een concurrerend systeem van de Universiteit van Minnesota genaamd Gopher. Daarmee konden evengoed wetenschappelijke publicaties aan elkaar worden gekoppeld. Toen in februari 1993 de Universiteit van Minnesota aankondigde dat ze licentiegelden over het gebruik van Gopher zou gaan heffen, nam het World Wide Web zijn functie al snel over.

Dat gebeurde nadat op 30 april 1993 CERN aankondigde dat het World Wide Web vrij te gebruiken was.

Het wachten was op een programma dat het World Wide Web op een vriendelijke wijze zou ontsluiten. Op 23 januari 1993 liet het National Center for Supercomputing Applications (NCSA) van de University of Illinois Urbana-Champaign versie 0,5 van Mosaic los op het toen nog rudimentaire en voornamelijk door wetenschappers gebruikte World Wide Web.

Die browser sloot perfect aan bij de grafische interface van de Apple Macintosh en het in 1990 ontwikkelde Windows 3.

Mosaic inspireerde velen om ook buiten universiteiten om webpagina’s te ontwikkelen, bijvoorbeeld over hun hobby’s. Iedereen zag nu met eigen ogen de mogelijkheden van het internet.

In negen maanden tijd had Mosaic één miljoen gebruikers, gelet op het aantal internetaansluitingen in die tijd een indrukwekkend aantal.

Hoewel het World Wide Web en de onderliggende taal HTML taal zich uiteraard verder hebben ontwikkeld, lijkt het World Wide Web nog heel erg op het web uit de begindagen. We tikken nog altijd webadressen in of zoeken die op via Google.

De mobiele interface is er vooral een van apps, maar in de meeste gevallen zijn ook dat slechts handige venstertjes voor het web. De belofte van pushtechnologie die voor ons automatisch de gewenste informatie verzamelt en presenteert, al dan niet in combinatie met slimme kaboutertjes die voor ons autonoom een reis kunnen boeken, is nog altijd niet ingelost. Daarvoor hebben we misschien een volgende Berners-Lee nodig.

Sir Berners-Lee werkt via zijn start-up Inrupt nu al enkele jaren aan een volgende versie van het internet. Daarbij worden gegevens decentraal opgeslagen in plaats van op centrale platforms. Maar of zijn invloed nog even groot is als dertig jaar geleden moet ten zeerste worden betwijfeld.