Rechter haalt bezorgmodel Deliveroo onderuit: bezorgers zijn geen zzp’er

Vakbond FNV heeft een belangrijke overwinning behaald op maaltijdbezorger Deliveroo. Die mag bezorgers van de rechter niet langer als zzp’ers aanmerken. Bezorgers moeten vallen onder de cao voor beroepsgoederenvervoer, oordeelt de rechter dinsdag.

Vakbond FNV heeft in twee zaken tegen het bezorgbedrijf gelijk gekregen van de kantonrechter. Die meent dat er nog steeds sprake is van een gezagsverhouding tussen het bedrijf en de bezorger.

Op zichzelf kan als juist worden aangenomen dat in zijn algemeenheid bij maaltijdbezorging niet direct wordt gedacht aan Beroepsgoederenvervoer, stelt de rechter. Maar daarmee staat niet vast dat Deliveroo niet onder de werkingssfeer van de cao valt.

In de systematiek zit weinig tot geen ruimte voor een onderhandeling over het tarief. Dat over de prijzen feitelijk wordt onderhandeld is ook niet gesteld, constateert de rechter.

Begin 2018 besloot Deliveroo om de arbeidsovereenkomsten van bezorgers om te zetten in ‘partnerovereenkomsten als zelfstandig ondernemer’. Er kwam enorm veel verzet tegen. FNV meende dat er sprake was van een verkapt dienstverband.

Vorig jaar steunde FNV een groep bezorgers die zich Riders Union noemt. Ook organiseerde de bond een discussieavond met de maaltijdbezorgers in Pakhuis De Zwijger. ‘Als het aan Deliveroo ligt, worden alle maaltijdbezorgers vogelvrij en verplicht zzp’er. Alle risico’s zijn dan op de bezorgers afgewimpeld en ze worden betaald met het ouderwetse stukloon,’ aldus de vakbond.

Opvallend is dat een andere rechter in een zaak tegen koerier Sytze Ferwerda oordeelde dat er geen sprake was van schijnzelfstandigheid.

Ook al is het vonnis van toepassing op twee koeriers, de uitspraak kan verregaande consequenties hebben voor het huidige bezorgmodel van Deliveroo en die van andere maaltijdbezorgers. ‘Het kan niet anders dan dat de belastingdienst binnenkort op de stoep staat, want door deze uitspraken is Deliveroo premieplichtig’, zegt bestuurder Willem Dijkhuizen van FNV Transport en Logistiek. ‘Dit zou weleens het failliet van het huidige verdienmodel van Deliveroo kunnen betekenen’.

Het is volgens Dijkhuizen een zeer belangrijke uitspraak en raakt ‘de kern van ons hele sociale zekerheidsstelsel en de uitholling daarvan’. ‘We hebben in Nederland afgesproken dat mensen die economisch afhankelijk zijn een beroep moeten kunnen doen op de sociale zekerheid en dat werkgevers daaraan meebetalen. Bedrijven als Deliveroo ontlopen hun verantwoordelijkheid door van hun werknemers zzp-ers te maken. Deze zogenaamde zzp-ers daarentegen kunnen alleen een beroep doen op de bijstand, maar die is niet bedoeld als ww uitkering.’

Zakaria Boufangacha, hoofdbestuur FNV, meent dat de uitspraak heel belangrijk is voor vergelijkbare functies in de platformeconomie. ‘De uitspraak steunt ons in de strijd tegen andere platformbedrijven die werken op vergelijkbare wijze als Deliveroo en waar evenmin zelfstandige ondernemers werken.’

Deliveroo heeft overigens een schadevergoeding geëist omdat de FNV ‘niet op redelijke grond een verzoek tot naleving van de cao heeft ingediend’. De rechter vindt de vordering niet toewijsbaar. ‘Dat FNV die gegronde twijfel aanwezig kon achten is met de onderhavige procedure afdoende komen vast te staan.’